เที่ยวตามตำนาน เพชรบุรีที่ยังไม่เคยเห็น ฯลฯ เที่ยวตามตำนาน เพชรบุรีที่ยังไม่เคยเห็น มหาเภตราฯ | Page 66

เมืองทางฝั่งกระบุรีลงไปจนถึงภูเก็ต ดังนั้น “เมืองตะนาวศรี” จึงน่าจะเป็นหัว เมืองภายในที่รัฐสยามจากกรุงศรีอยุธยาตั้งขึ้นเพื่อ มีหน้าที่ควบคุมเมืองท่าภายนอกคือเมืองมะริดและ เป็นเมืองด่านแรกที่จะรับศึกหากทางพม่าจะมีการ ทัพเข้ามายังราชอาณาจักรทางคาบสมุทรและใช ทัพเรือยกเข้าประชิดเมืองเพื่อเดิน ทัพมายังกรุง ศรีอยุธยามากกว่าจะเป็นเมืองการค้าหรือศูนย์กลาง การคมนาคม ดังที่ปรากฏบทบาทของเมืองมะริด และ Jalinga ซึ่งยังเดินทางเข้าไปส�ำรวจไม่ถึงใน เขตประเทศเมียนมาปัจจุบัน และการคมนาคมเข้าออกผ่านเทือกเขา ตะนาวศรีทางช่องสิงขรนั น ้ ไม่ใช่ช อ ่ งทางส�ำคัญหรือ ถูกเลือกใช้เพื่อเดินทางจากเมืองท่ามะริดไปยังกรุง ศรีอยุธยาหรือกรุงเทพฯ แต่ ใช้เส้นทางข้ามผ่าน เทือกเขาเข้าสู ต ่ น ้ น� ำ ้ เพชรและเมืองเพชรบุร โ ี ดยตรง เมื อ งเพชรบุ รี จึ ง มี ค วามส� ำ คั ญ ในฐานะ เป็นจุดเปลี่ยนจากการเดินทางน�้ำเป็นการเดินทาง บกและทางบกเป็นทางน�้ำ จนเป็นศูนย์กลางการ คมนาคมจากบ้านเมืองภายในสู่เมืองท่าชายฝั่งทาง มะริดหรือตะนาวศรีและบ้านเมืองในแถบคาบสมุทร ภาคใต สภาพดังกล่าวด�ำรงอยู อ ่ ย่างไม่เปลี ย ่ นแปลง จนกระทั ง ่ การเสียกรุงศรีอยุธยาครั ง ้ ที ส ่ อง สงคราม ท�ำลายเมืองมะริดและตะนาวศรี ในฐานะเมืองท่า ส�ำคัญลงอย่างสิ้นเชิง ประกอบกับการเดินเรือ เลียบชายฝั่งสมัยต้นรัตนโกสินทร์เปลี่ยนไป ท�ำให ไม่ต อ ้ งรอลมมรสุมหรือเดินเรือเป็นฤดูกาลแต่อย่าง ใด ศูนย์กลางของเมืองท่าเปลี่ยนมาเป็นเกาะปลาย แหลมมลายู เช่น สิงคโปร์ ท�ำให้เส้นทางสายข้าม คาบสมุทรโดยมีเมืองเพชรบุรีเป็นศูนย์กลางค่อยๆ หมดความส�ำคัญลง และแม้แต่ในช่วงรัชกาลที่ ๕ เส้นทางเหล่านี ก ้ แ ็ ทบจะถูกหลงลืมจนหมดสิ น ้ ทีเดียว 66 เที่ยวตามตำ�นาน เพชรบุรีที่ยังไม่เคยเห็น มหาเภตรา-เจ้าลาย-ตาม่องไล่-เจ้ากรุงจีน