598
5. Die Sygma-stelsel vir gesinchroniseerdegroepbestuur
Ideaal gesproke moet streng beheer oor higiëne en ’n almal-in-almal-uitstelsel in varkboerdery toegepas word. Dit word bewerkstellig deur varke
van dieselfde ouderdom of eenderse produksiegroepe in dieselfde hokke
aan te hou. Die kleinboer kan dit slegs doen deur die varke in groepe te
laat jong.
Aangesien ’n gesinchroniseerde groep sôe almal saam na die volgende hok/
kamp verskuif word, word elke hok heeltemal leeggemaak – almal wat daar
ingaan, gaan weer tegelyk daar uit. Op die plase waar die Sygma-stelsel
gevolg word, bly die hokke ’n week lank leeg staan nadat die varke daar
uitgelaat en die hokke skoongemaak is. Dit staan bekend as higiëniese
lediging. Gevolglik kom minder siektes onder die varkkuddes voor wat
weer aanleiding gee tot vrugbaarder sôe en jong varkies wat beter groei.
Plase waarop die Sygma-stelsel toegepas word, bevorder die gesondheid van
die omgewing met hulle beleid van almal-in-almal-uit en higiëniese lediging.
Gevolglik gebruik hulle minder medikasie en word die produksiekoste per
varkie verlaag.
Sôe word in sewe groepe verdeel volgens die stadium van produksie
waarin hulle verkeer. Hierdie groepering van sôe in eenderse groepe maak
dit moontlik om ’n skedule op te stel vir die drie belangrikste aktiwiteite,
naamlik die inseminering van die sôe, wanneer die sôe jong en wanneer
die jong varkies gespeen word. Hierdie skedule hou baie voordele vir die
varkteler in en beter resultate word met die varke behaal. Die boer sal
sy aandag aan slegs een bestuurstaak per week hoef te skenk, naamlik
spening, inseminering of die geboorte van klein varkies. In ’n konvensionele
weeklikse jongprogram word al hierdie take weekliks herhaal en hou dit die
boer daagliks besig.
Kleinboere kan dit nie bekostig om ’n bestuurder vir hulle varke aan te
stel nie en behartig al hierdie take meestal self. Gevolglik het hulle min
tyd oor vir ander ondernemings op die boerdery. Met ’n drieweeklikse
jongprogram sal die boer die klein varkies op ’n Donderdag speen, die sôe
die daaropvolgende Dinsdag insemineer en sal sy volgende groep sôe die
Dinsdag daarop weer jong.
Hierdie stelsel hou verskeie voordele vir die varkboer in:
• Gesonde varke
• Beter gesondheidstatus
• Groter werpsels
• Meer werpsels per
sog per jaar
• Tot 25% besparing op arbeid
• Groter winste
• Minder werk, groter
inkomste
• Meer tyd om aan die
diere te bestee
• Verkoop groter hoeveelhede
speenvarkies teen beter pryse
• Verminder die koste van KI
Bron: Joos Solms, Plantkor. Tel: 036 468 1309 E-pos: [email protected].
6. Inligting oor opkomende boere
• Die opkomend