Türkiye Kadastrosu’nun Tarihçesi
TKGM.KK.no:188, İstanbul’un H.1331 tarihinde yapılmış olan 1:25000 ölçekli haritalarından örnek
Osmanlı Devleti’nde Kadastro Kanunu’nun ilanından önce yapılan tüm kadastral çalışmalar yazılı mahiyette olmayıp, bu konuda birtakım girişimlerde bulunulduğu ve bazı alanlarla sınırlı olmak üzere geometrik/çizgisel kadastro çalışmaları yapıldığı da görülmektedir. Osmanlı Devleti’nde tahrir-i hendesî usûlünde tespit edilebilen ilk kadastro çalışması
H.1270’li yıllarda (M.1853/54) İstanbul’da Galata ve Beyoğlu bölgesinde yapılmış ve bu bölgenin kadastral haritaları çıkarılmıştır. Aynı dönemde Hüdavendigar (Bursa) Şehri’nin de emlak ve arazilerinin kadastrosuna başlanmış, ancak arazilerin genişliğine rağmen bu işle görevlendirilecek mühendislerin sayıca azlığı nedeniyle harita düzenlemesinden vazgeçilerek, yalnız vakıların emlak ve arazilerinin kroki tarzında hudutlarının gösterilmesi ile iktifâ olunmuştur.740 Bununla birlikte, Hüdavendigar Eyaleti’nde H.1275 (M.1858/59) tarihinde tamamlanan kadastro çalışmaları esnasında, bazı köylerde akarsu ve yeşil alanları ile tüm parsellerinin gösterildiği 1/10.000 ölçekli paftalarının da hazırlandığı ve yapılan çalışmalarda harita düzenleme işi ile ilgili olarak Erkân-ı Harp Dairesi’nin askerî personelinin görev aldıkları
görülmektedir. 741 Hüdavendigar Şehri’nde yapılan bu kadastro çalışmasının tamamlanmasından sonra, tahdid ve tahrir-i emlak işleri için Suphi Paşa görevlendirilmiş olup, Paşa yüksek
maaşlar tahsis ettirerek nitelikli memurlar yetişmesine öncülük etmiş ve önce şehirler sonra740 Mahmud Esad, “layiha”, s.16; Süleyman Sûdî,a.g.e., s.100
741 BOA.HRT.h. göm.no:566; BOA.A.MKT.NZD. dos.no:246/82
199