Կենսաթոշակային առցանց տեղեկագիր Pension Newsletter N 5 | Page 7

Անհատական կենսաթոշակային սխեմաներ. կեն-
սաթոշակային սխեմա, որը ստեղծվ‫ٳ‬մ և կառավար-
վ‫ٳ‬մ է կենսաթոշակային ֆոնդերի կառավարիչների
կամ այլ ֆինանսական կազմակերպ‫ٳ‬թյ‫ٳ‬նների կող-
ﬕց առանց գործատ‫ٳ‬ի ﬕջամտ‫ٳ‬թյան: Անհատնե-
րը ինքն‫ٳ‬ր‫ٳ‬յն են որոշ‫ٳ‬մ, թե որ կենսաթոշակային
սխեմային անդամակցել, սակայն այդ սխեմաներին
կենսաթոշակային վճար‫ٳ‬ﬓերի փոխանց‫ٳ‬մ կարող
է կատարել նաև գործատ‫ٳ‬ն: Կան անհատական կեն-
սաթոշակային սխեմաների տեսակներ, որոնց կա-
րող են անդամակցել սահմանափակ թվով անձինք:
Անհատական կենսաթոշակային
սխեմաները կարող են լինել պարտադիր և
կամավոր
Պարտադիր անհատական կենսաթոշակային
սխեմաներ. սրանք սխեմաներ են, որոնց անհատ-
ները պետք է ﬕանան, կամ որը իրավ‫ٳ‬նք է տալիս
նրանց կատարել պարտադիր կենսաթոշակային
վճարներ:
Անհատները կարող են կենսաթոշակային վճա-
ր‫ٳ‬ﬓեր կատարել իրենց նախընտրած կենսաթոշա-
կային սխեմային (սովորաբար սահմանվ‫ٳ‬մ են ան-
հատական կենսաթոշակային սխեմաների տեսակ-
ներ) կամ կոնկրետ առաջարկվող սխեմային:
ՀՀ-‫ٳ‬մ վարձ‫ٳ‬ աշխատողները, անհատ
ձեռնարկատերերը և նոտարները, ովքեր
ծնվել են 1974 թվականի հ‫ٳ‬նվարի 1-ին և
դրանից հետո, պարտադիր կարգով
կատար‫ٳ‬մ են սոցիալական վճարներ՝
երկ‫ٳ‬ կառավարիչների կողﬕց
առաջարկվող երեք տեսակի ֆոնդերի ﬕջև
ընտր‫ٳ‬թյ‫ٳ‬ն կատարել‫ٳ‬
հնարավոր‫ٳ‬թյամբ:
Կամավոր անհատական կենսաթոշակային սխե-
մաներ. այսպիսի սխեմաներին անհատների մաս-
նակց‫ٳ‬թյ‫ٳ‬նը կամավոր է: Օրենքով չի պահանջվ‫ٳ‬մ,
որ անհատները կենսաթոշակային վճար‫ٳ‬ﬓեր կա-
տարեն նման սխեմաներին: Կամավոր անհատա-
կան սխեմաները ներառ‫ٳ‬մ են նաև այն սխեմաները,
որոնց դեպք‫ٳ‬մ անհատները պետք է մասնակցեն,
եթե նրանք նախընտր‫ٳ‬մ են իրենց սոցիալական
ապահով‫ٳ‬թյան կենսաթոշակների ﬕ մասը փոխա-
րինել այսպիսի անհատական կենսաթոշակային
սխեմաներին անդամակցել‫ٳ‬ արդյ‫ٳ‬նք‫ٳ‬մ ստացվող
կենսաթոշակներով:
Կամավոր կենսաթոշակային սխեմաներին մասնակ-
ց‫ٳ‬թյ‫ٳ‬նը կամավոր է և կախված է անհատի ցանկ‫ٳ‬-
թյ‫ٳ‬նից:
ՀՀ-‫ٳ‬մ անհատական կամավոր
կենսաթոշակային սխեմաներ կարող են
առաջարկել բանկերը, ապահովագրական
ընկեր‫ٳ‬թյ‫ٳ‬նները և կամավոր
կենսաթոշակային ֆոնդերի
կառավարիչները:
Ըստ ռիսկի ստանձնման հատկանիշի`
տարբեր‫ٳ‬մ ենք «Սահմանված
կենսաթոշակներ» (Defined Benefit-DB)
սխեմա և «Սահմանված վճարներ»
(Defined Contribution-DC) սխեմաներ
Կախված կենսաթոշակային գ‫ٳ‬մարների հաշվարկ-
ման ձևերից և թե ով է կր‫ٳ‬մ ռիսկերը, կենսաթոշա-
կային սխեմաները լին‫ٳ‬մ են կա΄մ սահմանված կեն-
սաթոշակ» (Defined Benefit-DB) , կա΄մ սահման-
ված վճար» (Defined Contribution-DC) տեսակի:
«Սահմանված կենսաթոշակներ» (DB) սխեմայի դեպ-
ք‫ٳ‬մ կարելի է ասել, որ սխեմա առաջարկողը՝ պե-
տ‫ٳ‬թյ‫ٳ‬նը, գործատ‫ٳ‬ն/հովանավորը, «խոստա-
ն‫ٳ‬մ» է կենսաթոշակ որոշակի վճարների դիմաց
(օրինակ` սոցիալական վճարների, կամ որևէ տեսա-
կի հարկի վճարման դիմաց), և արդյ‫ٳ‬նք‫ٳ‬մ ներդր‫ٳ‬-
մային ռիսկը կր‫ٳ‬մ է սխեմա առաջարկողը: Այս մո-
դելի հիﬓական տարատեսակն է կենսաթոշակային
բաշխողական համակարգը՝ pay-as-you-go (PAYG)
կենսաթոշակային սխեման:
«Սահմանված կենսաթոշակներ» (DB) սխեման լի-
ն‫ٳ‬մ է 3 տեսակ՝ ավանդական, խառը և
հիբրիդային:
Ավանդական «Սահմանված կենսաթոշակներ»
(DB) սխեմա. այս դեպք‫ٳ‬մ կենսաթոշակի չափը հաշ-
վարկող բանաձևի հիմք‫ٳ‬մ ընկած են անհատի աշ-
խատավարձի ﬔծ‫ٳ‬թյ‫ٳ‬նը, աշխատանքային ստա-
ժի տարիները և այլ գործոններ:
7