Contemporary Eurasia, Economic and Political Issues, volume V (1) Contemporary Eurasia volume V (1) | Page 16
ՏՆՏԵՍԱԿԱՆ ԵՎ ՔԱՂԱՔԱԿԱՆ ԽՆԴԻՐՆԵՐ
բանակցություններ վարելով Համաշխարհային բանկի և Ար-
ժույթի միջազգային հիմնադրամի հետ, իսկ վերջիններս պա-
հանջում են հարկային կոշտ քաղաքականության մշակում՝ մի-
ջազգային պահանջներին համապատասխան 3 ։
Նավթի ու գազի եկամուտների անկման պայմաններում
2016 թ. Ադրբեջանի պետբյուջեն էականորեն կրճատվեց և
ըստ ադրբեջանական աղբյուրների՝ կազմում է ընդամենը 16
մլրդ մանաթ, որն առկա միջին փոխարժեքով կազմում է մոտ
10 մլրդ դոլար 4 : 2014 թ. Ադրբեջանի բյուջեն կազմում էր մոտ
25 մլրդ դոլար։ Այսինքն՝ այն ամենը, ինչ այսօր տեղի է ունե-
նում Ադրբեջանում և, ընդհանրապես նավթ արդյունահանող
պետություններում, բազմաթիվ անգամներ կրկնվել է, սակայն
նավթից ստացվող գերշահույթների շրջանն այն աստիճան
գայթակղիչ է, որ ավտորիտար ռեժիմները կառավարման գրա-
գետ համակարգեր կազմակերպելու փոխարեն, որպես կանոն
նախընտրում են այն օգտագործել են սեփական վարչակար-
գերի ամրապնդման համար:
Կարելի է արձանագրել, որ նմանատիպ պետությունները
գոյատևում են ցիկլային երկու համակարգերում՝ բարձր և ցածր
գների պայմաններում։ Ցածր եկամուտները կարող են ներքա-
ղաքական ճգնաժամերի` սոցիալական, էթնիկական ու քաղա-
քացիական բախումների պատճառ հանդիսանալ: Այն նավ-
թային պետությունները, որոնք ունեն ֆինանսական մեծ մի-
ջոցներ, որոշակի հնարավորություն ունեն դիմակայելու ցածր
գների ժամանակաշրջանում, օրինակ՝ Սաուդյան Արաբիան
կամ Պարսից ծոցի այլ պետություններ, իսկ մյուսները՝ Նիգե-
րիան, Վենեսուելան և այժմ արդեն Ադրբեջանը, որպես կանոն,
ֆինանսատնտեսական այդ նավթային փոսից դուրս գալու
գործում մեծ դժվարություններ են ունենում: Ավելին, հետա-
գայում նույնիսկ նավթի գնի բարձրացման պայմաններում էա-
կան առաջընթաց չի արձանագրվում այդ տիպի պետություն-
ների տնտեսություններում, քանի որ ստիպված են լինում եր-
կար ժամանակ ծախսել՝ առկա ֆինանսական խնդիրները
լուծելու և կուտակված պարտքերը մարելու համար:
Աշխարհառազմավարական տեղաշարժը Հարավային
Կովկասում
International Monetary Fund, “World Economic Outlook Database”, September
18, 016, http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2016/01/weodata/index.aspx.
4 2016 State Budget of Azerbaijan was Approved, http://cesd.az/new/?p=9770.
3
16