เที่ยวตามตำนาน เพชรบุรีที่ยังไม่เคยเห็น ฯลฯ เที่ยวตามตำนาน เพชรบุรีที่ยังไม่เคยเห็น มหาเภตราฯ | Page 65
ป้อมเมืองกุยที่ถูกเรียกว่า ป้อมยันทัพพม่า ที่เหลืออย
ผู้คนส่วนใหญ่จึงจดจ�ำเรื่องราวขุนรองปลัด
ชูกับต�ำนานการต่อสู้ด้วยนักรบกองอาทมาตหรือ
อาทมาฏที เ ่ ป็นกองทหารมีฝ ม ี อ ื ท�ำหน้าที ห ่ ลายอย่าง
ทั้งสอดแนม หาข่าว จู่โจม ช�ำนาญในการใช้ดาบ
สู้รบ และจ�ำว่าพม่าข้ามช่องเขาตะนาวศรีเข้ามา
สู้รบโดยการตีเมืองมะริดและตะนาวศรี โดยเส้น
ทางที่สะดวกที่สุดคือทางด่านสิงขร ดังนั้นจึงกลาย
เป็นหมายจดจ�ำว่าสามารถข้ามเขาไปยังเมืองท่า
มะริดด้วยทางด่านสิงขรเพียงแห่งเดียว แม้ข้อมูล
จะปรากฏ ว่า เส้นทางข้ามเทือกเขาตะนาวศรีนั้นม
อีกหลายช่องทาง
เส้นทางอื่นๆ ที่ ไม่ ใช่เส้นทางหลักข้างต้น
ใช้เดินทางข้ามเทือกเขาตะนาวศรีตามช่องต่างๆ
ซึ่งอาจจะไม่ปรากฏในบันทึกการเดินทางของคณะ
ราชทูตหรือคณะนักเดินทาง เช่น เมื่อไปส�ำรวจ
บริเวณใกล้ก บ ั ต้นน� ำ ้ เพชรที บ ่ า ้ นป่าหมาก ใกล้ต น ้ น� ำ ้
ตะลุยแพรกซ้าย ซึ่งเป็นหมู่บ้านกะหร่างดั้งเดิมใน
แนวเทือกเขาตะนาวศรี ปัจจุบันอยู่ ในอ�ำเภอสาม
ร้อยยอด จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ก็มีการเดินทาง
ข้ามไปมาหาสู่กับเครือญาติที่อยู่ทางฝั่งเมียนมา
และกล่าวว่าเมื่อข้ามไปแล้วก็จะเดินทางไปที่ล�ำน�้ำ
ตะนาวศรีแล้วใช้เรือล่องลงไปยังเมืองตะนาวศรีได
เมื่อแวริงตัน สมิทอยู่ที่นอกเกาะหลัก มอง
เห็นทางลาดต� ำ ่ ในช่องเขาและยังคงเป็นเส้นทางที่ใช
อยู่มาก เป็นเส้นทางไปสู่ “เมืองตะนาวศรี” ที่ตั้งอย
บนแม่น ำ �้ ตะนาวศรี สันนิษฐานว่าน่าจะเป็นช่องสิงขร
หรือด่านสิงขรในปัจจุบันตรงนี้ต่อไปยังบางนางรม
ที่กล่าวว่าหาเรือเพื่อเดินทางต่อไปได้ง่าย หรือไม่ก
เดินทางจากบางนางรมไปยังเมืองกุยก็สะดวก
ยังมีบันทึกอีกว่ายังมีเส้นทางเก่าจากเมือง
ตะนาวศรีไปทางตอนใต้อ ก ี ๒ สายบนแนวเทือกเขา
ตะนาวศรี เส้นหนึ่งข้ามไปยังบ้านกรูด อีกเส้นหนึ่ง
จะตัดลงไปสู่บางสะพาน นอกจากนี้ยังเดินทางไป
ยังชุมพรและนครศรีธรรมราช และจากชุมพรแยก
ไปกระบุรีเป็นเส้นทางข้ามคาบสมุทรได้จากเมือง
ตะนาวศรีเช่นกัน
อย่างไรก็ตาม ข้อน่าสังเกตคือทั้ง ๔ เส้น
ทางส�ำคัญที่นักเดิน ทาง คณะราชทูตหรือพ่อค้า
ใช้เดิน ทางแบบผสมผสานคือการใช้การเดิน ทาง
ทางทะเล ใช้ล�ำน�้ำล�ำคลองภายในแผ่นดิน ใช้การ
เดินทางทางบกโดยใช้วัวควายเทียมเกวียน ม้าและ
ช้างเพื่อมุ่งสู่บ้านเมืองทางตอนเหนือขึ้นไปคือเมือง
เพชรบุรี กรุงศรีอยุธยา หรือกรุงเทพมหานคร การ
บรรยายถึงเส้นทางที่ตัดลงทางใต้สู่เมืองตะนาวศร
จึงไม่ปรากฏ นอกเสียจากอยู่ในเส้นทางบกข้ามไป
ยังปะทิวหรือชุมพรหรือนครศรีธรรมราชและบ้าน
มูลนิธิเล็ก-ประไพ วิริยะพันธ
65