58
Plaashekbemarking is die mees algemene vorm van bemarking onder kleiner
produsente. Mielies, boontjies, groente, vrugte, pluimvee en lewende hawe
word verkoop. Sodra daar in die plaaslike mark se vraag voorsien is, moet
die boer egter vir meer afgeleë markte op die uitkyk wees.
Dorpsbemarking
Hierdie bemarkingskanaal begin reeds op die plaas en word hiervandaan
verder ontwikkel om die produk by die kliënt te bring. Op die mees
elementêre vlak kan ’n plaasstal bedryf word deur boere wat hul eie
produkte verkoop en dan tot individuele stalletjiebesitters vorder wat
produkte namens die plaaslike boere verkoop. Die tipe produk wat op ’n
plaasstal bemark word, is gewoonlik bederfbaar, soos vrugte en groente,
maar verwerkte voedselsoorte soos atjar, konfyte en gekookte mielies is
ook vir hierdie tipe bemarking geskik.
Voordele:
Nadele:
• Groter markte kan ontgin
word.
• Boere kan voordeel uit meer
gunstige pryse trek.
• Prysskommelings is in die
algemeen klein.
• Vervoer van die produkte kan
dalk problematies wees.
• Die gehalte van die produkte
moet moontlik hoër wees om
vir die behoeftes van meer
uitsoekerige
verbruikers
voorsiening te maak.
• Daar moet ’n konstante aanbod
van produkte beskikbaar wees
om in die mark se behoeftes
te voorsien.
• Buigsaamheid betreffende die
pryse van produkte is nodig.
Varsproduktemarkte
Raadpleeg ook die hoofstuk oor die varsproduktemarkte in die gids.
Hierdie markte word hoofsaaklik vir die verkoop van vrugte en groente in
groter sentra gevestig. Tradisioneel het hierdie markte vir die kommersiële
produsent voorsiening gemaak, wat op sy beurt produkte aan die groter
stedelike sentra voorsien het. Die stelsel vir die meeste markte het van
veilings na verkope deur markagente wat op ’n kommissiegrondslag werk,
verander. Volgens hierdie stelsel stuur die boer sy produkte na die agent op
die mark, wat dan probeer om die hoogste pryse vir hom te kry.
Voordele:
Nadele:
• As hulle produkte beskikbaar Markinligting is belangrik om die
het, kan boere voordeel trek boer in staat te stel om die regte
uit hoër pryse in tye van ’n besluite te neem.
tekortaanbod.
• Die mark is in staat om groot
• Pryse skommel.
hoeveelhede van die boere se
• Markte is dikwels ver van die
produkte te verkoop.
produksiepunt.
• Die boer kan die dienste
• Die oestyd is van kritieke
van ’n agent inspan om die
belang vir die sukses van die
bemarkingstaak uit te voer.
oes, veral met betrekking tot
die realisering van die regte
prys.
verpakking
en
• Gehalte,
aanbieding is uiters belangrik
en produkte moet aan
aanvaarde graderings- en
verpakkingstandaarde
voldoen.
• Die boer moet daarvan
verseker wees dat hy die hoër
bemarkingskoste, insluitend
die agentekommissie, kan dra.
Voorraadverkopings
Die verkope van lewende hawe in die ontwikkelende gebiede is baie jare
lank aangemoedig. Daar is ’n aantal verkoopspersele waarvan sommige
’n bemarkingsdiens aan opkomende boere en kommersiële boere bied.
Veilingsverkope word gereeld by baie van hierdie persele gehou. Die
verkoper kan besluit of hy die prys wat die koper aanbied, wil aanvaar of
nie. Die pryse wat by voorraadverkopings ontvang word, is vas en is in ’n
groot mate ’n weerspieëling van die vraag-en-aanbod-posisie plaaslik sowel
as binne die hele mark. Verwys na die “Veilings - lewende hawe” hoofstuk
in hierdie handboek.
Voordele:
Nadele:
• Die promosie word namens
die boer gedoen.
• Betaling deur die koper is
gewaarborg.
• Die mark is groter as die
plaaslike mark.
• Kleinskaalse boere het toegang
tot hierdie verkopings.
• Die verkopers kry moontlik
nie die prys wat hulle vir die
dier wou hê nie.
• Pryse kan laer as die “mark”prys wees.
Direkte bemarking
Met direkteurs- of kontrakbemarking verkoop die boer direk aan die
kleinhandelaar. Ooreenkomste word dikwels tussen groot produsente
van bederfbare goedere en groot kleinhandelaars aangegaan, byvoorbeeld
Woolworths of Pick n Pay. Hierdie kleinhandelaars is dikwels redelik
buigsaam wat hul volumes en voorsieningsvraag betref, wat goeie publisiteit
vir hulle verseker as ondersteuners van opkomende boere, maar hulle sal
nie hul gehalte inboet nie. Enkele swart bemagtigingsmaatskappye het groot
staatskombuiskontrakte verkry (bv. die Departement van Korrektiewe
Dienste) en verkies om kontraktueel en om politieke redes hul produkte by
die opkomende sektor te koop. Die voorligtingsbeampte moet van hierdie
kontrakte kennis dra deur met die plaaslike owerheid se tenderraad in
aanraking te bly.
Voordele:
Nadele:
• Bemarkingsgrense kan verlaag
word en die produsent kan
sodoende ’n hoër prys vir die
produk ontvang.
• Die verkoopsvolumes word
vir die boer gewaarborg.
• Die boere moet seker maak
dat hulle oor voldoende bewys
van aanvaarbare gehalte beskik
om hul produk ten alle tye aan
die verbruiker/kleinhandelaar
te kan voorsien.
• Die gehalte van die produk
moet ten alle tye hoog wees.
• As die boere nie in die
kleinhandelaar se behoeftes
kan voorsien nie, moet hulle
produkte aankoop om die
benodigde bestelhoeveelhede
te lewer.
Gemeenskapsbemarking
Boere kan kies om gemeenskapsbemarking te doen. ’n Boerevereniging kan
moontlik byeenkom en hul oeste gesamentlik op ’n formele mark, wat in die
meeste plattelandse dorpe aangetref word, bemark.
Uitvoer
Daar is baie reëls en regulasies waarvan u kennis moet neem indien
u u produkte op hierdie manier wil bemark. Die Nasionale Landboubemarkingsraad (NLBR) kan u van inligting voorsien om te kyk of uitvoer ’n
opsie vir u is. Sien ook die hoofstuk oor uitvoer in hierdie handboek.