דער בעל חסד מיט זיין טאכטער
דער בעל חסד ווערט א יורד
פאליציי אפיצירן .
אין שטעטל , ביי דער אידישער באפעלקערונג , האט מען אים גערופן “ דער משומד ”, און ביי די קריסטן איז ער געבליבן “ דער זשידאנול ” ( - דער אידל (.
ביז א קורצער צייט איז דער פאלאץ זיינער פארוואנדלט געווארן אינעם פארברענג פלאץ פון די קריסטליכע ’ עליטע ’.
די פריצים פון ארומיגע דערפער , הויכראנגיגע אפיצירן , דער בירגעמייסטער פון שטעטל , דער ריכטער פון שטעטל און דער פאליציי הויפט , זענען אלע געווען דארט אפטע געסט . ער האט פאר זיי געפראוועט דארט גרויסע ’ באַ לן ’ כיד המלך , זיי האבן אפגעהוליעט און אפגעזויפט גאנצעטע נעכט ביי אים אין פאלאץ .
כאטש נאך וואס זיי זענען אוועקגעגאנגען פון פאלאץ , האבן זיי געלאכט און געשפעט פון דעם ’ זשיד ’, האבן זיי זיך דאך געהאלטן אין גוטן מיט אים , ווייל קודם כל , ווער קען דען אפזאגן אזעלכע רייכע הוליערייען וואס ער האט צוגעשטעלט , און בעיקר האבן זיי כסדר געדארפט צוקומען צו אים פאר פארשידענע טובות , אמאל א גרויסע הלואה , און אמאל עפעס פראטעקציע ביים פאליציי הויפט אדער ביים ריכטער ...
דער משומד האט גאנץ גוט געוואוסט , וואס זיינע ’ פריינט ’ רעדן אינטער אים , אבער ער האט זיך געמאכט נישט וויסנדיג . ער האט זיי געוואלט ווייזן , אז ער איז דער , וואס געבט זיי צו טרינקען און צו עסן , און ווען זיי דארפן עפעס א טובה , מוזן זיי אנקומען צו אים . דאס פלעגט אים מאכן שפירן גוט .
די אידן אין שטעטל פלעגן אים אבער זוכן אויסצומיידן . זיי האבן זיך נישט געוואנדן צו אים נאך א טובה , אפילו עס האט זיך געהאנדלט פארן טובת הכלל .
דער בעל חסד מיט זיין טאכטער
אין יענער צייט האט געלעבט אין רעדוקאנען א רייכער און פרומער איד , ר ’ יצחק אייזיק קופערבערג , האט ער געהייסן . ער איז געווען א גרויסער בעל צדקה , זיין הויז אין געווען אפן פאר יעדן איינעם , ווער עס האט זיך גענויטיגט אין הילף , אדער אן עצה , האט געוואוסט , אז ער קען עס באקומען ביי ר ’ יצחק אייזיק קופערבערג .
זיין אשת חיל , האט צו געהאלפן איר מאן אין זיינע מעשים טובים . זיי האבן געהאט א בת יחידה דבורה ’ לע , אן אויסערגעווענליכע בעלת מידות . ווען זי איז נאר געוואויר געווארן , אז איינער נויטיגט זיך אין הילף , איז די טאכטער באלד געווען ביי יענעם אין שטוב און זי האט אים געהאלפן . אויב איז איינער אין א ארימער משפחה , קראנק געווארן , האט זי באלד געברענגט א דאקטער , אים פארזארגט מיט די מעדיצינען , געברענגט עסן און באזארגט האלץ צום הייצן . זי האט געהאט איין איינציגן ציל אין לעבן : העלפן לינדערן די ליידן פון די נויטדבאדערפטיגע אידן .
ר ’ יצחק אייזיק האט געהאט א קרוב , א בחור א יתום , וועלכע האט געהאט א שארפן קעפל , און דעפאר האט ער אים געשיקט אויף זיינע קאסטן לערנען אין די בארימטע גרויסע פרעשבורגער ישיבה .
ווען דער בחור איז עטוואס אינטערגעוואקסן , האט מען שוין געזען אויף אים אז ס ’ איז געווען גאר א קלוגע שריט אים צו שיקן אינעם פרעשבורגער ישיבה , מיט זיין שארפער מח און גרויסע התמדה איז ער שנעל פארוואנדלט געווארן אלס איינער פון די בעסטע בחורים פון ישיבה . ר ’ יצחק אייזיק האט אים באלד גענומען פאר א חתן פאר זיין געראטענעם טאכטער דבורה ’ לע .
אזוי ווי ער איז נאך געווען יונג ,
האט ער אים נאך געלאזט לערנען אין ישיבה , און מען האט געווארט צו באשטימען א זמן החתונה .
דער בעל חסד ווערט א יורד
מיטאמאל האבן אנגעהויבן ביי יצחק אייזיק קופערבערג ’ ן די געשעפטן צו גיין בארג אראפ . קיין פרעמדער מענטש האט אבער נישט געקענט באמערקן די דאזיגע טויש אין זיין פרנסה . אין הויז איז דער טיש ווייטער געווען גרייט פאר הונגעריגע אידן , פונקט ווי אין די גוטע צייטן . די מאמע און די טאכטער פלעגן , פונקט ווי אין די גוטע צייטן , יעדן דאנערשטאג פארטיילן מעל און פלייש אויף שבת פאר די נויטבאדערפטיגע פון שטאט . די וואס האבן זיך געשעמט צו קומען נעמען זייער ’ שבת פעקל ’, האט די טאכטער דאס שטילערהייט אפגעטראגן צו זיי און אראפגעלייגט ביים טיר , אנדעם וואס איינער זאל אפילו באמערקן .
כאטש זיין פינאנציעלע מצב , האט יצחק אייזיק גארנישט פארמינערט מיטן ארויסהעלפן די אלע וואס האבן זיך געוואנדן צו אים נאך הילף .
ווען דער מצב האט זיך אבער ווייטער דערקייקלט , און עס איז שוין געווען אומדערטרעגליך , האט ער אנגעהויבן טראכטן וואס מען קען דא טון .
ער האט פרובירט זען וואו מען קען שפארן פון די אייגענע הוצאות , אבער פון פארמינערן די הילף פאר די ארימעלייט , איז נישט געווען קיין רעדע . ער האט אבער נישט געקענט טרעפן וואס נאך מען קען שפארן פאר זיך , נייע מלבושים האבן זיי זיך שוין לאנג נישט געקויפט , און אויף צו עסן האבן זיי זיך ערלויבט נאר ממש די מינימום .
דאס איינציגסטע וואס ער האט
164 SHOPPERS ROUTE November 20 2024