Die Agri Handboek 5de Uitgawe | Page 473

471 tot $5 duisendmiljard in 2050, wat daarop dui dat die vooruitsigte vir die bedryf goed is. Bron: die artikel “Invest in pharmaceutical manufacturing opportunities in Limpopo’s Capricorn DM” op www.tradeinvestsa.co.za. Kontak Jabu Masondo by 015 294 1000 of [email protected]. 3. Die verbouing van medisinale plante Die verhoogde markpryse van bepaalde medisinale plante word verbind met die gelokaliseerde uitsterwing van spesies en gevolglike kwynende voorraad. Die kwynende voorraad word dus regstreeks gekoppel aan die oormatige oes van bepaalde gewilde spesies vir medisinale gebruik. As gevolg hiervan het navorsers voorgestel dat inheemse medisinale plante aangeplant word ten einde biodiversiteit te bewaar en markvolhoubaarheid te verseker. Daar word egter druk gedebatteer oor die voor- en nadele van die verbouing van medisinale plante. Daar is veral besorgdheid oor: • die potensiële verlies aan inheemse kulturele waardes wat nou verweef is met die oes van wilde medisinale plante in die natuur; • die potensiële afname in die produksie van sekondêre metaboliete (die aktiewe bestanddele van die meeste medisinale plante) in verboude plante, in vergelyking met plante wat in die natuur geoes word; • genetiese kontaminasie van plaaslike spesies deur kweking met plante van alternatiewe genetiese afkoms. ’n kommersiële skaal te produseer en te lewer, is verbouing noodsaaklik ten einde die verlangde volumes plantmateriaal op ’n volhoubare basis te kan voorsien. Dit is derhalwe waarskynlik dat plase wat medisinale plante verbou, in die toekoms in Suider-Afrika in die behoefte aan sowel skaars as kommersieel gesogte plantspesies sal voorsien. Bronne: Myles Mander, Nicci Diederichs & Warren Spring 4. Nasionale strategie en regeringskontakte Die Departement van Wetenskap en Tegnologie het die Nasionale Kantoor vir Inheemse Kennisstelsels (NIKSO) as een van sy programme ingestel. Die oogmerk daarvan is om die inheemse kennisstelsels van Afrika te beskerm en te bevorder. NIKSO word ook beskou as ’n dryfkrag vir IKSontwikkeling en kennisbestuur. Investering in die oes van inheemse kennis deur die dokumentering van orale bronne, sistematisering en ontwikkeling het die potensiaal om tot wetenskaplike en tegnologiese oplossings vir die uitdagings van armoede en siekte in die toekoms in Suid-Afrika by te dra. IKS sal plaaslike gemeenskappe bewaar en versterk deur dié gemeenskappe by die kennisekonomie in te sluit. Besoek www.dst.gov.za. Proefnemings en loodsprojekte wat tot op datum onderneem is, het getoon dat die verbouing van medisinale plante goeie ekonomiese potensiaal toon om voorraad op kommersiële skaal te voorsien. Spesies wat vinnig groei, kan in voldoende hoeveelhede voorsien word om binne enkele jare in die markvraag te voldoen. Aan die ander kant is dit onwaarskynlik dat stadig groeiende bome, veral oerwoudbome, wat aangeplant word, die hoeveelhede medisinale boombas sal kan voorsien wat oor die kort termyn in aanvraag is. Boonop is die produksie van bas deur aangeplante bome nie ’n ekonomies lewensvatbare produksiestelsel nie. Die produsering van alternatiewe produkte wat van bome verkry word (soos boomblare) en wat die bas kan vervang, word dus ondersoek. Die Departement van Omgewingsake is die Suid-Afrikaanse staatsgesag verantwoordelik vir die omgewing – www.environment.gov.za . Projekte wat die afgelope paar maande aangepak is, het ’n projek ter waarde van R20 miljoen vir die bewaring van medisinale plant in Limpopo ingesluit. Dit het die beginsels van die Uitgebreide Openbarewerkeprogram gebruik om armoede te verlig en vaardighede oor te dra. Toegang tot Suid-Afrika se biodiversiteit word wetlik gereël deur die “National Environmental Management: Biodiversity Act” 10 van 2004 (nie in Afrikaans uitgevaardig nie). Staatskoerant No. 8831 van 8 Februarie 2008 is ook belangrik, want daarin is die regulasies betreffende bioprospektering, toegang en die deling van voordele gepubliseer. Min is egter bekend oor die uitwerking van verbouing op die medisinale eienskappe van plante. Die doel van verbouing is om die opbrengs van plante te