liriz : Batı uygarlığının mayası olan Grek mitolojisi , daha birkaç yüzyıl öncesine dek , mitolojinin kaynağı ve ba�langıcı sanılıyordu ... Oysa Grekler de , Hindistan�dan gelen göçmen bir halktı . M . Ö . 2000�li yıllardan ba�layarak , Hindistan dolaylarındaki yurtlarından , yanlarına tanrılarını , mitoslarını da alıp önlerindeki sürüleriyle birlikte dü�e kalka , bugünkü Yunanistan yörelerine ula�mı�lardı . Grekler dalga dalga �imdiki topraklarına geldiklerinde , Anadolu�da çok büyük uygarlıklar ve sözcüğün tam anlamıyla , uygarca ya�ayan toplumlar vardı ... Az önce değindiğimiz gibi , buna örnek olarak bütün görkemiyle bize ula�mı� olan Mezopotamya�daki Sümer uygarlığını ve onun daha sonra ula�tığı toplumların yapısına göre dönü- �ümler geçirecek olan mitolojisini gösterebiliriz ... Grekler geldikleri bu yeni ülkenin mitologyası ve uygarlığıyla içselle�tiler . İçlerinden çıkan sanatçılar , ilozolar bu mitosları i�lediler ve onlara dayanarak bilimin , felsefenin , sanatların önünü açtılar .
Geçen yüzyılda Sümer dili çözülüp çivi yazıları okununca , Avrupalıların Grek mitolojisi konusundaki kesin sandıkları birtakım savları kökten yıkıldı ! Çünkü Grek mitolojisi dedikleri mitolojinin , bilimlerin , Mezopotamya ve çevresinde uygarlıklar kurmu� Sümerlerden kaynaklandığı ortaya çıktı .
İ�te Sümerlerden kaynaklanıp gelen Greklerin mitolojisi , daha sonra Romalılara geçti ve haliyle yeniden deği�im ve dönü�ümlere uğradı .... Ondan çok sonraları da Avrupalılar , bu mitolojiyi ve onun tetiklediği kültürü alıp benimsediler ... Böylece bu mitoloji , Batı uygarlığı denen olu�umun mayasını ve hamurunu olu�turdu ; bütün sanat ve bilim dalları , felsefe , vs . hep bu mitolojinin yolda�lığında serpilip geli�ti ...
Gene o eskiçağdaki Ayshülos , Euripides gibi tiyatro ozanları ; Ba�tanrı Zeus�un ve öteki tanrıların zorba ve ürkünç egemenliğine kar�ı , o zayıf insanoğlunu seven ve onun için sava�an kahramanların ve de tanrıların olduğunu , kaba ve ürkünç mitosları insancılla�tırarak anlatmaya çalı�tılar . Bu bağlamda , Ba�tanrı Zeus�un kö�e bucak sakladığı ate�i çalıp insanlara ula�tıran insan dostu tanrı Prometeus�u i�lediler örnek olarak ...
Bu tiyatro oyununa göre , tanrı Prometeus içine her türlü beceri , akıl ve de onu aydınlatacak ate�i koyup kendi elleriyle çamurdan yarattığı insanoğlunun , çok mutlu bir ya�am sürmesini istiyordu dünyamızda . Ne var ki insan denen böyle güçlü bir yaratığın dünyaya egemen olmasını istemeyen Ba�tanrı Zeus , Prometeus�un insan beynine koyduğu o kıvılcımı alıp bir kö�eye sakladı ... Haliyle insanoğlu da , dünyamızda körü körüne , ı�ıksız ya�amaya ba�ladığı için , kendine yara�an bir ya�am süremiyor , karanlıklar içinde habire çırpınıyordu . Bu duruma çok üzülen insan dostu Prometeus , zaten kızdığı Ba�tanrı Zeus�un kö�e bucak sakladığı o ate�i çalıp insanlara ula�tırıverdi ! Bu yüzden de Ba�tanrı Zeus , insan dostu Prometeus�u bir kayaya çivileterek cezalandırdı . Ne var ki Prometeus�un armağanı olan o kıvılcımla ı�ıklanıp aydınlanan insanoğlu , bilimlerde ilerlemeye ve bu yolla daha ilk basamakları üstünde durduğu o yüksek doruklarına doğru tırmanmaya ba�ladı ...
İ�te kaba mitosları bunun gibi aydınlatıcı yapıtlara dönü�türerek insanoğluna yepyeni ufuklar açan sanatçıların ba�ında , etkinliği hiç azalmayan ve bizim Ege topraklarından çıkma Homeros�umuz vardı ...
- Troya sava�ları sırasında ve sonrasında , insanların ve tanrıların harmanlandığı olayları içeren İlyada ve Odisseya destanları konusunda , 45.000 ( kırkbe� bin ) kitap yazıldığını söylediniz . Bu yapıtların evrensel ozanı Homeros kim ve neden önemli sizce ? YA�AR ATAN - Gerçekten de doğup büyüdüğü Akdeniz coğrafyasındaki toprakların mitolojisini i�leyen ozanlardan Homeros gerçeği , çok çarpıcı bir örnektir ... Homeros , ya�adığı toprakların iki yakasındaki karde� halkların tarih ve mitoloji kaynaklı efsanelerini ( mitoslarını )
62