FORUM
FORUM
Για πρώτη φορά μεταπολεμικά ο πληθυσμός της Ελλάδας μειώνε-
ται· και σύμφωνα με το ερευνητικό σενάριο της διαΝΕΟσις (http://
www.dianeosis.org) ο πληθυσμός της χώρας στο μέλλον θα συρρι-
κνωθεί σημαντικά: το 2050 υπολογίζεται στα 10 εκατομμύρια σύμ-
φωνα με το αισιόδοξο σενάριο, ενώ με το απαισιόδοξο θα καταλήξει
στα 8,3 εκατομμύρια. Η μείωση δηλαδή θα κυμανθεί από 800.000
μέχρι 2,5 εκατομμύρια κατοίκους. Παράλληλα, ο πληθυσμός της
χώρας γερνάει καθώς η διάμεση ηλικία από τα 26 έτη (1951) έχει
φτάσει στα 44 έτη σήμερα και αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω κατά
5-8 έτη. Την ίδια περίοδο (μέχρι το 2050) ο πληθυσμός των παιδιών
της σχολικής ηλικίας (3-17 ετών) θα πέσει από τα 1,6 εκατομμύρια αντισταθμίστηκε αριθμητικά από την έλευση 135.000 προσφύγων,
αν και υπάρχουν περιοχές (Emilia-Romagna) που εκτιμάται ότι το
2035 θα έχουν απολέσει ποσοστό 20% του σημερινού πληθυσμι-
ακού δυναμικού τους.
Οι εξελίξεις που παρατηρούνται (αρχικά) στην Ιταλία εντοπίζονται
στη συνέχεια σε όλη τη γηραιά ήπειρο με έμφαση στις χώρες της
κεντρικής και της νότιας Ευρώπης, στην οποία το 2016 οι επιστή-
μονες εντόπισαν την περιοχή με την πιο σοβαρή κρίση υποπληθυ-
σμού. Πρόκειται για την περιοχή Molina de Aragon που βρίσκεται
σε απόσταση δύο ωρών από τη Μαδρίτη. Η δραστική μείωση του
πληθυσμού στην αναφερόμενη περιοχή είναι συνέπεια της σοβα-
ρότατης δημογραφικής κρίσης με την οποία βρίσκεται αντιμέτωπη
ολόκληρη η Ισπανία. Στη χώρα της Ιβηρικής καταγράφονται ημε-
ρησίως 72 θάνατοι, ενώ ο αριθμός των γεννήσεων έχει μειωθεί
κατά 20% σε σύγκριση με τις γεννήσεις πριν από 20 χρόνια. Πα-
ράλληλα, ο πληθυσμός της Ισπανίας γερνάει με το σημείο επικιν-
δυνότητας να εντοπίζεται όταν ποσοστό 30% του πληθυσμού θα
σε 1,4 εκατομμύρια, σύμφωνα με το αισιόδοξο ερευνητικό σενάριο,
ή στο 1 εκατομμύριο μαθητές, σύμφωνα με το απαισιόδοξο σενάριο,
αφού προηγηθεί μια έντονη αριθμητική διακύμανσή του στις δεκαετί-
ες που θα μεσολαβήσουν.
Η επιδεινούμενη οικονομική κρίση με τις σοβαρές παραγωγικές και
κοινωνικές συνέπειες στη διαβίωση και την υγεία του πληθυσμού
αλλά και η κλιμάκωση των ανισοτήτων και της άσκησης πιέσεων σε
κοινωνικό, θρησκευτικό και πολιτισμικό επίπεδο θα δυσχεράνουν
ακόμη περισσότερο τη σταθεροποίηση του βιοτικού επιπέδου για
τον γηγενή ελληνικό πληθυσμό στα επόμενα χρόνια σε σύγκριση
με το βιοτικό επίπεδο της προηγούμενης δεκαετίας (2000-2010). Η
γενικότερη κατάσταση πληθυσμιακής ισορροπίας για τους Έλληνες
επιβαρύνεται επίσης ανεπανόρθωτα και από τη «διαρροή» άνω των
500.000 νεαρών Ελλήνων επιστημόνων στο εξωτερικό, στερώντας
τη χώρα από πολύτιμο ανθρώπινο δυναμικό αναβαθμισμένης διανο-
ητικής αξίας. Ωστόσο, η δραματική μείωση του πληθυσμού δεν είναι
ελληνικό αλλά ευρωπαϊκό φαινόμενο, το οποίο στη συνολική του
εξέλιξη παρουσιάζει διαρκή επιδείνωση από την καθημερινή «αι-
ματοχυσία» της ευημερίας των αριθμών σε βάρος των ανθρώπων.
Τα στοιχεία του Εθνικού Ινστιτούτου Στατιστικής στην Ιταλία ανέφεραν
474.000 γεννήσεις για το 2016, έναντι 486.000 το 2015, ενώ το
2016 σημειώθηκαν στη γειτονική χώρα 608.000 θάνατοι. Έτσι, μέσα
σε έναν και μόνο χρόνο η Ιταλία έχασε αριθμητικά 134.000 ανθρώ-
πους από το αριθμητικό σύνολο του πληθυσμού της. Η μείωση αυτή έχει ηλικία μεγαλύτερη των 65 ετών. Η υπογεννητικότητα είναι το
χαρακτηριστικό πολλών τοπικών ισπανικών κοινοτήτων, όπου η
γονιμότητα των γυναικών σπάνια φτάνει το ένα παιδί ανά γυναίκα.
Οι θάνατοι είναι σταθερά περισσότεροι από τις γεννήσεις, σε σημείο
που η ισπανική εφημερίδα El Pais να αναρωτηθεί, «Είναι οι Ισπανοί
αντιμέτωποι με εξαφάνιση;»
Από την πλευρά της η ισπανική κυβέρνηση έχει συστήσει υπεύ-
θυνο φορέα προκειμένου να εξετάσει τρόπους με τους οποίους
θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί η αρνητική για τον ισπανικό πλη-
θυσμό κατάσταση. Η Ισπανία το 2050 θα είναι υποπληθυσμιακή
χώρα έχοντας χάσει 5,3 εκατομμύρια κατοίκους που αντιστοιχούν
σε ποσοστό 11% επί του σημερινού πληθυσμιακού δυναμικού της,
στην οποία θα κυριαρχούν οι γέροι, αφού ο αριθμός των παιδιών
θα είναι μειωμένος κατά 1,7 εκατομμύρια παιδιά σε σύγκριση με το
σημερινό. Η σημαντική μείωση του αριθμού των παιδιών σημαίνει
μείωση της οικονομικής ανάπτυξης και της ευημερίας για τον γενι-
κό πληθυσμό. Σηματοδοτεί όμως και την πρακτική μετατροπή μιας
χώρας με θετική προοπτική σε γεροντοκρατία γενικής παρακμής
και χωρίς πρακτική ελπίδα σωτηρίας.
Η κατάσταση γίνεται πολλαπλά δύσκολη για τη «στείρα» από
πλευράς γονιμότητας Ευρώπη, καθώς ο ισλαμικός κόσμος εξε-
λίσσεται σε μια από τις πιο σοβαρές δημογραφικές προκλήσεις
που καλούνται να αντιμετωπίσουν εποικοδομητικά τα ευρωπαϊκά
κέντρα λήψης αποφάσεων. Ωστόσο, μέχρι σήμερα αδρανούν ή
Του Νίκου Χατζή*
///////
ΕΕ: Υπογεννητικότητα, Λαθρομετανάστες,
Απειλή Τρομοκρατίας!
Σιγά, η πατρίδα κοιμάται...
4
05/2017