book. qxd 03 / 08 / 2013 4:28 PM Page 4
Á◊ «- « apple ◊Ë ‹
◊ÊÒà ∑ § Ê
◊Ë ‹
Á’„ Ê ⁄ U ∑‘§ ¿¬⁄ UÊ Á ¡ ∏ ‹ apple ◊apple ¥ Áfl · ÊQ § ÷ Ù ¡ Ÿ πÊŸapple ‚ apple „ È߸ wx S∑ § Í ‹ Ë’ ëøÙ ¥ ∑ § Ë ◊ıà Ÿapple ¬ Í ⁄ Uapple Œapple ‡ Ê ∑ § Ù Á „‹ Ê∑ §⁄ U ⁄ Uπ Á ‹ ÿÊ „ Ò. S∑ § Í ‹ ◊apple ¥ ◊Èç∏Uà ÷ Ù ¡ Ÿ ŒappleŸapple ∑ § Ë ŒÈÁŸÿÊ ∑ § Ë ß ‚ ‚’‚ apple’« ∏Ë ÿÙ ¡ ŸÊ ◊apple ¥ ¬ ˝ÁÃÁŒŸ vw ∑ §⁄ UÙ « ∏’ ëøÙ ¥ ∑ § Ù πÊŸÊ ◊È „ ÒÿÊ ∑ §⁄ UÊÿÊ ¡ ÊÃÊ „ Ò.‹ appleÁ∑ § Ÿ ß ‚ Á◊ « « apple ◊Ë ‹ ÿÙ ¡ ŸÊ ◊apple ¥ ‹ª apple ‹ Ù ª Ù ¥ ∑ § Ë ∑ § ߸ ¬⁄ Uapple ‡ ÊÊÁŸÿÊ ¥ „ Ò ¥.’ Ë’ Ë ‚ Ë Ÿapple Œapple ‡ Ê ∑‘§ ∑ § È ¿ ⁄ UÊíÿÙ ¥ ◊apple ¥ ß ‚ ÿÙ ¡ ŸÊ ‚ apple ¡ È « ∏apple ‹ Ù ª Ù ¥ ∑ § Ë ‚ ◊SÿÊ∞ ¥ ¡ ÊŸŸapple ∑ § Ë ∑ § ÙÁ ‡ Ê ‡ Ê ∑ § Ë.¿ ûÊË ‚ª… ∏ ∑‘§ Á’ À „ Ê ∑‘§ ∞∑ § ¬ ˝ÊÕÁ◊∑ § ÁfllÊ ‹ ÿ ∑‘§ Á ‡ ÊˇÊ∑ § • flœapple ‡ Ê Áfl◊ ‹ ∑ § Ê ∑ §„ ŸÊ „ Ò Á∑ § „¡ Ê ⁄ U L §¬ ∞ ∑ § Ê ◊ÊŸŒappleÿ ¬ ÊŸapple flÊ ‹ apple ⁄ U ‚ Ùß∞ œÊŸ’ ÈflÊ߸ ∑‘§ ‚ ◊ÿ Ÿ „ Ë ¥
• ÊÃapple. Áfl◊ ‹ ◊äÿÊq ÷ Ù ¡ Ÿ ∑‘§’¡ ≈U ¬⁄ U ÷ Ë ‚ flÊ ‹ © ∆ÊÃapple „ Ò ¥. flÙ ∑ §„ Ãapple „ Ò ¥, ‡ ÊÊ ‚ Ÿ ¬ ˝Êß◊ ⁄ UË S∑ § Í ‹ ◊apple ¥ x.