ΤΟΠΙΚΑ
Για την πλατεία Νέας Σμύρνης
23 Σεπτεμβριουίου 2017
ΤΟΠΙΚΑ
2
του Γιώργου Αφεντουλίδη Μία Πόλη Ανάποδα
Η κεντρική πλατεία της Ν Σμύρνης είναι αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό αριστούργημα .
Την μελέτη και την επίβλεψη του έργου έκαναν το 1968-1971 οι αρχιτέκτονες , Γ . Λεονάρδος και Λ . Καλαβύτης .
Αν μέτρο επιτυχής επέμβασης για μια πολεοδομική παρέμβαση , όπως ο σχεδιασμός της πλατείας ΝΣ , είναι ο πλούτος χρήσης του δημόσιου και ελεύθερου χώρου της πλατείας από τους ανθρώπους , τότε σίγουρα η πλατεία ΝΣ έχοντας μεγαλώσει και σμίξει γενιές γενεών , ανθρώπους με ανθρώπους , χειμώνα καλοκαίρι , έχει κερδίσει μια θέση στο πάνθεον …
Αρχιτεκτονικά η μελέτη είναι μια σύνθεση τριών φυσικών υλικών , νερό , χώμα και σίδερο . Το γυαλί φτιάχνεται από νερό και χώμα , το μπετόν από υλικά του χώματος και σίδερο . Έξι λίμνες με καταρράκτες και γέφυρες , ενοποιούνται με τις επίπεδες παραλληλόγραμμες επιφάνειες δαπέδου από μπετόν . Περιμετρικά η πλατεία περιβάλλεται με νησίδες υψηλού πρασίνου που εισδύουν στο εσωτερικό της . Ο ΓΑΛΑΞΙΑΣ το κεντρικό περίπτερο έχει γυάλινες όψεις και περιμετρική στοά . Ένα υπέροχο κτίριο προσανατολισμένο και ανοιχτό 100 % στο εσωτερικό της πλατείας .
Η οροφή από μπετόν έχει σχήμα ζιγκουράτ , δηλώνοντας την κεντρικότητα του ΓΑΛΑΞΙΑ στην κάτοψη της πλατείας Ν . Σ . Σήμερα ως πολιτιστική αίθουσα με την ανακαίνιση του 2010 έχει μεταβληθεί σε ένα κακόγουστο κέλυφος από κλειστά παντζούρια .
Όπως φαίνεται από την φωτό ( 1 ) μιλάμε για αποθέωση των υλικών ως αρχιτεκτονικά εργαλεία . Το δάπεδο από μπετόν είναι σχεδία που επιπλέει πάνω στο νερό .
Το υδραυλικό συνεχόμενο σύστημα κίνησης του νερού στις λίμνες ήταν πρωτοπορία για την εποχή του ενώ μέχρι σήμερα λειτουργεί ως καθρέφτης της πλατείας , παράγοντας ήχους δροσιάς και προστασίας από την βοή της πόλης . βλ . Φωτό ( 2 )
Για το νερό ως αρχιτεκτονικό στοιχείο στην πλατεία Ν . Σ . καταλαβαίνουμε καλύτερα όταν το συγκρίνουμε με τα ολοκαίνουργια πολύχρωμα σιντριβάνια ντουζιέρες και τα ρυάκια της πλατείας Χρυσοστόμου Σμύρνης , καταλαβαίνουμε καλύτερα την απελπιστική και καταστροφική κραυγή για προβολή της υποκουλτούρας της εξουσίας , ταπεινωμένη μπροστά στη γαλήνια και καθημερινή συνύπαρξη του νερού με τον άνθρωπο , όπως στην πλατεία Ν . Σ .
Η πλατεία Ν . Σ . είναι η μόνη πλατεία στην Ελλάδα που δε χρειάζεται διευκρινιστικά τοπωνύμια ή ονόματα . Είναι απλά η πλατεία .
Η πλατεία έχει δεχτεί από δημάρχους και δημοτικές αρχές επεμβάσεις που πραγματικά βίασαν και βιάζουν το πολεοδομικό και αρχιτεκτονικό μεγαλείο της .
Η φωτό ( 3 ) είναι από τη σημερινή κατάσταση με κάποιες επισημάνσεις για τις επεμβάσεις .
Μέχρι να την πάρουμε χαμπάρι ( ηλικιακά ) είχαν βάλει πέτρινες πεζούλες και ζαρντινιέρες παντού . Αμάθεια για το έργο και βλαχομπαρόκ έμπνευση μπορούμε εύκολα να τους προσάψουμε . Καλύψανε με ζαρντινιέρες τις κερκίδες της πλατείας ( βλ . φωτό 3 ) για να διώξουν τις κακές παρέες και να σπρώξουν τον κόσμο στα καφέ … Ο τέως δήμαρχος Γ . Κουτελάκης το 2001 ξεκίνησε την πεζοδρόμηση των δρόμων πέριξ της πλατείας . Μια πραγματικά σημαντική κίνηση ανάπτυξης της πλατείας . Έλα όμως που η σχέση του τέως δημάρχου Κουτελάκη με την αρχιτεκτονική και την πολεοδομία φτάνει μέχρι « τον γέρο με το τσιμπούκι » πάνω από την τηλεόραση .
Οι πεζόδρομοι όπως φαίνεται και στη φωτό 3 είναι ένα θλιβερό αρχιτεκτονικό καρναβάλι . Η πλατεία μέσα σε μια κορνίζα ( πεζόδρομοι ) που μόνο στα ανάκτορα του αρχιδήμαρχου Πατούλη μπορούμε να απολαύσουμε ! Παρακμή μέσα στην πόλη , γύρω από τα τοίχοι .... παντού τραπεζοκαθίσματα !
