6
Â Æ ì 2 2( 1 2 4 4) 6- 1 2 Ð à ô Ü Æ ê Æ 2 0 1 8
êîàô ¶ àôØÜ º ðÆÜ Àܸ ² è ² æ
è ³ ½Ù ³· Çï ³ Ï-Ñ ³ Ýñ ³· Çï ³ Ï
ä ³ ï ³ ëË ³ ÝÝ » ñÇ ³ é ³ ç ³¹ ñí ³ Í ï ³ ñ� » ñ ³ ÏÝ » ñÇó ÁÝïñ » ù × ÇßïÁ
¶ ÉË ³ íáñ é ³ ½Ù ³ Ï ³ Ý ï » ëãáõÃÛ ³ Ý ëïáõ · áõÙÝ » ñÇÝ ÁÝ ¹³ é ³ ç 3-ñ ¹ ½áñ ³ ÙÇ ³- íáñáõÙáõÙ ÁÝà ³ ÝáõÙ » Ý Ý ³ Ë ³ å ³ ïñ ³ ëï ³ Ï ³ Ý å ³ ñ ³ åÙáõÝùÝ » ñÁ £ ¼áñ ³ Ù ³ ëÇ ³ Ù�áÕç ³ ÝÓÝ ³ Ï ³ ½ÙÇ ÁÝ ¹· ñÏÙ ³ Ù� ÑáõÝÇëÇ 4-ÇÝ ³ ÝóÏ ³ óí » óÇÝ Ù ³ ñï ³ í ³- ñ ³ ß ³ ñ ³ ÛÇÝ å ³ ñ ³ åÙáõÝùÝ » ñ £ Ð ³ Ù ³ Ó ³ ÛÝ ïñí ³ Í ³ ½ ¹³ Ýß ³ ÝÇ ª ³ ÝÓÝ ³ Ï ³ ½ÙÁ ¹ áõñë � » ñí » ó Ýëï » óÙ ³ Ý ßñç ³ ÝÝ » ñ £ Î ³ ï ³ ñí » ó » ñà £ ² ÝÓÝ ³ Ï ³ ½ÙÁ · áñÍáÕáõ- ÃÛáõÝÝ » ñÇÝ ïÇñ ³ å » ïáõÙ ¿ ñ É ³ í £ ´ áÉáñ ÙÇçáó ³ éáõÙÝ » ñÁ Ï ³ ï ³ ñí » óÇÝ ë ³ ÑÙ ³ Ý- í ³ Í Å ³ ÙÏ » ïÝ » ñáõÙ ª Ï ³ ½Ù ³ Ï » ñåí ³ Í ¨ � ³ ñÓñ áñ ³ Ïáí £ Ì ³ í ³ Éí » óÇÝ Ï ³ é ³- í ³ ñÙ ³ Ý Ï » ï » ñÁ, ³ ÝóÏ ³ óí » óÇÝ · áñÍÝ ³ Ï ³ Ý å ³ ñ ³ åÙáõÝùÝ » ñ áõ Ù ³ ñ½áõÙÝ » ñ £ ÜÙ ³ Ý ³ ïÇå å ³ ñ ³ åÙáõÝùÝ » ñÁ Ýå ³ ï ³ Ï ³ áõÕÕí ³ Í » Ý ½ ³ ñ ·³ óÝ » Éáõ ³ ÝÓÝ ³- Ï ³ ½ÙÇ í ³ ñÅí ³ ÍáõÃÛáõÝÁ ¹³ ßï ³ ÛÇÝ å ³ ÛÙ ³ ÝÝ » ñáõÙ Ù ³ ñï í ³ ñ » ÉáõÝ £ ì » ñçáõÙ ³ Ù ÷ á ÷ í » óÇÝ ³ ñ ¹ ÛáõÝùÝ » ñÁ, É ³ í ³· áõÛÝÝ » ñÁ Ëñ ³ Ëáõëí » óÇÝ £ ² ÝÓÝ ³ Ï ³ ½ÙÇ Ù ³ ñï ³ Ï ³ Ý á · ÇÝ � ³ ñÓñ ¿, � ³ ñáÛ ³ Ñá ·» � ³ Ý ³ Ï ³ Ý íÇ ×³ ÏÁ ª Ï ³ ÛáõÝ £
