IETS OVER DE KLEUREN IN KLEEDING, ENZ. 15
Primitieve kleuren. Complimentaire kleuren.
Violet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Blaauw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Groen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Geel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Oranje . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rood . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Eigenlijk zijn er slechts drie primaire kleuren, rood, geel en blaauw, die door vermenging zuivere secondaire kleuren voor-brengen. Om proeven met kleuren te nemen, is het raadzaam met dan rug naar het licht te zitten, en het papier ten minste een el van het oog verwijderd te plaatsen, of zooveel verder als de omtrek van den ouwel nog duidelijk gezien kan worden. Ook is het noodzakelijk gedurende eenige sekonden stijf op het voorwerp te staren, opdat de kleuren de verlangde uitwer- king kunnen hebben.
Zoowel in de kleeding als in de natuur ziet men zelden de kleuren afzonderlijk. Een heer in het zwart, met zwarten hoed en das, is zekerlijk het naast aan de eentoonigheid, maar dat is ook een kostuum dat niemand dragen zou, als de mode het niet voorschreef.
Als wij ons tot twee kleuren bepalen, zullen wij weldra zien dat de zulken die afzonderlijk schoon zijn, toch met elkander niet altijd harmoniëren, bij voorbeeld geel en oranje. De kleu- ren gelijken veel op zulke leden eener familie, die de meeste vrede met elkander hebben hoe verder zij van elkander af wo- nen – natuurlijk binnen zekere grenzen. Wij zullen zien wat daarvan de oorzaak is. Zoodra men twee kleuren bijeen brengt, verliezen beiden iets van hare kenmerken en worden gewijzigd. Zoeken wij drie strookjes lint uit van de drie primitive kleuren, rood, geel en blaauw, dan zullen wij vinden, als wij haar naast andere kleuren leggen, dat zij naar omstandigheden helderder of doffer worden, wijl elke kleur als ’t ware eene neiging heeft om haren eigenen glans te verhoogen door van haren buurman te nemen, gelijk de apen in NATURA ARTIS MAGISTRA die in kooijen naast elkander zitten, en, niet te vreden met het