Die Agri Handboek 5de Uitgawe | Page 573

571 7. Die donkiekar Hoe om alles aanmekaar te sit, stap vir stap: Die heel slegste soort donkiekar is die een wat ook die algemeenste in Suid-Afrika voorkom: twee wiele, wat balansprobleme veroorsaak, en een disselboom, wat inspanprobleme veroorsaak (inspan is die manier waarop die trekdier verbind word aan wat hy moet beweeg). Dit is belangrik vir die gesondheid en doeltreffendheid van die donkies dat hierdie probleme oorkom word. Stap 1 GOEDKOOP MAKLIK EN DONKIEVRIENDELIK: Inspan voor ’n , eendisselboomkar Wat ’n mens nodig sal hê: Item Beskrywing Wat ’n mens moet doen Haak swingelstelle aan die voorste en agterste hake van die kar vas. Maak die stringe/kettings Van bo: tussen die swingels vas, maar hou hulle reguit en styf. Aantal 1 Kar Een disselboom, minstens 2m lank gemeet vanaf die voorkant van die laaiblad. Twee vasmaakpunte (hake of ogies): * bo-op die disselboom, aan die voorkant, * trekpunt onderaan die disselboom, net voor die laaiblad. Wiele so groot moontlik. Lugbande, indien moontlik. Vere, indien moontlik (ontwerpskets beskikbaar op aanvraag). (NB Dit kan permanent so vasgeheg bly) Tuie In goeie kondisie, veral bene en pote. 2 Sit twee tuie op elke donkie, een vir die bors en een vir die agterkant. 3 Terwyl die disselboom op die grond is, plaas die donkies in posisie tussen die stringe, en weg van die voorste en agterste swingels (as die donkies hieraan gewoond is, sal hulle dit op stembevel doen). 4 Donkies Hoe dit lyk Aan beide kante van elke donkie (maklik om oor te leun): Lig die stringe op en haak stewig aan tuie vas. Voorste tuig haak aan agterste een vas. Agterste tuig haak aan voorste een vas. (Dit is ’n bietjie makliker as iemand die disselboom oplig). Die slap ketting bly tussen die hake. 5 Staan terug en kontroleer of: * die disselboom voor hoog genoeg bo die grond is (indien nie, maak die stringe stywer met hake). * die donkie voor en agter ver genoeg van die swingels is sodat hy nie daaraan raak wanneer hy beweeg nie (indien nie, haak die donkie los en verbeter donkie se posisie voor hy weer vasgehaak word). 6 REG VIR DIE PAD ! Donkie se gemak en doeltreffendheid is verseker. 2 Geen skerp kante of draad. 4 Moet die donkie wat dit dra, goed pas – moet dus verkieslik verstelbaar wees.Verskeie materiale is moontlik, maar dit moet –sterk wees, maklik skoongemaak kan word, verkieslik absorberend wees (ontwerp beskikbaar op aanvraag). Swingel-en-ewenaarstelle Gemaak van ligte, sterk, star materiaal (metaal of hout). Elke swingel aan ewenaar verbind deur twee kettingskakels. Swingels lank genoeg sodat die stringe vry van die donkie se lyf beweeg. 2 Stringe Verkieslik 4 mm-kettings, elk hoogstens 2m 4 Hake Sterk koolstofstaal (wat krag (soos kan neem). S-vormiges kan nodig) tuie aan swingels verbind, as dit nie vas is nie, en ewenaars aan die kar, as dit nie vas is nie. C-vormiges, indien nie reeds aan tuie vas nie, kan tuie aan stringe verbind.