{ z L §¬ ∞ ¬ ˝ÁÃ’ ëø ¥ apple ∑‘§ Á „‚ Ê’ ‚ apple’¡ ≈U ÷ apple ¡ ÃË „ Ò • ı ⁄ U • Ê ¬ πÈŒ „ Ë ‚ ÙÁø∞ ∞apple ‚ Ê ‚¥÷ fl ∑Ò §‚ apple „ Ù ‚ ∑ § ÃÊ „ Ò. ÄUÿÙ ¥ Á∑ § • Ê ¡ ∑ § Ë ÃÊ ⁄ UËπ ◊apple ¥ ÃÙ øÊÿ ÷ Ë ¬ Ê ° ø L §¬ ∞ ◊apple ¥ Á◊ ‹ ÃË „ Ò • ı ⁄ U ©‚ ◊apple ¥ • Ê ¬ ∑ § Ù ŒÊ ‹, øÊfl ‹, ‚ é ¡ Ë, • øÊ ⁄ U, ¬ Ê ¬« ∏ ◊appleŸÍ ∑‘§ • ŸÈ ‚ Ê ⁄ U ŒappleŸÊ „ ÙÃÊ „ Ò. ‚¥÷ fl Ÿ „ Ë ¥ „ Ù ¬ ÊÃÊ. å ‹‚ ©‚ ◊apple ¥ ‹ ∑ §« ∏Ë ∑ § Ê ÷ Ë ŒÊ◊ • ÊÃÊ „ Ò. ◊äÿÊq ÷ Ù ¡ Ÿ ◊apple ¥ ⁄ U ‚ Ùß∞ ∑ § Ù „¡ Ê ⁄ U L §¬ ∞ ∑ § Ê ◊ÊŸŒappleÿ Á◊ ‹ ÃÊ „ Ò. πÊŸÊ ¬ ∑ § ÊŸapple flÊ ‹ apple ⁄ U ‚ ÙßÿÙ ¥ ∑ § Ù ãÿÍŸÃ◊ ◊ ¡ ŒÍ ⁄ UË ‚ apple ÷ Ë ∑ § ◊ ◊ÊŸŒappleÿ Á◊ ‹ ÃÊ „ Ò ¡ Ù Á∑ § ∞∑ §’« ∏Ê ◊ÈgÊ „ Ò. Á’‹ Ê ‚¬ È ⁄ U ∑‘§ ÃÊ ⁄ U’ Ê „⁄ U ÁSÕà ¬ ˝ÊÕÁ◊∑ § ‡ ÊÊ ‹ Ê ◊apple ¥ ⁄ U ‚ Ùß∞ ∑ § Ê ∑ § Ê◊ ∑ §⁄ UŸapple flÊ ‹ Ë ∑ § ◊ ‹ Ê’ Ê߸ ÿÊŒfl Ã’ ‚ apple ∑ § Ê◊ ∑ §⁄ U ⁄ U „ Ë „ Ò ¥ ¡’ ‚ apple ÁÄU ‹ ∑ § ∑ §⁄ Uapple ¥ ◊äÿÊq ÷ Ù ¡ Ÿ ∑ § Ë ÿÙ ¡ ŸÊ ‡ ÊÈM § „ È߸ ÕË. ‹ appleÁ∑ § Ÿ Á ¡‚ œË◊Ë ª Áà ‚ apple © Ÿ∑ § Ê ◊ÊŸŒappleÿ’… ∏ÃÊ „ È • Ê ∞∑ § „¡ Ê ⁄ U L §¬ ∞ Ã∑ § ¬„ È ¥ øÊ „ Ò, flÙ ß ‚ apple •¬ ÿʸ # ◊ÊŸÃË „ Ò ¥.‡ ÊÊ ‚ ∑ § Ëÿ •¥’ apple « ∑ §⁄ U ¬ ˝ÊÕÁ◊∑ §’ Ê ‹ ∑ § ‡ ÊÊ ‹ Ê ∑ § Ë ⁄ UÙ „ Áß’ Ê߸’ ÃÊÃË „ Ò ¥ Á∑ § flapple „⁄ U ÁŒŸ ŒÙ ¬„⁄ U vw’¡ apple ‚ apple • Ê ¡ ÊÃË „ Ò ¥ • ı ⁄ U ∑ § ◊ ‚ apple ∑ § ◊ øÊ ⁄ U’¡ apple Ã∑ § ∑ § Ê◊ ∑ §⁄ UÃË
