"Эхэ нютаг Хоорхэмни" Эхэ нютаг Хоорхэмни | Page 17
хурдан: бага наhан, эхэ эсэгэш зурагас гэжэ сахилгаан түргөөр ухаандаш
зуралзаадхиха.
Тиигэжэ хорёо соогуур нарай ургаhан зүлгэ ногоон дээгүүр алхалжа ябахадаш,
тосхоной гудамжын дундуур хазаар моритой, ута ташуур бариhан, үмсын
үхэрнүүдые гудамжын дундуур юрьесэ тууhан, шанга шангаар дуу дорьбоон
болоhон Жалсанай Цэпэлма гэжэ эхэнэр: «Эзэеэ hажаажа иишэ тиишээ тэрьелдэг,
буридаг бури зантай малнууд агшаб»,- гэжэ ябажа, үхэр малые хүл хөөрсэг туугаад
лэ, Бэрхын гүбээ тээшэ гү, али Арангата тээшэ ябашахал даа. Хөөрхын гудамжын
шабар шабар hэн гү, зарим хонхосог дайралдашоо hаань, бэлээр хүлөө татажа
абаха гээшэ бэрхэтэй.
Хэжэнгын эхин хадаал эхин, уhан эхиндээ хэды арюун бэ, иимэ арюун уhаар
ундалhан зоной дундаhаа бэлигтэй зон түрэжэ нютагаа суурхуулаал: Чойжинима
Генинов, Хоца Тыхеев, Цокто Номтоев, Дашижамса Гунзынов, Гунга Туденов,
Дугаржаб Баяртуев, Дансаран Доржэгутабай, Виктор Гунгаров, Владимир
Гунзынов гэгшэд. Алдарта хүбүүднай хэтэдээ Хөөрхынгөө нэрэ хүндые үргэжэ,
нэрлүүлжэ ябанад ха юм, омогорхонобди.
Сагай эрьесэ hонин. Хөөрхэ нютаг хэр угhаа хүбүүд үринэрөөр баян, ажалда
абьяастай, сэхэ сэбэр абаритайнууд, жэгтэй hонин зон юм. Тиимэл хадаа
нютагаархидни түбхинэнхэй hайн байдалтайнууд, ажалша, малша, хүндэмүүшэ.
Yнэр бүлэнэр баhал олон даа: Гармын Аюртан 8 үринэртэй. Бултадаа нютагтаа
айл аймагууд. Гэр байрануудайнь томонууд гээшэнь. Аhан томо гэр хараад,
Аюртанай хүбүүдэй гү гэбэл, алдахагүйш. Доржэгутабай Дансарантан 8 үринэртэй,
булта түбхинэнхэй. Гунзынов Дамбиниматан долоон үхибүүдтэй – булта дээдэ
hургуулитай, элдэб мэргэжэлтэн. Дармажабай Галданжабтан долоон үхибүүдтэй,
булта түбхинэнхэй.
Залуушуул – минии hурагшад баhал олоной эжы, абанар боложо, үдэжэ,
жаргажа ябана. Тиихэдэнь баясадагби.
Нютагтамни дунда hургуули, хүүгэдэ й сэсэрлиг тогтонхой, гудамжануудынь
асфальт хушалтатай болонги. Эм домто Хужарта нуурай эрьедэ торходо ородог
байшан табигдажа, шаажан торхонуудые тодхонхой. Эдэ бүхы ажал «Хөөрхын»
хамтын байдалай хүдэлмэрилэгшэдэй гараар бүтэhэн гэжэ эли. Захиралынь М-Б.
Дондоков байhан юм.
Хужарта нуурай аршаан тухай онсо хэлэхэ бодолтойб: минии мэдээ орохоhоо
эхилээд, холо ойрын зон ерээд, эрьедэнь модон гэрнүүд соо модон торходо
аршаанда hуужа, тулгуур, таягуудаа хаяад ошодог юм гэлсэгшэ hэн. Мүнөөшье
тэрэл хэбээрээ шахуу. Би өөрөөш үхибүүн ябахадаа, хүлэйнгөө үеын шархирхада,
хэды дахин торходо hуужа, үбшэеэ гээhэнби.
Нэгэ иимэ ушар тухай хэлэхэеэ hананаб. Хэды жэл үнгэрөө даа. Намтай сугтаа
ажалладаг багша Сэсэг Егоровнагай дохолжо ябахадань:
- Яагаабта? – гэжэ hонирхобоб.
- Хүлэймни табгай үбдэнэ, эмнэлгэда эмшэлүүлээб, ондоош болоногүй, - гэбэ.
Иимэ харюу дуулахадаа:
- Хөөрхын шабар бии hэн. Тэрээгээр шабаад үзөө hаатнай, ямар байгаа хаб, -
гэбэб. – Тэрэл үдэшэндөө ерэжэ, шабараа абаашаад, гурба дахин шабаhаниинь,
15