book. qxd 03 / 08 / 2013 4:28 PM Page 5
∑ § ߸ ¡ Ê ° ø, ‹ appleÁ∑ § Ÿ ‚ flÊ ‹ ∑∏ § Êÿ◊ ◊Ë « U « appleU ◊Ë ‹
÷ Ù ¡ Ÿ ∑ § Ù πÊŸapple ∑‘§’ ÊŒ’ ëøapple’ Ë◊Ê ⁄ U „ Ù ª ∞, • ı ⁄ U © Ÿ◊apple ¥ ‚ apple wx ∑ § Ë ◊ıà „ Ù ª ߸ ¡’ Á∑ § ∑ § ßÿÙ ¥ ∑ § Ê ß ‹ Ê ¡ •÷ Ë ÷ Ë
• S ¬ ÃÊ ‹ ◊apple ¥ ¡ Ê ⁄ UË „ Ò
Á’„ Ê ⁄ U ◊apple ¥ Á◊ « « apple ◊Ë ‹ ÿÙ ¡ ŸÊ ◊apple ¥ ‹ Ê ¬⁄ UflÊ „ Ë’⁄ Ußapple ∑‘§ ◊Ê◊ ‹ apple ‚ Ê◊Ÿapple • Ê ⁄ U „ apple „ Ò ¥ Á’„ Ê ⁄ U ∑‘§ ‚ Ê ⁄ UáÊ ¡ Á∏ ‹ apple ∑‘§ ∞∑ § S∑ § Í ‹ ◊apple ¥ ◊äÿÊq ÷ Ù ¡ Ÿ ∑‘§’ ÊŒ wx’ ëøÙ ¥ ∑ § Ë ◊ıà ∑ § Ê ◊Ê◊ ‹ Ê •÷ Ë Õ◊Ê Ÿ „ Ë ¥ „ Ò. •’ Á’„ Ê ⁄ U ‚⁄ U∑ § Ê ⁄ U ∑ § Ë • Ù ⁄ U ‚ apple ª Á∆à Áfl ‡ Êapple · ∑ § Êÿ¸ Œ ‹( ∞ ‚• Ê߸≈UË) Ÿapple ¡ Ê ° ø ∑ § Ê ∑ § Ê◊ ‡ ÊÈM § Á∑ § ÿÊ „ Ò. flÒ ‚ apple ¬ ÈÁ ‹‚ ÷ Ë ß ‚ ◊Ê◊ ‹ apple ∑ § Ë ¡ Ê ° ø ◊apple ¥ ¡ È≈UË „ Ò. ‹ appleÁ∑ § Ÿ •÷ Ë Ã∑ § ◊Ê◊ ‹ apple ◊apple ¥ ∑ § Ù߸ Á ª⁄ UçUÃÊ ⁄ UË Ÿ „ Ë ¥ „ Ù ¬ Ê߸ „ Ò. ∑ § È ¿ ÁŒŸÙ ¥ ¬„‹ apple ‚ È ¬ ˝Ë◊ ∑ § Ù≈U¸ ∑ § Ë ‚‹ Ê „ ∑ § Ê ⁄ U ‚ Á◊Áà Ÿapple ÷ Ë √ÿflSÕÊ ∑‘§ Sà ⁄ U ¬⁄ U ¡ Ê ° ø ∑ § Ë • ı ⁄ U ∑ § ߸ ª¥÷ Ë ⁄ U ‚ flÊ ‹ π « ∏apple Á∑ § ∞. ãÿÊÿÊ ‹ ÿ ∑‘§
