Şubat 2017 | Sayı: 12
- Michael Galaty, askeri ittifakın uluslararası bir savaş anlamına geleceğini ve çok az sayıda arkeoloğun Bronz Çağı sonlarıyla ilgili bu tür bulgular tespit ettiğini söylüyor. Sizin bu konudaki görüşünüz nedir?
EBERHARD ZANGGER- Siyasi ve askeri yapı konusundaki bilgilerimiz tamamıyla o dönemin belgelerinden ve kahramanlık çağıyla ilgili daha sonraki döneme ait metinlerden kaynaklanmaktadır. Bu belgelere göre sıklıkla yeni askeri ittifaklar ve konfederasyonlar olu�urdu.“ eniz Kavimlerinin Yazıtları olarak bilinen belgelerde bu istilalara katılmı� kavimler teker teker sıralanmı�tır. Kade� Sava�ının tasvir edildiği yazıtlarda Büyük Hitit kralı II. Muwatalli’ nin yanında yer alan güçler sıralanmı�tır. MÖ 1400 yıllarında Assuva Federasyonunun Batı Anadolu’ da güçlerini birle�tiren 22 küçük devletten olu�tuğunu biliyoruz. Hattu�a’ da bulunmu� çe�itli metinler büyük kralların, kendilerine kar�ı kurulmu� ittifaklarla kar�ı kar�ıya kaldığını gösterir. Bir de tabii İlyada’ da,” ge“ enizinin her iki tarafındaki orduları olu�turan birliklerin ayrıntılı bir �ekilde sıralandığı Gemi Katalogu ve Troia birlikleri var. Bunlar askeri ittifaklara dair en iyi bilinen kaynaklardan bazıları, daha ba�ka birçok kaynak da var.
- Luviler bugüne kadar görmezden gelinmiş bir etnik grup mudur?
EBERHARD ZANGGER-” n azından benim açımdan öyle değil. Ben zaten böyle bir �ey kast etmedim. Hatta etnik gruplarla ilgilenmediğimi açıkça ifade etmek için olağanüstü çaba sarf ettim. Benim bu kitapta kast ettiğim, yetki alanıdır. Kitapta belirli bir insan grubu değil, belirli bir bölge ele alınmı�tır. Bizim hakkında az bilgi sahibi olduğumuz, Luvi dilini konu�an sosyo-dilsel insan grubu değil, orada o dönemde ya�ayan insanlara atfedilmesi mümkün olan veya olmayan etnik soydan bağımsız olarak Batı Anadolu bölgesidir.
- Jörg Klinger, etnik bir grubu tanımlamanın yüzyıl öncesine ait bir düşünce tarzını yansıttığını söylüyor. Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?
EBERHARD ZANGGER- Tamamıyla katılıyorum. Ara�tırmacılar bir yüzyıl kadar önce ileti�imi kolayla�tırmak amacıyla Mikenler, Minoslular, Hititler gibi kavramlar ortaya attılar. Günümüzde bu terimlerin yanıltıcı olduğunu biliyoruz. Akhilleus gerçekten var olduysa bile, kendisini kesinlikle bir Miken olarak görmemi�tir. Bu dü�ünce �ekli artık geçmi�te kaldıysa da Jörg Klinger’ in The Hittites [ Hititler ] ba�lıklı bir kitap yazmasına engel olmamı�tır. Ancak günümüzde” ge bölgesinin Bronz Çağı konusunda yürütülen ara�tırmalar hâlâ büyük ölçüde bir yüzyıl kadar önce tanımlanan modelleri temel alır. Ancak Batı Anadolu söz konusu olduğu zaman bu modellerde büyük bir eksiklik söz konusudur. Son zamanlarda ara�tırmacılar Mikenlerle Hititlerin yetki alanlarını giderek geni�letmi�, bu �ekilde bu eksikliği tamamlamaya çalı�mı�tır. �Batı Anadolu’ nun“ evletleri�nden söz etseydim i�im çok kolayla�acaktı. Miken, Minos ve Hitit kavramları zaten son derece iyi bilindiği için, Batı Anadolu’ da ya�ayan insanlardan �Luviler� olarak söz etmeye karar verdim. Bu terim her halükârda etnik bir birimi değil de soyut, graik bir ikri temsil eder. Yayınlarımın hepsinde bunu açıkça ifade ediyorum.
- Bazı yazılarda yerleşik arkeolojiyi eleştirdiğiniz öne sürülüyor. Öyle mi gerçekten?
20