475
Redes tot kommer
In die eerste plek is inheemse kennis besig om verlore te gaan weens die
beperkte oorlewering tussen die geslagte. Dit kan toegeskryf word aan die
verandering wat in sosiale stelsel ingetree het, ten spyte van die waardie
wat hierdie plante het vir voedselsekuriteit en die maak van ’n bestaan.
In die tweede plek lei veranderinge in die bevolkingsdruk op natuurlike
hulpbronne en ’n ineenstorting van plaaslike bewaringstrategieë tot die
agteruitgang van natuurlike hulpbronne, insluitende Afrika-groentes, en
daarmee saam die inheemse kennis wat daarmee verband hou. Dit ten spyte
van die betekenisvolle bydrae wat hierdie plante en die verbandhoudende
kennis kan maak tot voedselsekuriteit, en die feit dat bestaande kultivars
van uitheemse groente nie so ’n bydrae kan maak in marginale areas nie,
aangesien hulle hoë insette en optimale agri-ekologiese toestande vereis.
Daar moet dus meer aandag gegee word aan hierdie plante en ander
inheemse voedselgewasse om hul bydrae tot voedselsekuriteit te vergroot.
Daar moet ook kennis geneem word van die verskeidenheid maniere waarop
dit bereik kan word – van huishoudelike verbruik tot kommersialisering en
waardetoevoeging. Hierdie proses moet egter met sorg aangevoor word
met inagneming van die sosio-kulturele aspekte wat daarmee verband hou.
Bron: Tim Hart (RGN)
5. Plaaslike sakeomgewing
Die sektor vir inheemse voedselgewasse het te kampe met ’n aantal faktore
wat produktiwiteit en winsgewendheid belemmer. Die volgende faktore is
as uitdagings geïdentifiseer:
• Tekort aan saad en ander kweekmateriaal. Vir baie inheemse
gewasse is daar geen formele saadvoorsieningstelsel nie.
• Al groter afname in verbruik en produksie. Daar is ’n verskuiwing
onder jonger generasies na minder voedsame kos as gevolg van
lewenstylveranderings en aannames oor wenslike eetgewoontes.
• Gebrek aan waardetoevoegende tegnologieë. As gevolg hiervan
word inheemse gewasse hoofsaaklik in onverwerkte vorm verbruik.
Die gewildste waardetoevoeging is droging, of verwerking tot meel
deur dit te stamp. ’n Gebrek aan verwerkingstegnol