Tarih Boyunca Mülkiyet Anlayışı ve Osmanlı Toprak Düzeni
ve Abbasîlerin müesseselerinin tesirinde kalmış olduğu, Abbasîlerin ise hukukî müesseseler ve bilhassa devlet teşkilatında İslâm tesirinden başka, kısmen doğrudan doğruya almış,
kısmen de Emevîler’den intikal eden Bizans ve bilhassa Sâsânî tesirinde kaldığı bilinmektedir. Osmanlı müesseselerinde bunlardan başka en etkili ve kalıcı tesirlerden birisi de Moğollar Devrine dayanmaktadır. Bilhassa İslâmiyeti kabul ettikten sonra, bir dereceye kadar İslâm
tesirinde kalmakla birlikte, İlhanlı müesseselerinin, Türk Tarihinde ve Osmanlılarda kalıcı izler bıraktığı bir gerçektir. 43
Buraya kadar sözünü ettiğimiz devletlerin ve bilhassa İlhanlı müesseselerinin Osmanlı üzerindeki tesirlerine dair birçok misal gösterilebileceği malum olmakla birlikte, konumuzu direkt ilgilendiren Defterhâne örneği üzerinde durabiliriz.
Aslı Grekçe olup, sonradan Arapça ve Farsça aracılığı ile Osmanlı Türkçesine geçen
defter kelimesi,44 “deb” kökünden gelmektedir. Defter tutma işinin Hz. Ömer zamanından itibaren uygulanmaya başlandığı ve tüm İslâm devletlerinde de devam etti