"Эхэ нютаг Хоорхэмни" Эхэ нютаг Хоорхэмни | Page 132

АЗА ТАЛААН ХААНАҺАА ЭХИТЭЙБ?
«Үйлын үри» гэһэн Ц. Дондогойн үгүүлэл тухай өөрынгөө бодомжотой үргэн
Буряад оронойнгоо һонор уншагшадтай хубаалдаха хүсэлтэйб. Энэ юртэмсэдэ
түрэһэн хүн бүхэнэй ами наһанай хэмжээн, үргэлһэн аша буянайнь хэмжүүр,
урда наһанайнь үйлэдэһэн нүгэл буянһаань сэхэ дулдыдадаг гэжэ ойлгодог
болоһомнай ехэтэ һайн.
Минии эхэ эсэгэ хоёр буянай хүсөөр шамаяа бусаажа ерүүлһэмди гэдэг һэн. 10
наһандаа гээгдэһэн басаганиинь гэгээнэй абаралаар эндэ тэндэ түрэһөөр гэртээ
бусажа ерэхэ гээшэнь бил болодогби. Эхэ эсэгым аша буян болоно.
Эхэ эсэгын хуряаһан аша буян энэ наһандаа эдлэхэ гээшэ ехэтэ. Эжымни хэлэгшэ
һэн: буянай хүсөөр, Бурханай заяагаар һайн үринэр түрэдэг юм. Буян багадабал,
загуурдида төөрижэ ябаһан ахирхан үринэр түрэжэ, эхэ, эсэгэеэ зобоодог гэгшэ
һэн. Наһа наһалжа, зоной ажабайдал хаража ябахадаа ажаглахадам, эжымни
хэлэдэг тон зүб байгша.
Би бүхы наһаяа багшын ажалда бэеэ зорюулһан хадаа һурагшадайнгаа мэдэхын
хэмжээгээр Ом ма ни бад мэ хум гэжэ 6 түбиин амитадай түлөө зальбарагты,
эрдэм бэлигэй Манзушри Бурханай тарни хэшээлэй урда 3 дахин булта уншаад,
этигэжэ һуухадань, хэды харюусалгатай, буянтай ажалтай байһанаа үдэр бүри
ойлгохош, мэдэрхэш.
Манай һургуулиин захирал, Оросой гэгээрэлэй хүндэтэ хүдэлмэришэн,
Хамнуев Владимир Ивановичай үүсхэлээр буряад хэлэнэй таһагай баруун хойто
булаанда Бурханай гунгараба табигданхай. Уран зурааша Владимир Гуруев
һайханаар зуража, шэмэглэжэ табиһан юм.
Һурагшад, айлшад зальбаржа, зэд мүнгэ үргэхэдэнь, дүтын дацан дугангуудта
дамжуулдагбди.
Владимир Ивановичай буянтай сэсэн хүтэлбэрилэгшэ байхыень гайхажа
барадаггүйб. Хэлэһыень мартадаггүйб: хүн багша болохоёо түрэдэг юм. Хүндэ
һайниие хэжэ ябахада, ашань бусадаг юм. Бодожо үзэхэдэм, тон зүб байгша.
Багшын хэшээлдэ ороошьегүй һаа, хэнэй ямар шанартайень мэдэхэб гэхэдэнь,
ёһотойл хүтэлбэрилэгшэ гээшэ гэжэ ойлгоо һэм.
Би зургаан жэлэй хугасаа соо 1-дэхи лицей-интернадай захирал, Буряадай
габьяата багша Жалсан Батуевич Санжиевай хүтэлбэри доро ажаллахадаа,
мүнөөшье болотор гайхадагби: ямар дэлгэр һайхан сэдьхэлтэй, ёһотойл
Бурханһаа буянтай, эсэгын орондо багша гээшэб гэжэ. Тиихэ үедэ Ороной олон
аймагуудһаа үншэн гү, али олон үхибүүтэй бүлэһөө ерэһэн, хүмүүжэл багатай
г.м. һурагшад олоороо ерэжэ һурадаг байгаал даа.
Жалсан Батуевич тэдэнэртэ нэгэтэш зандаржа хандадаггүй һэн. Һурагшадынь
урда хойноһоонь тойронхой, гарһаань хүтэлэнхэй, энгэрһээнь шэмхэлэнхэйнүүд,
эрхэлһэн маягтайнууд тойронхой, юуншьеб тухай забдагүй хөөрэлдэнхэйнүүд,
тэрэл хэбээрээ булта хэшээлдээ таһаг руугаа ошоходонь, хойноһоонь хаража,
баясан атаархажа үлэгшэ бэлэйб.
Онсо өөрын маягтай, ёһотойл багша хүтэлбэрилэгшэ гээшэл даа, ёһотойл буян
130