3-ñ ¹ ½áñ ³ ÙÇ ³ íáñÙ ³ Ý ÃÕà ³ Ïó ³ Ï ³ Ý Ï » ï
² ßË ³ ñÑáõÙ ³ Ù » Ý ³ ß ³ ïÁ » ñ » Ë ³ Ý » ñÝ áõÝ » Ý å ³ ßïå ³ ÝáõÃÛ ³ Ý « ëÇñá áõ ËÝ ³ ÙùÇ Ï ³ ñÇù: ´» ñÓáñÇ » ñ » Ë ³ Ý » ñÝ` ³ é ³ í » É » õë, áñáíÑ » ï » õ Ýñ ³ Ýù ³ åñáõÙ » Ý ÙÇ » ñÏñáõÙ, áñÇ Ûáõñ ³ ù ³ ÝãÛáõñ Ë ³ Õ ³ Õ Éáõë ³ � ³ óÇ » õ ³ ÝËéáí · Çß » ñí ³ Ñ ³- Ù ³ ñ Ù » Í » ñÁ ½ûñ áõ · Çß » ñ ½ » ÝùÁ Ó » éùÇÝ ÑëÏáõÙ » Ý Ñ ³ Ûñ » ÝÇùÇ ¹³ ñå ³ ëÝ » ñÁ: àõ å ³ ï ³ Ñ ³ Ï ³ Ý ã ¿ ñ, áñ ÑáõÝÇëÇ Ù » ÏÇÝ ´» ñÓáñÇ Ù ³ ÝÏ ³ å ³ ñï » ½Ç � ³ ÏáõÙ Ù ³- ÝáõÏÝ » ñÁ ³ ëý ³ ÉïÇ íñ ³ ³ ñ » õ áõ Í ³ ÕÇÏ « ïáõÝ áõ ³ Ýï ³ é « Éáõë ³ íáñ ÅåÇïÝ » ñ ¿ ÇÝ ÝÏ ³ ñáõÙ: Ø ³ ÝÏ ³ å ³ ñï » ½Ç » ñ » Ë ³ Ý » ñÇÝ ÙÇ ³ ó » É ¿ ÇÝ � » ñÓáñóÇ » õ Ùáï ³ Ï ³ Ü » ñùÇÝ êáõëÇ ¹ åñáó ³ Ï ³ ÝÝ » ñÁ: Ð » ïá Ñ » ùÇ ³ ÃÇ ³ ßË ³ ñÑÇó » Ï ³ Ý ëÇñ » ÉÇ ÙáõÉïÑ » ñáëÝ » ñÁ, å ³ ñ » óÇÝ « · Ý ¹³ Ï Ë ³ Õ ³ óÇÝ...
¸Åí ³ ñ ¿ ³ ë » É ª ûñÝ ³ í » ÉÇ Ù » Í � » ñÏñ ³ Ýù å ³ ï ׳ é » ó ÷ áùñÇÏÝ » ñÇÝ, à » Ù »- Í » ñÇÝ, áñáÝù ÁÙ�éÝáõÙ ¿ ÇÝ ïáÝÇ ËáñÑáõñ ¹ Á áõ Ýñ ³ Ýó Ñ ³ Ù ³ ñ · áõÛݽ · áõÛÝ ÷ áùñÇÏÝ » ñáí, ½ñÝ · áõÝ ÍÇÍ ³ Õáí, Ù ³ ÝÏ ³ Ï ³ Ý ÍÉíÉáóáí ½ ³ ñ ¹³ ñáõÝ Ù ³ ÝÏ ³ å ³ ñï »- ½Á Ñ ³ Õà ³ Ý ³ ÏÇ, Ë ³ Õ ³ ÕáõÃÛ ³ Ý áõ » ñç ³ ÝÇÏ ³ å ³·³ ÛÇ Ù ³ ñÙÝ ³ íáñáõÙÝ ¿ ñ: öáùñÇÏÝ » ñÇÝ § Çñ » Ýó É » ½íáí ¦ ßÝáñÑ ³ íáñ ³ ÝùÇ Ëáëù ³ ë ³ ó ßñçí ³ ñã ³ Ï ³ ½- ÙÇ ³ ßË ³ ï ³ Ï ³ ½ÙÇ ÏñÃáõÃÛ ³ Ý » õ ëåáñïÇ � ³ ÅÝÇ í ³ ñÇã ì ³ ñ ¹ áõß ØáíëÇëÛ ³- ÝÁ: Ð » ïá Ù ³ ÝÏ ³ å ³ ñï » ½Á Ý » ñÏ ³ Û ³ óñ » ó Çñ Íñ ³· ÇñÁ` ïÝûñ » Ý ÆÝÝ ³ ´³ � ³- Û ³ ÝÇ · ÉË ³ íáñáõÃÛ ³ Ù�` Ñ » ùÇ ³ ÃÇ � » Ù ³ Ï ³ Ý ³ óáõÙ, Ù ³ ñ½ ³ Ï ³ Ý » õ Ùß ³ Ïáõà ³ ÛÇÝ » ÉáõÛÃÝ » ñ, ³ ëÙáõÝù, » ñ · áõ å ³ ñ: öáùñÇÏÝ » ñÁ Ý ³» õ Ýí » ñÝ » ñ ëï ³ ó ³ Ý. ßñç ³ Ý ³- ÛÇÝ ³ ñÑÙÇáõÃÛáõÝÁ « ³ ÝÑ ³ ï Ó » éÝ » ñ » óÝ » ñÁ ã ¿ ÇÝ Ùáé ³ ó » É ³ Ý ·³ Ù ÷ áùñÇÏÝ » ñÇÝ ù ³ Õóñ ³ Ñ ³ Ù å ³ Õå ³ Õ ³ Ï ÑÛáõñ ³ ëÇñ » É: úñÝ ÇëÏ ³ å » ë ïáÝ ¹³ ñÓ ³ í áã ÙÇ ³ ÛÝ ÷ áùñÇÏÝ » ñÇ, ³ ÛÉ » õ ßñçí ³ ñã ³ Ï ³ ½ÙÇ Õ » Ï ³ í ³ ñÇ ï » Õ ³ Ï ³ É ² ñïáõß ØËÇà ³ ñÛ ³ ÝÇ « Ùß ³ ÏáõÛÃÇ » õ » ñÇï ³ ë ³ ñ ¹ áõÃÛ ³ Ý Ñ ³ ñó » ñÇ � ³ ÅÝÇ í ³ ñÇã Ð ³ ñáõà ² í ³ Ý » ëÛ ³ ÝÇ « ÍÝáÕÝ » ñÇ áõ � » ñÓáñóÇÝ » ñÇ Ñ ³- Ù ³ ñ, áñáÝù ³ íáõñ Ñá · ë » ñÁ í ³ Ý » É, ÙÇ ³ ó » É ¿ ÇÝ ÷ áùñÇÏÝ » ñÇÝ áõ í ³ Û » ÉáõÙ ¿ ÇÝ Ë ³ Õ ³ Õ ´» ñÓáñÇ Éáõë ³ íáñ ûñí ³ � » ñÏñ ³ ÝùÁ:
¼àÐð ²´ ÀèøàÚ ² Ü
6
ÐáõÝÇëÇ 1-Á ´» ñÓáñáõÙ
1. ÂÝ ¹³ ÝáÃÝ » ñÇ ³ ñÏ » ñÁ ëϽ- �áõÙ ù ³ ñÇó ¿ ÇÝ: 15-ñ ¹ ¹³ ñáõÙ ëÏë » óÇÝ ÓáõÉ » É ãáõ · áõÝ » ³ ñÏ: ¸ñ ³ Ñ » ï » õ ³ Ýùáí Ç ± Ýã ÷ áËí » ó.
