Die Agri Handboek 5de Uitgawe | Page 559

557 Opleiding en navorsing lewende hawe Bok- en skaapsuiwel 1. Oorsig Skaap- en bokmelk is ’n gesonde suiwelalternatief, selfs al is u fisieke toestand nie in gedrang nie. Dit is ryk in vet en minerale en die (baie gunstige) feite met betrekking tot die voedingswaarde van hierdie melk kan op die webtuistes, wat in hierdie hoofstuk genoem word, gevind word, byvoorbeeld, www.dairygoat.co.za, www.indezi.co.za, www.sasheepdairy. co.za en www.sheepdairying.co.uk. Die melk kan verwerk word om kaas, botter, roomys en ander suiwelprodukte te vervaardig. Hierdie is ’n nismark. 2. Plaaslike sakeomgewing Die notas oor suiwelbokboerdery is by www.dairygoat.co.za beskikbaar. Deskundige raad kan by die Dairy Standard Agency (besonderhede onder opskrif 3) verkry word oor die voorskrifte wat veilige melkproduksie verseker. Die voordele van melkskape: • Skape is ’n driedoelige spesie, wat wol, vleis en melk verskaf. • ’n Mens kan vier keer meer skape per hektaar aanhou as beeste, en hulle plant vinniger as ander spesies voort. • Beeste neem ’n lang tyd om kalwers te produseer wat verkoop kan word. Die meeste bokrasse is seisoenale aanteelvee en lam slegs een maal per jaar. Maar skape kan tot drie keer in twee jaar lam. Melkskape is teelkragtige aanteelvee. • Die Suid-Afrikaanse melkskaap het ’n melktyd van ses maande (ander skape – drie maande). • Die Suid-Afrikaanse melkskaap gee tot vier liters melk per dag. • Die wol is sterk – 30 mikron. • Die ooie is produktief: Twee- en drielinge is die norm. Moederlike instink is uitstekend. • Die karkaskwaliteit van slaglammers is baie goed en het ’n goeie vetverspreiding. Die skape is relatief groot, die ooie weeg tussen 70 en 75 kg. Bron: Elmarie van Aswegen, Ovis Angelica (kyk opskrif 3) 3. Belanghebbendes Vind die volledige lys van lede by www.milkgoats.co.za, webtuiste van die Southern African Goat and Sheep Milk Processors Organisation (SAGS). Sommige van hierdie word hieronder gelys. Die hoofstuk oor suiwel in die afdeling oor landbouverwerking sluit maatskappye en melkerye in wat bokmelk prosesseer. Verenigings en standaarde • Dairy Standard Agency Tel: [phone] www.dairystandard. co.za • SA Milch Goat Breeders’ Society Tel: [phone] www.milkgoats. co.za (Vind notas oor bokmelk op die webtuiste) • SA Melkskaaptelersklub Tel: [phone] • SA Stamboek-en Diereverbeteringsorganisasie Tel: [phone] www.studbook.co.za • Southern African Goat and Sheep Milk Processors Organisation (SAGS) Tel: [phone] www.milkgoats.co.za • Grootplaas de Rust Cheese Academy Tel: [phone] http:// cheeseacademy.co.za • Grootfontein Agricultural Development Institute (GADI) Tel: [phone] http://gadi.agric.za • Universiteit van Pretoria Prof. Edward Donkin Departement Veeen Wildkunde Tel: [phone] [email protected] • Universiteit van die Vrystaat Sentrum vir Volhoubare Landbou en Landelike Ontwikkeling en Voorligting Tel: [phone] www.ufs. ac.za/censard • Universiteit van die Vrystaat Departement Vee-, Wild en Weidingkunde Tel: [phone] www.ufs.ac.za/animal Produsente en ander belanghebbendes • Alpine Goats’ Cheese Tel: [phone] www.goats-cheese.co.za • Angel Dew Farms het notas oor boksuiwel-boerdery op die webtuiste, www.dairygoat.co.za. Skakel 082 779 4899 • AXXON is ’n spesialisverskaffers van toerusting en jukke vir die melk van bokke en skape. Bel 011 837 7177/6/0 of skryf aan axxon@global. co.za • Belnori Boutique Cheesery Tel: [phone] www.belnori.co.za • Boklam Farms Tel: [phone] • Buffeljagsrivier Laerskool Tel: [phone] http://bjrs.co.za • Fairview Tel: [phone] http://fairview.co.za • Flavourex Cheese Factory Tel: [phone] www.flavourex.com • Fransplaas Sheep Cheese Farm Tel: [phone] • Goatpeter’s Tel: [phone] www.goatpeter.com • Greenways Fine Cheese Tel: [phone] www. greenwayscheeses.co.za • Geluksfontein Goat Cheese Farm verskaf ook begeleide toere, opleiding en konsultasie. Kyk na www.goatmilk.co.za of bel 083 704 4229 • Hillandale Farm Tel: [phone] • Indezi River Cheese Company Tel/fax: [phone] www.indezi. co.za • Lattaia Goat’s Cheese Tel: [phone] • Mooiland Cheesery Tel: [phone] [email protected] • Nuwehoogte Goatsmilk & Cheese Tel: [phone] http:// nuwehoogte.weebly.com • Ovis Angelica Tel: [phone] www.sasheepdairy. co.za • Packo RSA Tel: [phone] http://packorsa.co.za (Bok- en skaapmelkstalle is een van hul produkte). • Tantinki Tel/faks: 044 279 2384 Sel: 083 340 5821 • Wilde and Roare Tel: [phone] www.wildeandroare.co.za 4. Publikasies en webtuistes Verwys ook na die suiwel hooftuk in die afdeling oor landbouverwerking. • Belanghebbendes se webtuistes is ’n uitstekende vertrekpunt. • Vind die argiefartikels oor suiwelbokke op www.farmersweekly.co.za. • Die Departement van Landbou, Bosbou en Visserye het Info Pakprogrammatuur getiteld “Dairy goats: milk production” en “Starting a dairy goat enterprise”, wat albei op www.daff.gov.za besigtig kan word. • Raising Dairy Goats deur Jerry Belanger is by Kejafa Knowledge Works beskikbaar op www.kejafa.co.za. Hulle kan ook by 011 025 4388 gekontak word. • Maklik verstaanbare “infotoons” is beskikbaar oor die onderwerp: Hoe om vars bokmelk te berei. Besoek die AGIS-webtuiste – www.agis. agric.za/efarmer. • Die British Sheep Dairying Association – www.