ในมัณฑละแห่งศรีจนาศะ ละโว้ /ศรีเทพ /เสมา ในมัณฑละแห่งศรีจนาศะ ละโว้ / ศรีเทพ / เสมา | Page 51
เขาถมอรัตน์แห่งเมืองศรีเทพ
เมืองศรีเทพ
หลั ก ฐานจากพระราชพงศาวดารกรุ ง
ศรีอยุธยา อธิบายเหตุการณ์หนึ ง ่ ในสมัยสมเด็จพระ
นเรศวรฯ เมื่อรับสั่งให้เจ้าเมืองที่ชื่อ “พระศรีถมอ
รัตน์” และ “พระชัยบุรี” ไปโจมตีพระยาละแวกท
อยู่ในดงพระยากลาง
ต่อมาพบค�ำว่า “ถมอรัตน์” ถูกน�ำมาเป็นชื อ ่
ของเจ้าเมืองในเขตนี้ ดังมีหลักฐานที่สืบเนื่องจาก
ที่มาของชื่อเมืองศรีเทพ เมื่อราว พ.ศ. ๒๔๔๗ เมื่อ
ต้องเสด็จตรวจราชการหัวเมือง สมเด็จกรมพระยา
ด�ำรงราชานุภาพเคยทรงค้นจากท�ำเนียบเก่าบอก
รายชื อ ่ หัวเมืองมีช อ ื่ เมืองศรีเทพปรากฏอยู แ ่ ต่ไม่ม ผ ี ้
ใดทราบว่าเมืองตั้งอยู่ที่ใด (การเสด็จตรวจราชการ
หัวเมืองของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา
ด�ำรงราชานุภาพ / นิทานโบราณคดี เรื่องที่ ๑๐
เรื อ ่ งความไข้ท เ ี่ มืองเพชรบูรณ์) พระองค์ส น ั นิษฐาน
ว่า เมืองศรีเทพน่าจะอยู่แถบล�ำน�้ำป่าสัก เนื่องจาก
มีข้อความจากเอกสารเก่าฉบับหนึ่งกล่าวถึงการให
คนเชิญตราสารไปบอกข่าวการสิ้น พระชนม์ของ
รัชกาลที่ ๒ ไปตามหัวเมืองต่างๆ มีเส้นทางหนึ่งไป
ทางเมืองสระบุรี เมืองชัยบาดาล เมืองศรีเทพ เมือง
เพชรบูรณ์ เมื อ ่ สอบถามเจ้าเมืองวิเชียรบุร ค ี นเก่าจึง
ได้ความว่าเมืองวิเชียรบุรี เดิมเรียกกันอยู่ ๒ ชื อ ่ คือ
มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธ
51