Contemporary Eurasia, Economic and Political Issues, volume V (1) Contemporary Eurasia volume V (1) | Page 27

ԳՈՀԱՐ ԻՍԿԱՆԴԱՐՅԱՆ թարկել և դարձնել պատրաստի արտադրանք, վրան փակցնել «Արտադրված է Հայաստանում» և արտահանել միջազգային շուկա: Հատկապես դա դառնում է արդիական Հայաստանի՝ ԵԱՏՄ-ին անդամակցելուց հետո: Հայաստանը նաև օգտվում է ԵՄ 28 երկրներ արտոնյալ պայմաններով ապրանք ներմուծելու իրավունքից: ՀՀ-ԻԻՀ համատեղ ծրագրերը, որոնք կյանքի են կոչվել կամ մնացել են թղթի վրա Ժամանակին բավականաչափ քննարկվում էր Մեղրի- Նորդուզի սահմանային շուկայի հարցը, որն արդյունավետ չգործեց` մեխանիզմների բացակայության և օրենսդրական դաշտում առկա հակասությունների պատճառով: Այն մի քանի անգամ բացվեց և փակվեց: Ըստ հայ-իրանական միջկառավա- րական հանձնաժողովի համանախագահ Ա. Մովսիսյանի. «…այն նպատակները, որ ունեինք, չիրականացան: Փաստո- րեն դա դարձել էր մի շուկա, որն արդյունք չտվեց» 13 : 2004 թ. Իրանում՝ Ջուլֆայում, ստեղծվեց «Արաս» ազատ առևտրի գոտին, որը ստեղծման առաջին տարիներին ոչ լիարժեք էր գործում: Ազատ առևտրի գոտին ազատված է հար- կերից: Հարկային պարտավորություններն անհրաժեշտ չեն նաև արտահանման ժամանակ 14 : Այսօր արդեն նկատվում է առևտրի գոտու ակտիվությունը, որտեղ հայկական ընկերու- թյունները ևս կարող են լավագույնս ներկայացնել իրենց ար- տադրանքը: Հայ-իրանական բանակցություններում առանձնահատուկ տեղ էին զբաղեցնում Քաջարան-Մեղրի թունելի վերաբերյալ քննարկումները, որը սակայն ֆինանսական խնդիրների պատ- ճառով չիրականացավ: Հայաստան-Իրան հարաբերությունների հաստատումից ի վեր բանակցությունների օրակարգում է գտնվել Հայաստան- Իրան երկաթգծի կառուցման ծրագիրը, որը տնտեսական անվտանգության ևս մեկ երաշխիք կդառնա Հայաստանի համար: Բնականաբար քննարկումների հենց սկզբից էլ կող- 13 14 Հարցազրույց ՀՀ էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարար (2001-2014 թթ.), Հայ-իրանական միջկառավարական հանձնաժողովի համանախագահ (2006-2014 թթ.) Արմեն Մովսիսյանի հետ, հունիսի 15, 2013, Երևան: Իրանը հայ գործարարներին լայն հնարավորություններ է առաջարկում սահմանամերձ «Արաս» ազատ առևտրի գոտում, 11.11.2014, http://www. yerkirmedia.am/wap.php?act=news&lan=hy&id=23005. 27