"Эхэ нютаг Хоорхэмни" Эхэ нютаг Хоорхэмни | Page 24

АША БУЯНТАЙ АБА ЭЖЫ ХОЁР
Дээдэ Хэжэнгын Хөөрхэ нютагта Хүсөөтэ гэжэ үргэн
голой адагта 1900 ондо Шагжиев Очир Сантыпович
түрэһэн намтартай. 1929 ондо коммуна гэдэг хамтын
ажалай нэгэдэл Хүсөөтэдэ тогтоходо, Очир дарханай
ажалтай болоо һэн.
Хойто жэлынь, 1930 ондо, «Манай ажал» гэжэ хамтын
байдалай тогтоходонь (түрүүлэгшэнь Ошорой Шэмэд
болоһон юм), Һалагай Нуга гэжэ газарта модо хюрөөгөөр
утаашань тайража, хабтагай гаргадаг ажалда хүдэлөө.
(Хоёр хүн хюрөөгөөр дээшэ доошонь тайража байдагынь
бишье хараһан байнаб) Ямар хүшэр саг байгааб даа – булта
гар хүсэнэй ажал. Хамтын байдалдаа тэргэ, шарга тусхай
хэбээр дархалдаг байгаа. Хөөрхынхидһөө гадна Леоновко,
Эдэрмэг, Вознесеновкэ һууринайхид тэргээрнь ябадаг
байгаа. Эсэгын ехэ дайнай эхилхэдэ, 1941 оной намар
сэрэгтэ абтажа, Шэтэдэ тылдэ запасай бүлгэмдэ алба хэһэн
юм. Дайнай дүүрэхэдэ, 1945 оной намар гэртээ бусаа һэн.
Амгалан сагай тогтоходо, нютагаа бусажа ерээд, анханайнгаа дарханай ажалда
хүдэлөө һэн. Саид одхон хүбүүниинь эсэгэ тухайгаа дурсан хөөрэнэ: «Баабаймнай
1965 он болотор хүдэлһэн гээшэ. Тэрэ зуниинь үбһэ хуряалгын ажалда гаралсаад,
наладчик гэжэ зэрэ зэмсэг заһабарилгын ажалтай хүдэлжэ байтараа, үбшэлжэ
эхилээд лэ, намарынь наһа барашоо һэн даа».
Гомбын баабай гэжэ нютагтаа алдартай үбгэжөөл болоһон хүниие һайн һанадагби.
Ехэл даруухан зантай, үсөөхэн үгэтэй, ажалһаа бэшэ зүйл мэдэхэгүй хүн гэжэ хэды
залуушье һаа, һанагша бэлэйб даа.
Саид эжы тухайгаа иигэжэ хэлэнэ: «Санжиева Машан
Цыремпиловна 1902 ондо Доодо Нарин Горхондо
түрэһэн юм. Бүхы наһандаа һаалишанаар, хонишоноор
ажаллаа. 1964 ондо наһанайнгаа амаралтада гарахадаа,
ажаллахаяа болиһон юм. Эхэ эсэгэ хоёрнай табан
үхибүүдые үдхэжэ, өөдэнь болгожо, аша зээнэр, гуша
дүшэеэ хараһан, үргэлсэһэн, хубиингаа жаргал эдлэһэн
ашата эхэ эсэгэ хоёрной гэжэ һанан, дурсан, уяран
ябадагбди.
Эжымнай хэһэн ажалдаа бүтээсэтэй. Аймагай, хамтын
байдалай, бэшэгүүдые, шан абадаг байгаал даа».
Гомбын эжы гэжэ алдартай олоной эжы гэжэ мэдэхээр
зулгы, налгай, тобир сула бэетэй ябагша һэн гээд
һанагшаб.
Ашата эхэ, эсэгынгээ алтан гал гуламтыень сахижа,
22