verhoog deur groeitoestande te verbeter deur die aanwending van landbouchemikalieë en deur die klimaat te beheer. Baie tradisionele genesers meen dat verboude plante wat met chemikalieë behandel is (wat kunsmis, insek- en ander plaagdoders insluit), nie dieselfde medisinale krag as wilde plante nie het. Die aktiewe medisinale samestellings wat medisinale plante so nuttig maak, is meestal “sekondêre metaboliete” wat deur die plante ontwikkel word as beskerming teen siektekieme, insekte, en blaar- en graseters. Hierdie sekondêre metaboliete kan moontlik ook help om die plante te beskerm teen uiterste klimaatstoestande soos ryp. Plante wat deur sulke aanvalle aan stres blootgestel word, is geneig om groter konsentrasies sekondêre metaboliete as ’n oorlewingsmeganisme te produseer. Plante wat in gekontroleerde klimaatstoestande verbou word waar landboumiddels gebruik word, ervaar minder stres en vervaardig derhalwe minder sekondêre metaboliete. Chemiese toetse wat op gekultiveerde plante uitgevoer is, het getoon dat baie tradisionele genesers se siening dat gekultiveerde plante minder medisinale krag het as wilde plante, inderdaad waar kan wees vir heelwat spesies. Dit het die uitdaging geskep om verbouingstegnieke te vind wat die groeitempo van plante sal verhoog sonder om die medisinale eienskappe te verlaag. Die Wet op Tradisionele Gesondheidspraktisyns 22 van 2007 is hier van belang. Met inagneming van die bepalings van die Nasionale Gesondheidswet het die regering regulasies opgestel wat die toepassing van die Wet op Tradisionele Gesondheidspraktisyns reël. Lees meer oor hierdie wet op www.traditionalhealth.org.za (kies die opsie “Traditional healing & law”). Die Departement van Gesondheid se ondersteuning van navorsing oor tradisionele medisyne sluit ’n toekenning van R6 miljoen in wat deur die Mediese Navorsingsraad gekanaliseer word vir navorsing oor die veiligheid, doeltreffendheid en gehalte van tradisionele medisyne wat as immuunversterkers gebruik word deur mense wat met MIV en vigs lewe. Die Departement het ook ’n wetlike raamwerk daargestel om die ontwikkeling van natuurlike produkte vir menslike gesondheid aan te moedig deur middel van die bepalings van die Wet op Medisyne en Verwante Stowwe 101 van 1965. Die Wet reël die gebruik van komplementêre en alternatiewe medisyne, tradisionele Afrika-medisyne en ander kategorieë van medisyne in Suid-Afrika, en is daarop gemik om gehalte, veiligheid en doeltreffendheid verseker. In ’n ondersoek wat in Suid-Afrika gedoen is, is verboude voorraad van ru en gestabiliseerde (droogbevriesde) skaars medisinale plante deur handelaars en tradisionele genesers in die mark ingevoer. Die plantmateriaal is deur die meeste genesers en hul kliënte aanvaar. Indien hulle gevind het dat die sterkte van die medisinale samestellings verminder is deur bepaalde boerderytegnieke of verwerkingstegnologieë wat gebruik is om die produk te stabiliseer, het die tradisionele genesers bloot hoër dosisse van die geneesmiddel voorgeskryf. Hulle aanvaarding van verboude plantmateriaal kan bes moontlik toegeskryf word aan die toenemende skaarste en die gepaardgaande koste van bepaalde gewilde medisinale plante. Om te voorsien in die markvraag na sekere geneesmiddels wat skaars plante gebruik, is daar geen ander uitweg as om verboude plantmateriaal te aanvaar nie. In die geval van spesies waarvan die beskikbaarheid en skaarste minder problematies is, sal tradisionele genesers waarskynlik nie bereid wees om verboude materiaal te aanvaar nie. Om medisinale plante en produkte op Departement van Landbou, Bosbou en Visserye Direktoraat Plantproduksie Tel: [phone] [email protected] Direktoraat Plantgesondheid Tel: [phone] [email protected] Die Direktoraat Plantgesondheid is verantwoordelik vir uitvoerregulasies en -standaarde en ’n spesiale protokol vir uitvoer na die VSA. Inspeksies vir uitvoer word behartig deur die Perishable Product Export Control Board (PPECB), wat deur die Departement aangestel word. Tel: [phone]. Webtuiste www.ppecb.com. Kies die opsie “Forestry” op www.daff.gov.za. Kwessies soos die volhoubare oes van boombas ressorteer onder Bosbou.