„ Ò ¥. ⁄ UÙ „ Áß ∑ §„ ÃË „ Ò ¥, ◊È ¤ Êapple „¡ ∏Ê ⁄ U L §¬ ∞ Á◊ ‹ Ãapple „ Ò ¥ ‹ appleÁ∑ § Ÿ „¡ ∏Ê ⁄ U L §¬ ∞ ◊apple ¥ „ ÙÃÊ ÄUÿÊ „ Ò? •¬ Ÿapple ÿ „ Ê ¥ ÃÙ ◊ ¡ ∏ŒÍ ⁄ UÙ ¥ ∑ § Ù ⁄ UÙ ¡ ÊŸÊ wÆÆ L §¬ ∞ ‚ apple • Áœ∑ § Á◊ ‹ Ãapple „ Ò ¥. ∑ § ◊ ‚ apple ∑ § ◊ „ ◊apple ¥ xÆÆÆ L §¬ ∞ ÃÙ „⁄ U ◊ „ ËŸapple Á◊ ‹ Ÿapple „ Ë øÊÁ „ ÿapple. ⁄ UÊ ¡ SÕÊŸ ‚ apple ŸÊ ⁄ UÊÿáÊ’ Ê ⁄ Uapple∆ ⁄ UÊ ¡ SÕÊŸ ◊apple ¥ ¡ ÿ ¬ È ⁄ U ¡ Á∏ ‹ apple ∑‘§ ª ˝Ê◊ËáÊ ß ‹ Ê∑‘§ ∑‘§ ŒappleflŸ ª⁄ U „· ¸Á ‹ ÿÊ ‚⁄ U∑ § Ê ⁄ UË S∑ § Í ‹ ∑ § Ë Á ‡ ÊÁˇÊ∑ § Ê ª ÊÿòÊË Á◊üÊÊ Ÿapple ∑ §„ Ê, ¬„‹ Ë’ Êà ÃÙ ÿapple „ Ò Á∑ § ¡ Ù ª apple „ Í ¥ • ÊÃÊ „ Ò flÙ ‚„ Ë Ÿ „ Ë ¥ • ÊÃÊ. øÊfl ‹ ÷ Ë ‚ Ê »§ Ÿ „ Ë ¥ ⁄ U „ ÃÊ „ Ò. „ Ê ‹ ◊apple ¥ ∞∑ § ∞apple ‚ Ê ∑ § ^Ê • ÊÿÊ ÕÊ Á ¡‚ ◊apple ¥ ª apple „ Í ¥ • ı ⁄ U øÊfl ‹ ŒÙŸÙ ¥ ÷⁄ Uapple Õapple. ©‚ ◊apple ¥ „ ◊ ÄUÿÊ ∑ §⁄ Uapple ¥? © ã „ Ù ¥ Ÿapple ∑ §„ Ê, „ ◊Ê ⁄ UÊ ∑ § Ù߸ ŒÙ · Ÿ „ Ë ¥ „ Ò. „ À∑ § Ë ` § ÊÁ ‹ ≈UË ∑‘§ ª apple „ Í ¥ • ı ⁄ U øÊfl ‹ ∑ § Ë • Ê ¬ ÍÁø ∑ §⁄ UÃapple „ Ò ¥. Á ¡ ßapple ¬ Ò ‚ apple Á◊ ‹ Ãapple „ Ò ¥ ©‚ ◊apple ¥ ¬ Ù · Ê „ Ê ⁄ U Ÿ „ Ë ¥ • ÊÃÊ „ Ò. πÊŸÊ’ Ê „⁄ U ‚ apple’ Ÿ∑ §⁄ U • Ê∞ ÃÙ ‚’ ∑ § Ê »§ ÊÿŒÊ „ Ò.• Ê ¡ ∑ § Ë ÃÊ ⁄ UËπ ◊apple ¥ ÃÙ øÊÿ ÷ Ë ¬ Ê ° ø L §¬ ∞ ◊apple ¥ Á◊ ‹ ÃË „ Ò. • Ê ¬ ∑ § Ù ŒÊ ‹, øÊfl ‹, ‚ é ¡ Ë, • øÊ ⁄ U, ¬ Ê ¬« ∏ ◊appleŸÍ ∑‘§ • ŸÈ ‚ Ê ⁄ U ŒappleŸÊ „ ÙÃÊ „ Ò ¡ Ù ‚¥÷ fl Ÿ „ Ë ¥ „ Ò.
