Türkiye Kadastrosu’nun Tarihçesi
lerin de ilgili oldukları kısımlarla alakalı olarak komisyona dâhil edilmelerini talep etmektedir.755
“Emvâl-i gayr-i menkûl üzerindeki hukuk-ı tasarrufiyenin temini ve gayr-i menkûlâtın kıymet ve itibarlarının suret-i meşruada
tezyidi çarelerini temin ve mütalaa etmek için” oluşturulan, Defter-i
Hâkanî Nâzırı Mahmud Esad Efendi’nin başkanlığındaki on bir kişiden müteşekkil komisyonun çalışmaları sonucunda tertip edilen kanunname layihası756, tetkik edilmek üzere Şûrâ-yı Devlet’e gönderilmiştir.757 Şûrâ-yı Devlet’te incelenerek son şekli verilen kanunname lâyihası Maliye Nâzırı Rıfat ile Sadrazam Mahmud Şevket imzaları
ve Sultan Mehmed Reşad’ın İrâde’leri ile yürürlüğe girmiştir.
Mahmud Esad Efendi
Türkiye kadastrosu üzerine yazılan muhtelif çalışmalarda, muhtemelen birbirinden
yapılan iktibaslarla kanunnamenin ilan tarihi 5 Şubat 1912 olarak verilmiş olup, söz konusu
kanunun muvakkat yani geçici bir kanun olduğu belirtilmiş758 ise de, Kadastro Kanunu’nun
Mahmud Esad Efendi’nin Ulum-ı İktisadiye ve İçtimaiye Mecmuası’nda yayınlanan Layihasının ilk sayfası
755 Mahmud Esad, “layiha”, s.1-33
756 Komisyon , “Emvâl-i Gayr-i Menkûle Kanunname Layihası”, İstanbul 1328, İSAM Kütüphanesi, katalog no:347.21
757 BOA.ŞD. dos.no:85/20
758 Kanunname ile ilgili yorumlar için bkz.: Galip Esmer, Mevzuatımızda Gayr-i Menkul Hükümleri ve Tapu Sicili, Ankara 1967, s.11; Erol Köktürk, Taşınmaz Mülkiyetinin Evinde Yaşam, Ankara 2004, s.72; vs. makaleler.
204