γλεντιστές, που το θεωρούν ως ανάρμοστη γυναικεία συμπεριφορά. Στα δικά
τους γλέντια οι γυναίκες δεν αναμιγνύονται τραγουδιστικά, παρά μόνον ως
μητέρες που ξεπροβοδίζουν τα παιδιά τους στον γάμο ή ως κοντινές
συγγενείς που τραγουδούν στη νύφη που τους κερνά στο τραπέζι μετά τη
στέψη. Είναι όμως ενδιαφέρον ότι στα άλλα χωριά της βόρειας ζώνης, Σπόα
και Μεσοχώρι, οι γυναίκες τραγουδούν και λένε μαντινάδες στα δημόσια και
στα οικογενειακά τους γλέντια. Όσον αφορά στις Ολυμπίτισσες, οι οποίες
διακρίνονται από τις άλλες Καρπαθιές και μέσω της παραδοσιακής
ενδυμασίας, του καβαΐου των ενηλίκων και του σακκοφούστανου των νεαρών
γυναικών, που συστηματικά φορούν, πρέπει να σημειωθεί ότι η ενδυμασία
αυτή λειτουργεί ως σύμβολο-κλειδί της ομάδας τους και του πολιτισμού της,
και προβάλλεται δυνητικά ως στοιχείο μοναδικότητας και πολιτισμικής
υπεροχής από τους Ολυμπίτες. Η αμετάβλητη, ιδανικά, συμπεριφορά των
Ολυμπιτισσών στο γλέντι, με την αποχή τους από την εκφορά μαντινάδων
στον δημόσιο χώρο, αντισταθμίζεται από τη συμμετοχή των νέων
Ολυμπιτισσών σε πολιτιστικά μουσικοχορευτικά δρώμενα (παραστάσεις,
φεστιβάλ) με την παραδοσιακή ενδυμασία, αλλά με ρόλο ενεργητικό, ως
χορεύτριες και ως τραγουδίστριες ακόμη, στοιχείο που μαρτυρεί κάποιον
μετασχηματισμό στις έμφυλες πρακτικές του γλεντιού και για τις Ολυμπίτισσες.
•
Η ενιαία κρατική εκπαίδευση συμβάλλει στην ομογενοποίηση του τοπικού
γλωσσικού ιδιώματος και της τοπικής ποιητικής έκφρασης με αποτέλεσμα να
μετασχηματίζει δύο βασικά στοιχεία του καρπάθικου γλεντιού, την ντοπιολαλιά
και τον τρόπο δημιουργίας της μαντινάδας. Ως αντίδραση σε αυτή την
συνθήκη μετασχηματισμού παρατηρείται παράλληλα από νεαρούς αλλά και
μεσήλικες Καρπάθιους η αναζήτηση, η γνώση και η χρήση των παλαιών
τρόπων λεκτικής έκφρασης και ποιητικής δημιουργίας. 18
•
Η τηλεόραση και το διαδίκτυο είναι ένας γρήγορος και προσιτός τρόπος
διασκέδασης. Η συγκεκριμένη συνθήκη μετασχηματίζει τον τρόπο μετάδοσης
του καρπάθικου γλεντιού και επιτρέπει την εισαγωγή ξένων προς αυτό
γλεντικών δομών και στοιχείων. Παράλληλα, δημιουργεί προϋποθέσεις
σταδιακής μείωσης στη συχνότητα τέλεσής του, εφόσον πλέον δεν αποτελεί
τον μοναδικό τρόπο ψυχαγωγίας και διασκέδασης των μελών μίας
καρπαθιακής κοινότητας.
18
βλ.: ΤΕΚΜΗΡΙΑ / Φάκελος 6 ος - Προφορικές Μαρτυρίες: Νικόλαος Κ. Παραγυιός.
22