‚ ÊÕË Á ‡ ÊÁˇÊ∑ § Ê ‹ ˇ◊Ë ◊ÙŒflÊŸË ∑ §„ ÃË „ Ò ¥, ß ‚‚ apple ¬… ∏Ê߸ ÷ Ë ¬ ˝ ÷ ÊÁflà „ ÙÃË „ Ò. ‚ Ê ⁄ UÊ ≈UÊß◊ ÃÙ å ‹ apple≈Uapple ¥ œÈ ‹ flÊŸapple • ı ⁄ U’ ëøÙ ¥ ∑ § Ù ∑ § ÃÊ ⁄ U’ h à ⁄ UË∑‘§ ‚ apple’ Ò∆ÊŸapple ◊apple ¥ ‹ª ¡ ÊÃÊ „ Ò. œÈ ¥• Ê © ∆ÃÊ „ Ò ÃÙ’ ëøÙ ¥ ∑ § Ù ¬⁄ Uapple ‡ ÊÊŸË „ ÙÃË „ Ò. S∑ § Í ‹ ◊apple ¥ Á∑ § øŸ Ÿ „ Ë ¥ „ Ò • ı ⁄ U ‚ Ê ⁄ UÊ ‚ Ê◊ÊŸ ∞∑ § ∑ § ◊ ⁄ Uapple ◊apple ¥ ⁄ UπÊ ª ÿÊ „ Ò. ßÃŸË ◊ „¥ª Ê߸ ◊apple ¥ ¬ Ù · Ê „ Ê ⁄ U’„ Èà ◊ÈÁ ‡ ∑ §‹ „ Ù ª ÿÊ „ Ò. Á ‡ ÊˇÊÊ ‚¥ ÉÊ ∑‘§ ⁄ UÊ◊∑ § ÎcáÊ •ª ˝flÊ ‹ Ÿapple ∑ §„ Ê, Á◊ «- « appleU ◊Ë ‹ ÿÙ ¡ ŸÊ ‡ Ê „⁄ U ◊apple ¥ ÃÙ ∞Ÿ ¡ Ë • Ù mÊ ⁄ UÊ ‚¥ øÊÁ ‹ à „ ÙÃË „ Ò ‹ appleÁ∑ § Ÿ ª Ê ¥ flÙ ¥ ◊apple ¥ ‚ Ê ⁄ UÊ ß ¥ à ¡ Ê◊ ≈UËø ⁄ UÙ ¥ ∑ § Ù „ Ë ∑ §⁄ UŸÊ ¬« ∏ÃÊ „ Ò. Ÿ◊∑ §, Á◊ø¸, ◊ ‚ Ê ‹ Ê, ‹ ∑ §« ∏Ë ‚’ ∑ § È ¿ ‹ ÊŸÊ ¬« ∏ÃÊ „ Ò. © ã „ Ù ¥ Ÿapple ∑ §„ Ê, S∑ § Í ‹ ∞∑ § ⁄ U ‚ Ù߸ÉÊ ⁄ U’ Ÿ ¡ ÊÃÊ „ Ò. Á ‡ ÊˇÊ∑ § ¬… ∏ÊŸapple ∑‘§’¡ Ê∞ ŸÍŸ-Ãapple ‹ ∑‘§ ¡ È ª Ê « ∏ ◊apple ¥ ⁄ U „ ÃÊ „ Ò. S∑ § Í ‹ Ù ¥ ◊apple ¥ Á ¡‹ Ê ¬ Á ⁄ U · Œ mÊ ⁄ UÊ ÃÒŸÊà ∑ § È∑ § „ appleÀ ¬⁄ U ÷ Ë „ ÙÃÊ „ Ò ‹ appleÁ∑ § Ÿ ‚ Ê ⁄ UÊ ∑ § Ê◊ ≈UËø ⁄ UÙ ¥ ∑ § Ù „ Ë ∑ §⁄ UŸÊ ¬« ∏ÃÊ „ Ò.