AVRUPA KULTUR YILLIK 2016-2017 AVRUPA KULTUR YILLIK 2016-2017 | Page 75

dillendiren �iirleri , soyluların konaklarında ezbere okuyan ve bu yolla ya�amını sürdüren emekçi bir ozandı ...
İ . Ö . 1200 yıllarında gerçekle�en Troya sava�ından 500 yıl sonra doğan İzmirli Homeros�un ya�adığı yüzyılda , yeni yeni palazlanan Grek burjuva sınıfından birileri ona , ��u bildiğin efsaneleri yazıya dök de , yalnız soylular değil , bizler de okuyup öğrenelim� dediler .
O da oturup halkın dilinde dola�an Troya sava�ıyla ve bu sava�la harmanlanan tanrılar ve kahramanlarla ilgili söylenceleri ( mitosları ) derleyip topladı ; içinden kendince seçtiği Troya sava�larıyla ilgili olanları �iirle�tirdi . Onlara büyük bir insanlık sevgisi ve ya�ama sevinci yükledi . Adaletin , karde�liğin güzelliği yanında , sava�ların insanlıkdı�ı yüzünü çıkardı ortaya . Böylece bütün insanlığın ölümsüz ba�yapıtları İlyada ve Odisseya destanlarını olu�turdu Homeros ...
İlyada destanı , dokuz yıl süren Troya sava�ının yalnızca bir kesitini , yarı ölümsüz Yunanistanlı komutan Ahilleus�un Ba�kralı Agamemnon�a olan öfkesini ve bu öfkenin tetiklediği süreci dillendirir ... Odisseya destanı da , Troya sava�ına katılan Yunanistanlı kent krallarından Odisseus�un sava� sonrası ülkesine gemileriyle dönerken , denizlerde yıllar süren o zorlu sava�ımlarını anlatır ...
İlyada destanının konusu kısaca �öyleydi : Troya kenti ; Çanakkale Boğazı�nın Anadolu yakasında kurulmu� çok varlıklı bir krallıktı . Avrupa yakasındaki Yunan yarımadasında da Akhalar ( Grekler ) denen bir halk oturmaktaydı . Ve onların ya�adığı her kent bir krallıktı . Varsıl Troya�nın hazineleri , Yunanistanlı kent krallarının ba�ı olan Ba�kral Agamemnon�un sürekli dü�lerine girmekteydi ... İ�te İlyada destanına göre , Troyalı prens Paris , bir i� gereği Yunanistan�a gittiğinde , güzelliği dillere destan Yunanistanlı Helena�yla tanı�tı . Ne var ki tanrıça Afrodit�in , yanından hiç ayırmadığı yaramaz Eros�un saldığı a�k okları yüzünden güzel Helena , Yunanistanlı kent krallarından Menelaos�la evli olmasına kar�ın , Paris�e deli divane vuruldu ve onunla Troya sarayına gelin olarak geldi ... Bu olayı dü�lerinin bir gerçeğe dönü�mesi olarak yorumladı hemen Yunanistanlı Ba�kral Agamemnon ! Ba�tanrı Zeus�la üç kez konu�tuğunu ve kendisini Helena�nın namusunu temizlemekle görevlendirdiğini açıkladı halkına . Bu gerekçeye dayanaraktan topladığı en seçkin ordu ve kent krallarıyla birlikte , Troya surlarına dayandı ...
Ne var ki , Troya surları dokuz yıl süresince talancılara hiç geçit vermedi ! Ve bu sava�larda tanrılarla insanlar harmanlandılar ... Tanrılar da sava�an orduların salarında yer aldılar zaman zaman . Ve bu tanrıların bir kısmı Troyalıların , bir kısmı da Yunanlıların salarındaydı ...
Surları a�amayan Ba�kral Agamemnon�un orduları , çevre kentlere yağma seferleri de düzenliyordu sık sık . Askerler , çevre halklardan dev- �irdikleri gerek kadın gerek ziynet cinsinden ganimetleri , aslan payını Ba�kral Agamemnon�a ayırdıktan sonra kalanını , kendi aralarında bölü�üyorlardı ..
Bir keresinde Ba�kral Agamemnon , yarı ölümsüz ünlü komutan Ahilleus�un payına dü�üp sevgili edindiği güzel Briseyis�i zorla alıp kendi çadırına götürdü . Bu olayı onuruna yediremeyen Ahilleus da , Ba�kral�a küfürler yağdırdı uzun uzun . Sonra da , �Ben sırf sen hazineler , güzel kadın köleler derleyesin diye mi geldim buraya ? O Troyalılar bana ne kötülük etti de onların o masum gençlerini kırıp geçireceğim ? � deyip çadırına çekildi ...
Troyalılar , on yıl süresince , Yunanistanlı ordulara geçit vermedi . Anadolu halkları da dört bir yandan ku�atma altındaki Troyalıların yardımına ko�u�tu . Surları a�amayan yağmacı Akhalar , o ünlü Troya Atı�nı yaptılar sonunda . Karnı seçme askerlerle dolu bu tahta atın , tanrıça Atena�nın Troyalılara gönderdiği bir yengi armağanı olduğu düzmecesini yaydılar . Troyalılar da buna inanıp co�kuyla , Troya Atı denen tanrı armağanı tahta atı , surlardan içeri aldılar ...
Aynı gece tahta atın karnına saklanmı� askerler , surların kilitli kapılarını açtılar .
63

BÖYLECE BÜTÜN İNSANLIĞIN ÖLÜMSÜZ BAŞYAPITLARI İLYADA VE ODİSSEYA DESTANLARINI OLUŞTURDU HOMEROS ... .