• ÊÿÈQ § Ù ¥ ∑‘§ ⁄ UÊíÿ ‚‹ Ê „ ∑ § Ê ⁄ UÙ ¥ Ÿapple ∑ §„ Ê „ Ò Á∑ § ⁄ UÊíÿ ‚⁄ U∑ § Ê ⁄ U ß ‚ ∑ § Ê◊ ∑‘§ Á ‹ ∞ ∑‘§ Á ‹ ∞ ∑‘§¥ Œ˝ ‚ apple Á◊ ‹ Ÿapple flÊ ‹ apple ∑ § È ‹ »§¥« ∑ § Ê • Áœ∑ § ‚ apple • Áœ∑ § { Æ » ∏ § Ë ‚ ŒË œŸ „ Ë π∏ø¸ ∑ §⁄ U ¬ ÊÃÊ „ Ò.•¬ ŸË Á ⁄ U ¬ Ù≈U¸ ◊apple ¥ ‚ Á◊Áà Ÿapple ∑ §„ Ê „ Ò Á∑ § é ‹ ÊÚ∑ § ◊apple ¥ ¬„‹ apple ‚ apple „ Ë ∞∑ § ◊äÿ ÁfllÊ ‹ ÿ ◊ı ¡ ÍŒ ÕÊ ‹ appleÁ∑ § Ÿ ©‚ ∑‘§’ ÊŒ ÷ Ë ŸÿÊ S∑ § Í ‹ ÄUÿÙ ¥ πÙ ‹ Ê ª ÿÊ. ÿapple ÷ Ë ∑ §„ Ê ª ÿÊ „ Ò Á∑ § S∑ § Í ‹ ◊apple ¥ ŒÈÉʸ≈UŸÊ ∑‘§ ‚ ◊ÿ Á ‚»§ ¸∏ ∞∑ § Á ‡ ÊÁˇÊ∑ § Ê ◊ı ¡ ÍŒ ÕË ¥, Á ¡‚ apple ¬… ∏ÊŸapple ‚ apple ‹ apple∑ §⁄ U, ÷ Ù ¡ Ÿ ‚ Ê◊ ª ˝Ë ∑ § Ë … È ‹ Ê߸ ‚ apple ‹ apple∑ §⁄ U’ ëøÙ ¥ ∑ § Ë Œappleπ- ⁄ Uappleπ • ı ⁄ U © ã „ apple ¥ πÊŸÊ Áπ ‹ flÊŸapple Ã∑ § ∑ § Ë ¡ Á∏ê◊appleŒÊ ⁄ UË ÕË. Á’„ Ê ⁄ U ∑‘§ ‚ Ê ⁄ UáÊ ¡ Á∏ ‹ apple ∑‘§ S∑ § Í ‹ ◊apple ¥ Á◊ ‹ Ÿapple flÊ ‹ apple ÷ Ù ¡ Ÿ ∑ § Ù πÊŸapple ∑‘§’ ÊŒ’ ëøapple’ Ë◊Ê ⁄ U „ Ù ª ∞,
• ı ⁄ U © Ÿ◊apple ¥ ‚ apple wx ∑ § Ë ◊ıà „ Ù ª ߸ ¡’ Á∑ § ∑ § ßÿÙ ¥ ∑ § Ê ß ‹ Ê ¡ •÷ Ë ÷ Ë • S ¬ ÃÊ ‹ ◊apple ¥ ¡ Ê ⁄ UË „ Ò.‚ flÙ¸ëø ãÿÊÿÊ ‹ ÿ • ÊÿÈQ § Ù ¥ ∑‘§ ⁄ UÊíÿ ‚‹ Ê „ ∑ § Ê ⁄ UÙ ¥, ∑ § ߸ • ãÿ ‚¥ SÕÊ • Ù ¥ ∑‘§ ‚ ŒSÿÙ ¥ • ı ⁄ U ‡ ÊÙœ∑ § Ãʸ • Ù ¥ ∑ § Ë ≈UË◊ Ÿapple •¬ ŸË Á ⁄ U ¬ Ù≈U¸ ◊apple ¥ ÿ „’ Êà ∑ §„ Ë „ Ò. ß ‚ ≈UË◊ Ÿapple ‚ Ê ⁄ UáÊ ¡ Á∏ ‹ apple ∑‘§ ©‚ ª Ê ¥ fl ∑ § Ê Œı ⁄ UÊ Á∑ § ÿÊ „ Ò ¡„ Ê ¥ ÿ „ „ ÊŒ ‚ Ê ∑ § È ¿ ÁŒŸ ¬„‹ apple „ È • Ê. ß ‚ Á ⁄ U ¬ Ù≈U¸ ∑‘§ ◊ÈÃÊÁ’ ∑ § ©‚ S∑ § Í ‹ ◊apple ¥ Á◊ « « apple ◊Ë ‹, ¡ Á∏ ‹ Ê Á ‡ ÊˇÊÊ ¬ ŒÊÁœ∑ § Ê ⁄ UË, ¬ ˝π ¥« Á ‡ ÊˇÊÊ • Áœ∑ § Ê ⁄ UË ÿÊ ⁄ UÊíÿ ‚⁄ U∑ § Ê ⁄ U ∑ § Ë ÁŸ ª⁄ UÊŸË ≈UË◊ ‚ apple ¡ È « ∏apple ∑ § Ù߸ ÷ Ë • Áœ∑ § Ê ⁄ UË ©‚ S∑ § Í ‹ ∑ § Ê ÁŸ ⁄ UˡÊáÊ ∑ §⁄ UŸapple ∑ §÷ Ë Ÿ „ Ë ¥ ¬„ È ¥ øapple. ß ‚ ≈UË◊ Ÿapple
¬ ÊÿÊ Á∑ § ©‚ S∑ § Í ‹ ◊apple ¥ ÁÄU ‹ ∑ § ∑ §⁄ Uapple ¥ Á◊ « « apple ◊Ë ‹ ∑ § Ê πÊŸÊ ¬ ∑ § ÊŸapple ÿÊ ‚ Ê◊ÊŸ Ã∑ § ⁄ UπŸapple ∑ § Ë ∑ § Ù߸ ‚ ÈÁflœÊ Ã∑ § Ÿ „ Ë ¥ ÕË • ı ⁄ U ¬ ÿʸ # Á ‡ ÊˇÊ∑ § Ù ¥ ∑ § Ê •÷ Êfl ÕÊ. ÁfllÊ ‹ ÿ ‚ Á◊Áà ¬ ˝’¥ œŸ Ÿapple ÷ Ë S∑ § Í ‹ ∑ § Ê ‚ ◊ÈÁøà … Ê ¥ øÊ Ÿ „ ÙŸapple ∑‘§’ Êfl ¡ ÍŒ ∑ § Ù߸ ‚ ÁR § ÿÃÊ Ÿ „ Ë ¥ ÁŒπÊ߸.‚‹ Ê „ ∑ § Ê ⁄ UÙ ¥ ∑ § Ë ß ‚ ≈UË◊ Ÿapple ∑ §„ Ê Á∑ § ß ‚ • Ê ¬ Êà ÁSÕÁà ‚ apple ÁŸ ¬ ≈UŸapple • ı ⁄ U ÁÄU ‹ ∑ § ∑ §⁄ Uapple ¥ ß ‹ Ê ¡ ∑‘§ Á ‹ ∞ ¬ ˝ÊÕÁ◊∑ § ÁøÁ∑ § à ‚ Ê ∑‘§¥ Œ˝ ∑‘§ ¬ Ê ‚ ÷ Ë ∑ § Ù߸ ‚ ÈÁflœÊ Ÿ „ Ë ¥ ÕË. ß ‚ ≈UË◊ Ÿapple ÿ „ ∑ §„ Ê „ Ò Á∑ § ⁄ UÊíÿ ◊apple ¥ ß ‚ ÿÙ ¡ ŸÊ ∑‘§ Á ‹ ∞ ⁄ U ‚ Ù߸ ÉÊ ⁄ U’ ŸÊŸapple ∑‘§ Á ‹ ∞ ŒË ¡ ÊŸapple flÊ ‹ Ë ⁄ UÊÁ ‡ Ê ∑ § Ê zÆ » ∏ § Ë ‚ ŒË „ Ë π∏ø¸ „ ÙÃÊ „ Ò. ª ÈáÊflûÊÊ ∑ § Ë ¡ Ê ¥ ø ≈UË◊ Ÿapple •¬ ŸË Á ⁄ U ¬ Ù≈U¸ ◊apple ¥ ∑ §„ Ê „ Ò Á∑ § S∑ § Í ‹ Ù ¥ ∑‘§’ ÈÁŸÿÊŒË … Ê ¥ øapple ∑ § Ù ŒÈL § Sà Á∑ § ÿÊ ¡ ÊŸÊ øÊÁ „ ∞ ¡ Ê ¥ ø ◊apple ¥ ¬ ÊÿÊ Á∑ § ⁄ UÊíÿ ‚⁄ U∑ § Ê ⁄ U ß ‚ ÿÙ ¡ ŸÊ ∑‘§ Á ‹ ∞ • Ê’¥ Á≈Uà ⁄ UÊÁ ‡ Ê ∑ § Ê ∑‘§ fl ‹ zz ‚ apple { Æ »§ Ë ‚ ŒË Á „ S ‚ Ê „ Ë ßSÃapple◊Ê ‹ ∑ §⁄ U ¬ ÊÃË „ Ò. ß ‚ ≈UË◊ Ÿapple ∑ §„ Ê „ Ò Á∑ § ¬ Í ⁄ Uapple ◊Ê◊ ‹ apple ∑ § Ë ¡ Ê ¥ ø ‚ flÙ¸ëø ãÿÊÿÊ ‹ ÿ ∑‘§ ãÿÊÿÊœË ‡ ÊÙ ¥ ‚ apple ∑ §⁄ UÊ߸ ¡ ÊŸË øÊÁ „ ∞. ß ‚ ≈UË◊ Ÿapple Á◊ « « apple ◊Ë ‹ ∑ § Ë ª ÈáÊflûÊÊ ‚ ÈÁŸÁpà ∑ §⁄ UŸapple ¬⁄ U ¡ Ù ⁄ U ŒappleÃapple „ È∞ ∑ §„ Ê Á∑ § ÷ Ù ¡ Ÿ’¥ ≈UŸapple ‚ apple ¬„‹ apple S∑ § Í ‹ ∑‘§ ÁÄU ‹ ∑ § ∑ §⁄ Uapple ¥ Á ¬ ˝Á ‚¥¬‹ mÊ ⁄ UÊ ß ‚ apple øπŸapple ∑‘§ ÁŸÿ◊ ∑ § Ù ‚ π∏˜ÃË ‚ apple ‹ Ê ª Í ∑ §⁄ UÊŸÊ øÊÁ „ ∞.„ ◊ ◊ „ ËŸapple’ ëøÙ ¥ ∑‘§ ÁŸÿÁ◊à SflÊSâÿ ¡ Ê ¥ ø ∑‘§ Á ‹ ∞ ÷ Ë ß ‚ ≈UË◊ Ÿapple •¬ ŸË •¬ Ë ‹ ∑ § Ë „ Ò. ß ‚ ∑‘§ ‚ ÊÕ „ Ë ß ‚ ≈UË◊ Ÿapple •ª‹ apple ¿„ ◊ „ ËŸapple ∑‘§ ÷ Ëà ⁄ U ÁÄU ‹ ∑ § ∑ §⁄ Uapple ¥ Á’„ Ê ⁄ U ∑‘§ ‚÷ Ë S∑ § Í ‹ Ù ¥ ∑ § Ê’ ÈÁŸÿÊŒË … Ê ¥ øÊ ŒÈL § Sà ∑ §⁄ UŸapple ∑ § Ë
• ŸÈ ‡ Ê ¥‚ Ê ∑ § Ë „ Ò. ß ‚ ≈UË◊ Ÿapple ∑ §„ Ê „ Ò Á∑ § Á◊ « « apple ◊Ë ‹ ∑ § Ë Á ¡ ê◊appleŒÊÁ ⁄ UÿÙ ¥ ‚ apple Á ‡ ÊˇÊ∑ § Ù ¥ ∑ § Ù ◊ÈQ § ∑ §⁄ U ß ‚ ∑‘§ Á ‹ ∞ ‚ Ê◊ÈŒÊÁÿ∑ § ÷ Ê ª ËŒÊ ⁄ UË ∑‘§ ‚ ÊÕ ∞∑ § •‹ª √ÿflSÕÊ ∑ § Ë ¡ ÊŸË øÊÁ „ ∞.
Á ‚ ≈UË øË »§ 4