• ÙÁ «‡ ÊÊ ∑‘§’ Ê ‹ appleE ⁄ U Á ¡‹ apple ∞∑ § • ÊüÊ◊ S∑ § Í ‹ ◊apple ¥ πÊŸÊ πÊŸapple ∑‘§’ ÊŒ x {’ ëøapple ¥’ Ë◊Ê ⁄ U „ Ù ª ∞. ß ‚ ∑‘§ •ª‹ apple „ Ë ÁŒŸ … appleŸ∑ § ŸÊ ‹ Á ¡‹ apple ∑‘§ ∞∑ § S∑ § Í ‹ ◊apple ¥ Á◊ « « apple ◊Ë ‹ ◊apple ¥ ∞∑ § Á’ ë ¿ Í ¬« ∏Ê Á◊ ‹ Ê, Á ¡‚ ∑‘§ ø ‹ Ãapple πÊŸÊ πÊŸapple flÊ ‹ apple x ~’ ëøÙ ¥ ∑ § Ù • S ¬ ÃÊ ‹ ‹ apple ¡ ÊŸÊ ¬« ∏Ê ßŸ◊apple ¥ x { ∑ § Ù ¬ ˝ÊÕÁ◊∑ § ¡ Ê ¥ ø ∑‘§’ ÊŒ „ Ë flÊ ¬‚ ÷ apple ¡ Ê ª ÿÊ ‹ appleÁ∑ § Ÿ ÃËŸ’ ëøÙ ¥ ∑ § Ù • S ¬ ÃÊ ‹ ◊apple ¥ ÷ Ã˸ ∑ §⁄ UÊŸapple ∑ § Ë Ÿı’ à • Ê ª ߸.‹ª ÊÃÊ ⁄ U ŒÙ ÁŒŸÙ ¥ ◊apple ¥ ŒÙ ∞apple ‚ Ë ÉÊ≈UŸÊ • Ù ¥ ∑‘§’ ÊŒ ‡ ÊÁŸflÊ ⁄ U ∑ § Ù ◊ÈÅÿ◊ ¥ òÊË ŸflËŸ ¬ ≈UŸÊÿ∑ § Ÿapple Á◊ « « apple ◊Ë ‹ ∑ § Êÿ¸R § ◊ ∑ § Ë ‚ ◊ˡÊÊ ∑‘§ Á ‹ ∞ ¡ ∏M §⁄ UË’ Ò∆∑ §’ È ‹ Ê߸. ◊apple ⁄ Uapple ÅÿÊ ‹ ‚ apple •ª⁄ U’ ëøÙ ¥ ∑ § Ù ¬ ∑‘§ „ È∞ ÷ Ù ¡ Ÿ ∑‘§’¡ Ê∞ © Ÿ∑‘§ ◊ÊÃÊ-Á ¬ ÃÊ ∑ § Ù ¬ Ò ‚ apple Œapple ÁŒ∞ ¡ ÊÃapple ÃÙ flapple •¬ ŸÊ πÊŸÊ ÉÊ ⁄ U ‚ apple ‹ apple∑ §⁄ U • ÊÃapple
• ı ⁄ U ÿapple ‚ ◊SÿÊ „ Ë © à ¬ ÛÊ Ÿ „ Ë ¥ „ ÙÃË.
Á ‚ ≈UË øË »§ 3