³) ëÏë » óÇÝ ÓáõÉ » É ³ í » ÉÇ Ù » Í ïñ ³ Ù ³ ã ³÷ Ç ÃÝ ¹³ ÝáÃÝ » ñ, ù ³ Ý » Õ ³ ÍÝ » ñÁ,
�) íÇÃË ³ ñÇ ÃÝ ¹³ ÝáÃÝ » ñÁ í »- ñ ³ ó ³ Ý,
·) ëï » ÕÍí » óÇÝ íÇÃË ³ ñÇ ÃÝ- ¹³ ÝáÃÝ » ñ:
2. 15-ñ ¹ ¹³ ñÇ í » ñçáõÙ Ç Ñ ³ Ûï » Ï ³ Í Çëå ³ Ý ³ óÇ Ññ ³ ó ³ Ý ³ ÏÇñÝ »- ñÇ( ÙáõßÏ » ï ³ íáñÝ » ñÇ) Ù ³ ñï ³- Ï ³ ñ · Á ÙÇÝã » õ 10 ß ³ ñù Ëáñáõ- ÃÛ ³ Ù� ù ³ é ³ ÝÏÛáõÝ ¿ ñ, áñÁ ÏáãíáõÙ ¿ ñ § Ï ³ ñ ³ ÏáÉ »¦, ³ ÛëÇÝùÝ`... ³) § ËËáõÝç ¦, �) § ÏñÇ ³¦, ·) § á½ÝÇ ¦:
3. ØÇçÝ ³¹³ ñáõÙ íÇñ ³ �áõÛÅÝ »- ñÁ Ï ³ ñÍáõÙ ¿ ÇÝ, áñ Ññ ³ ½ » ÝÇ ³ é ³- ç ³ óñ ³ Í í » ñùÁ... ³) Ù ³ ñ ¹ Á ãÇ Ï ³ ñáÕ �áõÅ » É, �) ÙÇÝã » õ í » ñç ãÇ �áõÅíáõÙ, ·) ÃáõÝ ³ íáñí ³ Í ¿:
4. âÇÝ ³ Ï ³ Ý Ù » Í å ³ ñëåÇ ³ é ³- çÇÝ Ñ ³ ñÏáõÙ, Ñ ³ ïáõÏ ËáñáõÃÛ ³ Ý Ù » ç, ÙÇßï ó ³ Ë ¿ ñ å ³ ÑíáõÙ, áñå » ë½Ç å ³ Ñ ³ Ï ³ ËáõÙ�Á... ³) ï ³ ù ³ Ý ³, �) Ï ³ ÛëñÇ( Ýñ ³ ÷ áË ³ Ýáñ ¹ Ç) ³ Ûó » ÉáõÃÛ ³ Ý Ù ³ ëÇÝ ³ ½ ¹³ Ýß ³ Ý ï ³ ÙÛáõë å ³ Ñ ³ Ï ³ ËÙ�ÇÝ,
·) ³ ½ ¹³ Ýß ³ Ý ï ³ ÃßÝ ³ Ùáõ Ñ »- Í » É ³ ½áñÇ Ñ ³ ÛïÝ ³ � » ñÙ ³ Ý Ù ³- ëÇÝ:
5. à ± ñ ÅáÕáíáõñ ¹ Ý ¿ Ù ³ à » Ù ³ ïÇ- Ï ³ ÛáõÙ ³ é ³ çÇÝÁ Ñ ³ ÛïÝ ³ � » ñ » É( Ý » ñÙáõÍ » É) ½ñáÝ( ½ñáÛÇ ·³ Õ ³÷³- ñÁ). ³) ³ ñ ³ �, �) ÑÝ ¹ ÇÏ, ·) Ù ³ Û ³:
