Die Agri Handboek 5de Uitgawe | Page 520

518 Temperature onder vriespunt is nadeling vir sorghum en kan die plant doodmaak. Plante kan op ’n ouderdom van een tot drie weke herstel indien hulle blootgestel word aan ’n temperatuur van 5°C onder vriespunt, maar teen 7°C onder vriespunt, vrek plante. Plante wat ouer as drie weke is, is minder weerstandig teen lae temperature en kan teen 0°C vrek. LNR-Instituut vir Graangewasse (LNR-IGG) Tel: [phone] www.arc.agric.za Sorghum Trust Tel: [phone] [email protected] www.sorghumsa.co.za Daglengte Opleiding word aangebied Sorghumverwerkersvereniging Tel: [phone] 561 5742 Sorghum is ’n kortdagplant, wat beteken dat die plant kort dae (lang nagte) vereis voordat dit na die voortplantingstadium oorgaan. Die optimum fotoperiode wat tot blomvorming sal lei is tussen 10 en 11 ure. Fotoperiodes langer as 11 tot 12 ure stimuleer vegetatiewe groei. Die tropiese variëteite is gewoonlik meer sensitief vir fotoperiode as die vinnige, kortseisoenvariëteite. Sorghumplante is die sensitiefste vir fotoperiode tydens blominisiasie. Watervereistes Sorghum word in ’n groot verskeidenheid grondtipes in Suid-Afrika geproduseer, en onder wisselende reënvaltoestande van 400mm in die droër westelike areas tot ongeveer 800mm in die natter oostelike areas. Droogtebestandheid Sorghum is meer droogtebestand as die meeste ander graangewasse. Dit kan toegeskryf word aan: • ’n Uitermate goedontwikkelde en fynvertakte wortelstelsel wat baie doeltreffend is met waterabsorpsie. • Dit het ’n klein blaararea per plant wat uitwaseming beperk. • Die blare vou meer doeltreffend as dié van mielies toe tydens warm, droë toestande. • Dit het ’n effektiewe uitwasemingsverhouding van 1:310, aangesien die plant slegs 310 dele water gebruik om een deel droë stof te produseer, in vergelyking met ’n verhouding van 1:400 vir mielies. • Die epidermis van die blaar is kurkagtig en met ’n waslaag bedek wat die plant van uitdroging beskerm. • Die stomata gaan vinnig toe om waterverlies te beperk. Tydens droë periodes het sorghum die vermoë om in ’n wesenlike rusfase te bly en groei te hervat sodra toestande gunstig word. Al vrek die hoofstam, kan kantlote ontwikkel en saad vorm wanneer die watertoevoer verbeter. Produksiepotensiaal Dit is noodsaaklik dat die sorghumprodusent ’n realistiese opbrengsberaming maak. Produksiepraktyke soos plantdigtheid, bevrugting en kultivarkeuse hang van die beplande opbrengs af. Verskeie metodes, elkeen met beperkinge, kan gebruik word om opbrengspotensiaal te bepaal. Die betroubaarste metode is om langtermynopbrengsdata van elke produsent te gebruik. Dit weerspieël die inherente opbrengs van die spesifieke omgewing, asook die invloed van agronomiese praktyke soos bevrugting, grondverbouing plantdigtheid, onkruidbeheer en plaagbeheer asook die bestuursvaardighede van die produsent. Bron: ’n Uittreksel van die Sorghum production-publikasie wat beskikbaar is by www. daff.gov.za (kies die “Publications” en “Info pak” kieslysopsies) 5. Belanghebbendes • Lees die algemene hoofstuk oor graan en oliesade vir besonderhede oor verenigings soos SAGIS, Graan SA, Southern African Bioenergy Association (SABA) en Graan Silo Industrie. Daar is meer inligting oor die rolspelers in die sorghumbedryf in die hoofstukke oor graanhantering en -berging en veevoer. • ’n Omvattende lys van rolspelers is beskikbaar op SAGIS se webtuiste, www.sagis.org.za – kies die “List of Co-workers” en dan die “Sorghum”opsie. Johannesburgse Aandelebeurs Afdeling vir Kommoditeits-afgeleide Instrumente Tel: [phone] Chris Sturgess – [email protected] www.jse.co.za/commodities Sorghum Forum Tel: [phone] [email protected] United National Breweries Tel: [phone] www.unbreweries.co.za Universiteit van Pretoria Departement Voedselwetenskap Tel: [phone] www.up.ac.za Vir nuus oor navorsing oor Die Sorghumforum, bestaande uit al neweprodukte van hierdie graan, die rolspelers in die sorghumbedryf kontak Prof. John Taylor. (produsente, handelaars, siloeienaars, verwerkers, arbeiders, verbruikers en die LNR), vergader gereeld om verskeie sake te bespreek wat op die sorghumbedryf betrekking het. 6. Publikasies en webtuistes Besoek eerste die webtuiste van die Sorghum Trust, www.sorghumsa. co.za. Dit bevat inligting oor die geskiedenis van sorghum, die gebruike van sorghum, die verbouing van sorghum, ensovoorts. Die Grain Sorghum Market Value Chain Profile: 2010-2011 is ook ’n baie nuttige dokument, kies “Publications” en dan “Agricultural Marketing” by www.daff.gov.za. Kwekerinlingting is ook beskikbaar; kies “Publications” en dan “Brochures”. Verskeie publikasies is by die LNR verkrygbaar, waaronder Sorghum diseases in South Africa en die Sorghum production guide. Bestel dit by www.arc.agric. za of skakel 012 427 9700. Pannar se Grain Sorghum Production en Forage Sorghum Production Guide is verkrygbaar by www.pannar.com. www.sagis.org.za – Die SAGIS-webtuiste: historiese inligting en statistiek (nasionale voorraad, produsentaflewerings, invoer, uitvoer, verbruik, weeklikse pariteitpryse, ens.) Vind die Sorghum Cultivar Classification and Regulations relating the grading, packing and marking of Sorghum intended for sale in the Republic of South Africa onder die “Inligting” -kieslysopsie by www.graansilo.co.za. www.sadc.int – Die Suider-Afrikaanse Ontwikkelingsgemeenskap (SAOG) is Suid-Afrika se belangrikste sorghumuitvoermark. Daar is ook maklik verstaanbare “Infotoons” met ’n afdeling getiteld “How to grow sorghum”. Dit is beskikbaar by www.agis.agric.za/efarmer. DIe National Sorghum Producers (VSA) se webtuiste is www.sorghumgrowers. com. Ons bedank Leon du Plessis en SAGIS vir die lees van en kommentaar op die konsephoofstuk.