Ο ΓΑΛΑΞΙΑΣ έμεινε για χρόνια εγκαταλελειμμένος . βλ . Φωτό ( 4 )
Το 2010 ο τέως δήμαρχος Κουτελάκης και ο τέως και νυν αντιδήμαρχος πολιτισμού Χατζατουριάν επεμβαίνουν στο κτίριο με σκοπό « αγαθό και ταπεινό » και φτιάχνουν τον πολιτιστικό χώρο Γαλαξίας . Το κτίριο μετατρέπεται σε αίθουσα παρουσιάσεων , καταστρέφεται η περιμετρική εξωτερική στοά με τους γυάλινους τοίχους και φυσικά το πολυεπίπεδο αμφιθεατρικό εσωτερικό του . Ντύνεται με πατζούρια μεταλλικού βαρέως τύπου που βάφονται με γκράφιτι « μάνα η Σμύρνη καίγεται » και χωράει εκατό και βάλε καθήμενους . Η οροφή σε σχήμα ζιγκουράτ , όπως φαίνεται στη φωτό έχει εξωτερικά καλυφθεί-εξαφανιστείμουτζουρωθεί με μαύρο ασφαλτόπανο .
Μαύρη τρύπα στην πλατεία . Βλ . Φωτό ( 5 )
ΣΗΜΕΡΑ ΠΛΕΟΝ σταθερές βαριές κατασκευές , πατάρια , τραπεζοκαθίσματα και ομπρέλες , χιαστί καγκελάκια , καφετερίες και φαγάδικα στις όψεις των κτιρίων έχουν καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της πλατείας .
Η πλατεία Καρύλλου , που θα αναπτυσσόταν σε επαφή με την οδό 25ης Μαρτίου είναι ένα ζωντανό παραμύθι . Δεν έγινε ποτέ ! Όμως ο κόσμος έχει δικαίωμα να ζει στα όνειρα του . Στη θέση της πλατείας Καρύλλου , έγινε ένα πενταόροφο γκαράζ ιδιοκτησίας Μπόμπολα . Υπόγειο λένε … Στην ταράτσα του άχρηστου ( άδειο είναι και ήταν ) και τεράστιου έργου , κατασκευάστηκε μια τεράστια μπετονένια ζαρντινιέρα που προσομοιώνει σε πλατεία χωριού πέρα από τους μυθικούς Γαργαλιάννους ! Αποκορύφωμα της επέμβασης το γιοφύρι της Αγίας Φωτεινής , που κατάστρεψε με την χοντράδα του την μοναδικής ομορφιάς οπτική φυγή που υπήρχε από το πρώην πάρκο του Παπά ως την εκκλησία της Αγίας Φωτεινής πάνω στο λόφο ... Η πλατεία με το βιασμό της γεννάει χρήμα . Τι πρέπει να γίνει στην Πλατεία . Η πλατεία και ο Γαλαξίας να επανέρθουν στην αρχική αρχιτεκτονική μορφή τους σύμφωνα με τα σχέδια των αρχιτεκτόνων Γ . Λεονάρδου και Λ . Καλαβύτη . Να ξηλωθούν όλες οι νέες επεμβάσεις των « βλαχοδημάρχων ». Να απομακρυνθούν όλα τα τραπεζοκαθίσματα των επιχειρήσεων πάνω από την πλατεία . Κάθε επέμβαση στην πλατεία για χρηστικούς λόγους ( πχ καθαριότητα λιμνών , νέα καθιστικά δημόσιας χρήσης , ελαφριά και ανακλώμενη στέγαση – σκίαση , θα πρέπει να γίνει με αρχιτεκτονικό διαγωνισμό με αυστηρές προδιαγραφές για την προστασία και ανάδειξη του έργου στην αρχική του μορφή . Τόσο απλά .
ΕΔΡΑ : Ομήρου 21 Νέα Σμύρνη , 171 21 τηλ : 211 4075868 www . dhmosiografos . gr email : profitis . ns @ gmail . com info @ dhmosiografos . gr
ΚΩΔ . ΕΤΑΠ-ΜΜΕ 341038 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΥΛΗΣ & ΣΥΝΤΑΞΗΣ : Συντακτική Ομάδα Ε . Σ . Η . Τ . Λ . ΣΥ . Μ
www . profitis . dhmosiografos . gr
ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ : Ένωση Συντακτών Ηλεκτρονικού Τύπου και Λοιπών Σύγχρονων Μέσων - Αρ . Πρωτοδικείου Διαταγή 101 / 6-12-2013 ΑΜ 29896 Πρόεδρος : Εριέλλα Χρυσού , μέλος Παγκρήτιας Δημοσιογραφικής Ένωσης - ΠΑ . Δ . Ε ΜΜΕ - ΑΜ 265
Φωτογραφίες και κείμενα δεν επιστρέφονται Το έντυπο φέρει ευθύνη μονό για τα ανυπόγραφα άρθρα Τα ενυπόγραφο άρθρα δεν εκφράζουν τις θέσεις και τις απόψεις του . Οι μακέτες διαφημιστικών καταχωρήσεων αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία , αν ζητηθούν χρεώνονται χωριστά . Επιτρέπεται η αναδημοσίευση κάθε δημοσιεύματος ή καταχώρησης μόνο με την έγγραφη άδεια του εντύπου
Ετήσιες Συνδρομές : Ιδιώτες �20 ΝΠΙΔ & ΝΠΔΔ �100
Ταυτότητα
λογ . τράπεζας για συνδρομές και καταθέσεις Τράπεζα Πειραιώς : αριθ . λογ . 5038-070608-851 IBAN GR 6901720380005038070608851