« дүүжэн— даажан, саашаа— наашаа...» гэжэ байгаад, үе мүсөө, гар хүлөө тэниилгэнэ. Хүнэй бэеын хубинуудые булта ябууд дабтаадхина: « баруун гар, зүүн хүл, хамар, шэхэн » гэхэ мэтээр.
Хэшээлэй дүүрэхэ багта бэрхэ оршуулагша урда гаража, ородоор үгэ хэлэхэдэнь, үхибүүд буряадаар харюусана. « Корова-үнеэн, конь-морин », « телёнок-тугал ». Багша хэшээлэй тобшолол хэжэ, хэнэй хэр хүдэлһыень тэмдэглэнэ. Булта баяртай хэшээлээ дүүргэбэ.
Иигээд нээмэл хэшээл дүүрэбэ гэжэ һанажа һуутарни, удангүй сэсэрлигэй үхибүүдтэ ороходоо бэетэйхэнүүд, сагаан банзалтай( фартук) олон басагад, хүбүүд ангида орожо һуушабал даа. Эдэнэрнай нэгэдэхи ангиин һурагшад.
Багша һурагшадтаяа мэндэшэлсээд, хэшээлэйнгээ зорилго тайлбарилба. Үбэлэй байгаали, ангууд тухай хөөрэлдөөн болохо гээд, хэшээлэйнгээ эхиндэ аялгын бэлэдхэл тэбхээнсэгүүдээр үнгэргэбэ:-ай,-ой,-эй,-оо,-үү,-өө, « тэмээн тэмээн тэбэрюухэй, тэмээнэй хүбүүн табарюухай » гэхэ мэтэ.- Үбэлэй ямар шэнжэ мэдэхэбта?— гэжэ багша асууба.- Саһатай, хүйтэн...- Үбэл хэды һара соо байдаг бэ?- Гурба һара соо,— гэһэн харюунууд дуулдана. Һурагшад үбэл тухай мэдүүлэл зохёоно: « Мүнөөдэр газаа хүйтэн. Саһан ороо ». Тон һонирхолтой зүйл гэхэдэ, һурагшад телефоноор үбэл тухай хөөрэлдэнэ. Надя: Сайн байна!- Газаа хүйтэн гү?..- Мүнөөдэр газаа саһан ороо...- Шамда коньки бии гү?- Газаа наадая. Би дулаан малгайтайб. Ажаглахада, һурагшадай анхарал бүрил дээшэлнэ: олоороо телефоноор хөөөрэлдэхэ дуратайнууд болоно.
Багша хэлэбэ: « Ойдо ошожо, зэрлиг ангуудтай уулзая. Байгаалияа ажаглая. Байгаалияа хамгаалха, аршалха хэрэгтэй ». Үхибүүдэй ойдо ерэхэдэнь, олон ангууд сугларанхай, түүдэг носоонхой булта тойрожо һууна.( Дундань шубуун дэн). Ангуүд хоорондоо хөөрэлдэнэ хэбэртэй. Багша: « Эндэ ямар ангууд байна бэ?» Һурагшад: « Баабгай дулаан дэгэлтэй, шандаган дулаан малгайтай, үлэн шоно дулаан сабхитай »... Якшас үбгэн ангуудта айлшаар ерэбэ. Айлшандаа таабари хөөрэе гэлсэбэ: « Хүл гаргүй аад, хүүргэ бариба ». « Хүл гаргүй аад, үүдэ тоншодог ».
Һурагшад үхибүүдэй үбэлэй наадан тухай зурагай удхаар мэдүүлэлнүүдые зохёоно. Эндэ эдир оршуулагшад урда хэшээлдэл мэтэ бии: « Үбэл болобо. Зима наступила. Саһан оробо. Идет снег. Үхи-бүүд саһан дээрэ наадана. Дети играют на снегу »,— гээд хөөрэлдэнэ.
Багша хэшээлдээ тобшолол хэхэдээ, һурагшанартаа асуудал табиба: « Энэ хэшээлдэ юу хээбибди?» Тобшохон харюу абаһанай удаа эрхимээр ажаллаһан һурагшадай үбсүүндэ « эрхим » гэһэн тэмдэг зүүлгэнэ. Энэнь ехэл һонин зүйл байна.
145