"Эхэ нютаг Хоорхэмни" Эхэ нютаг Хоорхэмни | Page 25

нэрыень нэрлүүлжэ, олон үринэрынь ашатын буянай хүсөөр мэндэ амгалан ябаг лэ даа гэжэ үреэе!
2005
ИЛАЛТА ШЭРЭЭЛСЭҺЭН ТYYХЭТЭЙ Дурсалга
Шэбэрэй хүдөөгэйхид, аяар тэрэ 45 жэлэй саана хүсэл түгэс, шамбай шадалтай эхэнэрнүүд, бүхы хүсэ шадалаа зангидан, эсэхэ сусахые мэдэнгүй, үдэр hүниие илгангүй, ажаллажа ябагша бэлэй.
Бидэ, хүдөөгэй үхибүүд гэжэ алдаршаhан нэрэмнай, тэрэ дайнай хатуу шэрүүн үеые эжынэртэеэ хамта үзэлсэн алдаhаншье байжа магадбди.
Шэбэрэй адагта, хоёр горхоной хоорондо, урагшаа хараhан үүдэтэй жэрэгэр гэрнүүд соо hаалишад, ехэнхинь эхэнэрнүүд, хүгшэд, үхибүүд хотон соомнай гансал эрэ хүн( Цэбамагай баабай гэжэ нэрлүүлдэг) Жэгжэдэй Содном байгаал бэшэ гү даа.
Yбэлэй үедэ үүр хираанаар Сыбаамаагай эжы, Машаан эжы, Пэлжэдэй эжы гэгшэд үнеэдээ hаахаяа гарахал даа. Бүрэнхы дал соогуураа тэмтэржэ ябажа, үдэшэ орхиhон дээhэн уялаануудаа оложо, үнөөхи хашарагай зэргэ гэхээр томо буруунуудаа гаргажа, үнеэдээ hаажа орохо.
Тиихэдэ залуушаг үнеэшэдынь морёо шаргалжа, Хүнды, Боршогор, сохом арбаад модоной газарта, hолоомондо ошодог hэн. Yглөөнэй наранай бага дээрэ гараад байхада, тэдэнэр сэн-бун болошонхой, ебхытэр ашанхай шаргатай hолоомотой үбhэнэй хорёодо хүрэжэ ерэмсээрээ, аргагүй дүрэтэйгөөр тэрэнээ тэбхэгэд гэтэр буулгажархиха. Ямар тиимэ шадамар арга дүрэ эхэнэр хүнэй уяхан гарта олдодог юм hааб, мүнөөшье hанахадаа гайхадагби.
Yдэшэлэн малдаа хаяжа бэлдэhэн үбhэ, hолоомоёо хорёо соогуураа тараагаад, дал соохи буруу, үнеэдээ гаргажа эдеэлүүлхэ. Удаань шаргатай морёороо дал уруу орожо, шабааhыень түүжэ хаяхадаа, нэгэ бага ами ороходол гэн, моридоо шаргаhаань мулталжа, үбhэ үгэжэ амииень даруулха. Өөhэдөө гэртээ орожо, галаа түлижэ, хунхан тогоонуудаа тодхожо, аарсаяа халаажа уухабди даа. Тиихэдээл барhан эжымни шэг шарай амарhан түхэлтэй болоходол гэгшэ hэн. Теэд юун үни удаан тэниижэ hууха арга байхаб даа. Газаашаа гаража, үнеэдээ адуулганда залаха, буруунуудаа нуурта туужа уhалха, эдеэлүүлхэ саг болошохол даа.
Yбэлэй сагта хээрэ үнеэдые маллаха гээшэ ехэл хүшэр ажалай нэгэн hэн гэжэ hанагшаб. Yбэлэй үдэр хэды богонишье hаа, хазаар моритой эсэнхэй эхэнэртэ хэды хүшэр байгааб даа. Эжым « гахай борогшон » гэжэ алдаршаhан хашан боро моритой үдэшын орохо наранаар сагаан жабар соо аяар урда Хэжэнгын эрьеhээ наашаа һубаhан үнеэдтэеэ зэргэшэн тэдэнээ туужа ерэхэдээ, даараhан, эсэhэндээ хара-хүрин шарайтай болошоод, хазаар моринhоо буугаад, гэртээ орожо ябууд дундаа нэгэ аяга сай гудамхяад, үнөөхил үдэшынгөө үнеэдые hаажа орогшо hэн. Бидэнэр – Дансаран, Балма, Жэгжэдма гэгшэд – 8-9 наhатай
23