6. âÇÝ ³ Ï ³ Ý ³ í ³ Ý ¹ áõÃÛ ³ Ý Ñ ³- Ù ³ Ó ³ ÛÝ ª ÇßËáÕ ³ ñù ³ Û ³ ïáÑÙ » ñÇó Ù » ÏÝ ³ é ³ ç ³ ó » É ¿ ÑÇÝ Å ³ Ù ³ Ý ³ Ï- Ý » ñÇ Ù » Í Ñ » ñáë ÚáõÛÇó, áñÁ ÉáõÛë ³ ßË ³ ñÑ ¿ » Ï » É » ñÏáõ ëáõñ » ÕçÛáõñ áõÝ » óáÕ íÇß ³ åÇ ï » ëùáí: ìÇß ³ åÇ Ù » ç ÙÇ ³ íáñí » É » Ý ÓÏ ³ Ý, ·³ ½ ³ ÝÇ » õ ÃéãáõÝÇ Ñ ³ ïÏáõÃÛáõÝÝ » ñÁ, Ý ³ ³ åñáõÙ ¿ çñáõÙ » õ Ï ³ ñáÕ ¿ Ãéã » É, ë » ÕÙí » É » õ ÁÝ ¹³ ñÓ ³ Ïí » É: Àëï ãÇ- Ý ³ óÇÝ » ñÇ, ÇÝãÇ ± ËáñÑñ ¹³ ÝÇß ¿ íÇß ³ åÁ. ³) ÷ áË ³ Ï » ñåáõÙÝ » ñÇ, �) ³ ßË ³ ñÑÇ( �ÝáõÃÛ ³ Ý), ·) Å ³ Ù ³ Ý ³ ÏÇ:
ÐÐ ä ² Þîä ² ÜàôÂÚ ² Ü Ü ² Ê ² ð ² ðàôÂÚ ² Ü ä ² ÞîàÜ ²  º ðÂ
7. ÐÇÝ Ñ ³ Û » ñÁ § ù ³ Ù ¦ ¿ ÇÝ ³ Ýí ³ ÝáõÙ... ³) ׳ Ñ ×³ çáõñÁ » õ ë » É ³ íÝ » ñÇó Ñ » ïá
³ é ³ ç ³ ó ³ Í ó » Ë ³ çáõñÁ,
�) � ³ ñÓñ É » éÝ ³·³·³ ÃÝ » ñÇ É ³ Ýç »- ñÇÝ áõ ÏÇñ ×» ñáõÙ Ïáõï ³ Ïí ³ Í ÓÛáõÝÁ » õ ¹ ñ ³ Ñ ³ Éí » Éáõó ³ é ³ ç ³ ó ³ Í çáõñÁ, ·) çñ ³÷ áëÁ:
8. Ø. Ã.³. 71Ã. í » ñçáõÙ ÑéáÙ »³ óÇ ½áñ ³ í ³ ñ ÈáõÏáõÉÉáëÁ Ñ ³ Ûáó îÇ · ñ ³ Ý Ø » Í ³ ñù ³ ÛÇ Ùáï áñå » ë å ³ ïíÇñ ³ Ï ¿ áõ- Õ ³ ñÏáõÙ Çñ Ù » ñÓ ³ íáñÝ » ñÇó ² ååÇáë ÎÉ ³ í ¹ ÇáëÇÝ, áñÁ å » ïù ¿ Ñ ³ Ùá½ » ñ îÇ ·- ñ ³ ÝÇÝ` ÑéáÙ »³ óÇÝ » ñÇÝ Ñ ³ ÝÓÝ » Éáõ Çñ Ùáï å ³ ïëå ³ ñí ³ Í ØÇÑñ ¹³ ï º íå ³- ïáñÇÝ` ÐéáÙáõÙ Ï ³ Û ³ Ý ³ ÉÇù Ñ ³ Õà ³- Ñ ³ Ý ¹» ëáõÙ óáõó ³¹ ñ » Éáõ Ýå ³ ï ³ Ïáí: Æ ± Ýã ¿ å ³ ï ³ ëË ³ ÝáõÙ Ñ ³ Ûáó ³ ñù ³ Ý.
