ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - Έρευνα και Εφαρμογές ΤΕΥΧΟΣ 3

«ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ έρευνα & εφαρμογές» Τόμος 1, Τεύχος 3, 2018 ISSN: 2623-3673 δοκιμασία WCST χρησιμοποιείται ευρύτατα για τον έλεγχο της εκτελεστικής λειτουργίας, ακόμη και σε υγιείς για τον έλεγχο της ικανότητας οργάνωσης μιας στρατηγικής η οποία απαιτεί νοητική ευελιξία (ικανότητα εναλλαγής έργου). Το WCST δεν εξετάζει μία μόνο ανατομική περιοχή του εγκεφάλου αλλά διαφορετικές ανατομικές δομές όπου τον κυρίαρχο ρόλο παίζει ο μετωπιαίος λοβός. Έτσι το WCST είναι ο «σύνθετος ελεγκτής» της εκτελεστικής λειτουργίας και όχι μία εξειδικευμένη δοκιμασία ελέγχου του μετωπιαίου λοβού 26 . Οι Αλεβριάδου και συν το 1999 μελέτησαν το WCST σε ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον και φυσιολογικά άτομα. Οι ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον εμφάνισαν μειωμένη επίδοση στις εξής κατηγορίες του WCST: στο σύνολο προσπαθειών, στις απαντήσεις με εμμονή, το ποσοστό % απαντήσεων με εμμονή και στην αδυναμία ολοκλήρωσης κατηγορίας. Οι τρεις τελευταίες κατηγορίες συσχετίσθηκαν με την κινητική επίδοση των ασθενών. Η δυσκαμψία συνδέονταν ισχυρά με τις απαντήσεις με εμμονή και το % ποσοστό απαντήσεων με εμμονή. Οι ασθενείς κατάφεραν να ολοκληρώσουν τη δοκιμασία αλλά με μεγαλύτερο αριθμό προσπαθειών. Παρουσίαζαν επίσης δυσκολίες στην αλλαγή από μία κατηγορία στην άλλη, με μία τάση εμμονής και είχαν αδυναμία στην ολοκλήρωση της κατηγορίας. Η σχέση των τριών τελευταίων κατηγοριών του WCST και του τελικού κινητικού σκορ των ασθενών ήταν σημαντική. Η δυσκαμψία σχετίσθηκε σημαντικά με τον αριθμό των απαντήσεων εμμονής και το % ποσοστό απαντήσεων εμμονής. Τα παραπάνω ευρήματα υποδεικνύουν ότι η πτωχή επίδοση των παρκινσονικών στη δοκιμασία WCST, σχετίζεται με την εξέλιξη της νόσου του Πάρκινσον 27 . Η νευροψυχολογική δοκιμασία Odd Man Out ελέγχει τη νοητική ευελιξία για τη μετάβαση σε μία νέα δραστηριότητα. Η δυσκολία που εμφανίζουν οι ασθενείς με νόσο του Πάρκινσον σχετικά με αυτή την ικανότητα οφείλεται στην αδυναμία τους να αναστείλουν ανταγωνιστικές απαντήσεις και υπεύθυνος για αυτό είναι ο έξω ραχιαίος προμετωπιαίος λοβός 28,29 . Μία εκτενής νευροψυχολογική διερεύνηση των γνωστικών ικανοτήτων και συγκεκριμένα της εκτελεστικής λειτουργίας περιλαμβανει αξιολόγηση της κατευθυνόμενης μάθησης η οποία ελέγχεται με τη δοκιμασία Petrides Conditional Associate Learning Test 30 . ενώ η δοκιμασία λεκτικής ευφράδειας Verbal Fluency Test ερευνά την ικανότητα δημιουργίας και εναλλαγής λέξεων 31 .

ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ - Έρευνα και Εφαρμογές ΤΕΥΧΟΣ 3 | Page 53