ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Εξοπλισμοί και μαύρο χρήμα
ρω συζήτησης, αν και, παρά τα όσα πολλά γράφονται, δεν έχει προκύψει
κάτι συγκεκριμένο και εναπόκειται στην ανακριτική διαδικασία να αποκαλύψει τέτοια στοιχεία. Το πρόβλημα είναι, βέβαια, ότι αυτές οι δήθεν
αναφορές που γράφονται και ξαναγράφονται αποκτούν τελικά υπόσταση.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η γνωστή υπόθεση της προμήθειας
των F-16 Block 52+, που φέρονται να προτιμήθηκαν μέσω πολιτικής απόφασης έναντι των F-15H. Ο σχετικός αστικός μύθος φέρει την τελευταία να
επιβλήθηκε παρά την αντίθετη εισήγηση της ΠΑ. Όσοι, βέβαια, γνωρίζουν
τα πράγματα, επισημαίνουν ότι η εισήγηση των επιτελείων είναι πάντα…
εισήγηση και η τελική απόφαση επαφίεται στην πολιτική ηγεσία, ώστε
να συνυπολογιστούν και άλλοι παράγοντες, πλέον των επιχειρησιακών,
που αναμφίβολα διέπουν τέτοιες μεγάλες αγορές οπλικών συστημάτων.
Υπό αυτό το πρίσμα, τα περισσότερα από όσα υποστηρίζουν διάφοροι
για επιλογή κόντρα στις εισηγήσεις αποτελούν φαντασιώσεις, εκτός και
εάν μπορούν να προσκομίσουν στοιχεία, που είναι μάλλον αμφίβολο ότι
υπάρχουν και δεν έχουν εμφανιστεί μέχρι σήμερα.
Υπάρχει τελικά βλάβη του ελληνικού Δημοσίου;
Προφανώς, οι «ωφέλιμες πληρωμές» που φαίνονται να έχουν γίνει στην
Ελλάδα, αποτελούν για τις εταιρίες που τις κατέβαλαν μέρος των εξόδων
τους, οι οποίες με κάποιο τρόπο πρέπει να αντισταθμιστούν. Σημαίνει
αυτό ότι υπήρξε υπερτιμολόγηση της προμήθειας ή - ακόμη χειρότερο ότι η κλιμάκωση του κόστους ήταν πολλαπλάσια της μίζας, επειδή και η
εταιρία βρήκε την ευκαιρία να βγάλει κάτι επιπλέον; Για μας αυτό αποτελεί και το πιο κρίσιμο θέμα στο όλο ζήτημα που έχει ανακύψει, καθώς
αποτελεί και την πραγματική ζημιά και, μάλιστα, μεγάλη, που μπορεί να
έχει υποστεί το ελληνικό Δημόσιο, δηλαδή όλοι μας. Αυτό, όμως, απέχει
παρασάγγας από τους ισχυρισμούς διαφόρων, που κάνουν τους συνήθεις
- επιεικώς - έωλους συνειρμούς, συγκρίνοντας με στοιχεία άλλων παρόμοιων αγορών άλλων χωρών.
Όσοι αναγνώστες μάς τιμούν διαχρονικά, διαβάζοντάς μας εδώ και 35
χρόνια, θα θυμούνται ότι το συγκεκριμένο ζήτημα το επαναλαμβάνουμε
8
02/2014
με - σχεδόν κουραστική - συχνότητα. Η διεθνής αγορά οπλικών συστημάτων διέπεται από κανόνες, που δεν έχουν καμιά σχέση με τη λογική
σούπερ-μάρκετ, την οποία θέλουν να χρησιμοποιούν κάποιοι επειδή
συμφέρει στο σκεπτικό τους. Τα οικονομικά και άλλα στοιχεία τέτοιων
αγορών σπάνια δημοσιοποιούνται και δεν είναι ποτέ πλήρη για να γίνουν
ασφαλείς συγκρίσεις. Έτσι, το κόστος για το ίδιο φαινομενικά σύστημα που
έχει αποκτηθεί από κάποια χώρα μπορεί να διαφέρει σημαντικά από αυτό
κάποιας άλλης, επειδή μια σωρεία παραγόντων είναι διαφορετική. Επιπλέον, στην άκρως ανταγωνιστική και χωρίς «διατίμηση» αγορά των εξοπλισμών, οι εταιρίες πουλούν… όσο μπορούν να πουλήσουν. Έτσι, ακόμη
και εάν όλες οι ελληνικές συμβάσεις δημοσιοποιηθούν, είναι μάλλον
απίθανο ότι θα μπορέσουν να υπάρξουν ασφαλείς συγκρίσεις.
Πέρα, όμως, από τις υπερκοστολογήσεις υπάρχει και ένα άλλο τεράστιο
θέμα, αυτό των αντισταθμιστικών ωφελημάτων, όπου ήδη πολλές φορές στο παρελθόν έχουν αναφερθεί παραδείγματα πιθανών σκανδάλων,
συμπεριλαμβανομένης και της… «απώλειας» των κονδυλίων από την
προμήθεια ρωσικών όπλων. Όλοι οι σχετικοί φάκελοι θα πρέπει να ανοίξουν και να εξεταστούν, καθώς η κάλυψη των αντισταθμιστικών είναι προσφιλής μέθοδος διοχέτευσης «ωφέλιμων πληρωμών» διεθνώς.