³) § ØÇÑñ ¹³ ï º íå ³ ïáñÁ Ð ³ Û ³ ë- ï ³ ÝáõÙ ã ¿¦,
�) §º ë ÇÙ ¹³ ßÝ ³ ÏÇóÝ » ñÇÝ ã » Ù ¹³ í ³- ׳ ÝáõÙ ¦,
·) §´ áÉáñ Ù ³ ñ ¹ ÇÏ ÇÝÓ Ïå ³ Ë ³ ñ ³- Ï » Ý, » à » ÇÙ ³ Ý » ñáçÁ Ñ ³ ÝÓÝ » Ù ÈáõÏáõÉ- ÉáëÇ Ó » éùÁ ¦:
9. à ± ñÝ ¿ ñ 1660Ã. ëï » ÕÍí ³ Í ÈáÝ ¹ áÝÇ Ã ³·³ íáñ ³ Ï ³ Ý ÁÝÏ » ñáõÃÛ ³ Ý Ýß ³ Ý ³- � ³ ÝÁ( Ñ » ÕÇÝ ³ Ï` üñ » ÝëÇë ´» ÏáÝ). ³) § Êáëùáí` áãÇÝã ¦, �) §² Ù » Ý ÇÝã` ÷ áñÓáí ¦, ·) § ö ³ ëï » õ ÙÇ ³ ÛÝ ÷³ ëï ¦:
10. ÐáõÛÝ » õ ÑéáÙ »³ óÇ ³ ßË ³ ñÑ ³· ñ ³- ·» ïÝ » ñÁ ² ñ ³ �Ç ³(² ñ ³ � ³ Ï ³ Ý) à »- ñ ³ ÏÕ½ÇÝ � ³ Å ³ Ý » É » Ý » ñ » ù Ù ³ ëÇ. ÑÛáõëÇë- ³ ñ » õÙáõïùÁ` ø ³ ñù ³ ñáï ² ñ ³ �Ç ³, Ï » ÝïñáÝÁ` ² Ý ³ å ³ ï ³ ÛÇÝ ² ñ ³ �Ç ³, Ñ ³ ñ ³ íÁ`... ³) Ìáí ³÷ ÝÛ ³ ² ñ ³ �Ç ³, �) ¸ñ ³ Ëï ³ ÛÇÝ ² ñ ³ �Ç ³, ·) º ñç ³ ÝÇÏ ² ñ ³ �Ç ³:
11. Àëï ÑéáÙ »³ óÇ å ³ ïÙÇãÝ » ñÇ, Ù ³ ëÝ ³ íáñ ³ å » ë` îÇïáë ÈÇ�ÇáëÇ( Ù. Ã.³. 59- Ù. Ã. 17), Ù. Ã.³. 218Ã. ÑéáÙ »- ³ óÇ å ³ ï ·³ Ù ³ íáñÁ ·³ ÉÇë ¿ Î ³ ñà ³- ·» Ý, Ñ ³ í ³ ùáõÙ-Í ³ ÉáõÙ Çñ å ³ ïÙáõ ׳- ÝÁ » õ ³ ëáõÙ. § êñ ³ Ù » ç Ó » ½ Ñ ³ Ù ³ ñ Ë ³- Õ ³ ÕáõÃÛáõÝ » õ å ³ ï » ñ ³ ½Ù » Ýù � » ñ » É, áñÝ áõ½áõÙ » ù` í » ñóñ » ù ¦: Æ ± Ýã » Ý å ³- ï ³ ëË ³ ÝáõÙ Ï ³ ñà ³·» ÝóÇÝ » ñÁ.
³) § ä ³ ïÙáõ ׳ Ý ¹ � ³ ó » õ ïá ° õñ å ³- ï » ñ ³ ½Ù ¦, �) § ÆÝù ¹ ïáõñ ³ ÛÝ, ÇÝã áõ½áõÙ » ë ¦, ·) å ³ ïéáõÙ » Ý å ³ ïÙáõ ׳ ÝÁ, » õ ëÏëíáõÙ ¿ äáõÝÇÏÛ ³ Ý » ñÏñáñ ¹ å ³ ï »- ñ ³ ½ÙÁ:
12. Àëï éáõë ½áñ ³ í ³ ñ ² É » ùë ³ Ý ¹ ñ êáõíáñáíÇ( 1729-1800)ª... ³) § Ø » Í ßï ³ �` ÷ áùñ Ñ ³ Õà ³ Ý ³ Ï ¦, �) § Ø » Í ßï ³ �` Ù » Í Ñ ³ Õà ³ Ý ³ Ï ¦, ·) § Ø » Í ßï ³ �` Ù » Í · ÉË ³ ó ³ í ³ Ýù ¦:
§ Ð ² Ú ¼ÆÜìàð ¦