KÜTÜPHANE BÜLTENİ
OCAK 2019
BU İLK DEĞİL
Spears örneğini yakın zamanda gerçek-
leştiği için verdim, fakat skandallar bu
kadarla kalmıyor. Bir bilim muhabiri olan
John Bohannon da geçtiğimiz yıl itibarlı
bilim dergisi Science ile beraber bir çalış-
maya imza attı. Kanserle savaş konusunda
Spears’ınkinden daha az saçma ama yine
de tamamen sahte olan bir makale hazır-
ladı ve 340 adet yayıncıya gönderdi. Bilin
bakalım ne oldu? Yayıncıların %60’ı maka-
leyi yayınlamayı kabul ettiler! Bu orana
bakarak çevrede ne kadar fazla avcı ya-
yıncı olduğunu çıkarabiliriz. Bohannon ma-
kalesini yayınlamayı kabul eden yayıncıla-
rın IP adreslerinden yola çıkarak nereler-
de yuvalandıklarına da bakmış ve ilginç bir sonuca ulaşmış: Neredeyse hepsi Hin-
distan ve Nijerya’dan!
GÖZÜNÜZÜ AÇIK TUTUN
Yıllar boyunca bu tarz yağmacı yayıncıların sayısı oldukça arttı ve günden güne
de artmaya devam ediyor. Bu özellikle araştırmacılar için uğraştırıcı bir durum.
Bu tarz yayıncıların ağına düşmek için, bunların listesini yayınlayan ve devamlı
güncelleyen siteleri takip etmek gerekiyor. Neyse ki internette bu listeleri ko-
layca bulabilirsiniz. Bu konuda özellikle Jeffrey Beall’ın çalışmaları izlenebilir.
Bildiğiniz gibi dergiler ve yayıncılar etki faktörüne göre değerlendiriliyor. Bu av-
cı yayıncılar da sahte şirketlerden yüksek etki faktörleri satın alarak kendilerini
önemli gibi göstermeye çalışıyorlar. Bu yüzden makale yazdıktan sonra iyice dü-
şünmeniz gereken bir konu daha var; o da hangi dergiye göndereceğiniz.
Kaynak: https://www.enago.com.tr/academy/bilimsel-dergiler-neden-sahte-makale-yayinlar/
15
15