KÜTÜPHANE BÜLTENİ
OCAK 2019
SAHTE DERGİLER NASIL TESPİT EDİLEBİLİR?
YAYINLAMA BASKISI VE REKABETİN SONUÇLARI
Günümüzde akademik araştırmacılara
çalışmalarını yayınlamak için aşırı bir bas-
kı uygulanıyor. Diğer taraftan yayıncılar
da bu rekabetten yararlanıp para kazan-
mak için ne yapacaklarını şaşırmış durum-
dalar. Çoğunu sadece internet üzerinden
yayın yapan yayıncıların oluşturduğu bu
grup, araştırmacıların bu zor durumundan
faydalanarak makaleleri hiç bir denetim-
den geçirmeden fahiş fiyatlar karşılığında yayınlamayı kabul ediyorlar.
Bu sahte yayıncıların yanında bir de özellikle yeni akademisyenleri hedef alan
ve onlara e-posta yoluyla çalışmalarını ücretsiz olarak yayınlayabileceklerini vaat
edenler var. Bu e-postalar genellikle çok iyi bir dille yazıldıkları için, okuyan kişi-
de gerçek bir dergi izlenimi yaratıyorlar. Ama biraz araştırdığınızda aslında var
olmayan bir yayın oldukları ortaya çıkıveriyor. Çaresiz kalan yazarlar ise “denize
düşen, yılana sarılır” misali, bu fırsatçı kişilerin tuzağına düşebiliyorlar.
Basit ipuçları
Peki araştırmacılar bu tip teklifleri değerlendirirken neye dikkat etmeliler?
E-posta adresi dışında herhangi bir adres veya iletişim bilgisi var mı? Eğer
yoksa, muhtemelen bu sahte bir dergidir.
Yayınlandığı belirtilen makalelerin listesi dışında bu makalelerin hakem süre-
cinden geçip geçmediğine ilişkin bir bilgi var mı?
İnternet sitesinde isimlerini bildiğiniz yayıncıların ve editörlerin ismi geçiyor
mu? Geçiyorsa, bu insanlar neden bu ismi çok duyulmamış yayın ile işbirliği ya-
pıyorlar? Bunu sorgulamayı unutmayın.
Derginin hakem heyeti çok ünlü araştırmacılardan oluşuyorsa, burada biraz
durup düşünmek gerek. Bu meşgul insanlar kimsenin duymadığı bir dergi ile
neden çalışsınlar ki?
16
16