σύστημα « Buk » στα χέρια των αυτονομιστών . Οι τελευταίοι , φυσικά , αρνούνται το γεγονός και υποστηρίζουν με τη σειρά τους ότι συστοιχία του Ουκρανικού Στρατού που ήταν ανεπτυγμένη στο Ντονέτσκ κατέρριψε εσκεμμένα το αεροσκάφος σε μια αιματηρότατη προβοκάτσια εναντίον τους . Από την πλευρά της η Ρωσία παρουσίασε τη δική της εκδοχή του συμβάντος σε συνέντευξη Τύπου του υπαρχηγού του γενικού επιτελείου , στρατηγού Andrei Kartapolov . Στη συνέντευξη παρουσιάστηκαν ανάμεσα σε άλλα και στοιχεία από δεδομένα ραντάρ προερχόμενα από το ρωσικό κέντρο ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας στο Ροστόφ , όπου η MH17 εμφανίζεται να πετά σε μια περιοχή ανάμεσα στα σημεία αναφοράς Bulig και Makak πάνω από το Ντονέτσκ προς τα σημεία αναφοράς Abola , Gomed και Tamak , που αντιστοιχούν στους αεροδιαδρόμους W633 και L69 . Από τα δημοσιοποιημένα , όμως , στοιχεία , η MH17 πετούσε μέσα στον αεροδιάδρομο L980 που περνά πάνω από το σημείο Tamak . Σύμφωνα με τον Ρώσο στρατηγό , η MH17 , αν και αρχικά παρέμεινε στην πορεία της μέσα στον L980 , στη συνέχεια παρέκκλινε σημαντικά , κινούμενη βόρεια έως και 14 χιλιόμετρα , πριν διορθώσει και πάλι την πορεία της . Η ρωσική πλευρά θέτει το ερώτημα , εάν αυτή η εκτροπή ήταν αποτέλεσμα προσπάθειας του πληρώματος για την αποφυγή καιρικής ανωμαλίας στην περιοχή ή το αεροπλάνο « οδηγήθηκε βορειότερα κάτω από τις οδηγίες του κέντρου ΕΕΚ του Ντνιπροπετρόφσκ για κάποιο λόγο ». Σε άμεση σύνδεση με τα παραπάνω , η ρωσική πλευρά αποδέσμευσε βίντεο διάρκειας έξι λεπτών από το ΕΕΚ στο Ροστόφ , όπου εκτός των αεροσκαφών της Πτήσης MH17 και των δυο άλλων που προαναφέρθηκαν , της Πτήσης SQ351 της Singapore Airlines και της Πτήσης AH113 της Air India , εμφανίζεται και ένα άλλο ίχνος να « παρακολουθεί » το μοιραίο Boeing . Σύμφωνα με τον Ρώσο αξιωματούχο , το ίχνος αυτό αφορά σε ένα Su-25 της Ουκρανικής Αεροπορίας σε ανερχόμενη πορεία με κατεύθυνση προς το 777 και σε απόσταση 3-5 χιλιομέτρων , θέτοντας το ερώτημα για « την αποστολή αυτού του αεροσκάφους , που μπορεί να φέρει πυραύλους αέρος - αέρος μικρού βεληνεκούς R-60 ». Σύμφωνα με τη ρωσική θέση , η παρουσία εκεί του ουκρανικού Su-25 δημιουργεί όλες τις προϋποθέσεις για εμπλοκή του σε κατάρριψη του Boeing της MH17 . Αν και αναπτύχθηκε μια τεράστια παραφιλολογία σχετικά με τις « ανακρίβειες » στους ρωσικούς ισχυρισμούς , ειδικά γύρω από το θέμα των επιδόσεων του Su-25 , πιστεύουμε ότι ελάχιστα μπορεί να προσφέρει η αναφορά σε αυτή και
δεν ασχολούμαστε περαιτέρω . Μια άλλη εκδοχή που παρουσίασε η ρωσική εφημερίδα « Kommersant » επικαλούμενη πηγές στο πρακτορείο RIA Novosti και άλλες πληροφορίες , είναι ότι η κατάρριψη του μαλαισιανού Boeing 777 ίσως έγινε από λάθος στο πλαίσιο άσκησης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων , « καθώς το 156 ο Σύνταγμα Αντιαεροπορικού Πυροβολικού είχε αναπτυγμένα στις 17 Ιουλίου συστήματα “ Buk ” στην περιοχή του Ντονέτσκ , στο πλαίσιο προετοιμασίας για την υποστήριξη επικείμενων επιχειρήσεων του Ουκρανικού Στρατού ». Σύμφωνα με το δημοσίευμα , « η άσκηση περιλάμβανε πλήρη ενεργοποίηση των συστημάτων , όπου , μάλιστα , η Ουκρανική Αεροπορία είχε αποστείλει και δυο Su-25 από τη 229 η Αεροπορική Ταξιαρχία στο Κουλμπάκινο για να συμβάλουν στην εκπαίδευση , αποτελώντας εχθρική απεικόνιση ». Αν και δεν προβλεπόταν εκτόξευση πραγματικών όπλων , η ρωσική εφημερίδα αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο αυτό να έγινε από λάθος και ο πύραυλος να κατέληξε στο Boeing . Να σημειώσουμε ότι η ρωσική πλευρά είχε εξαρχής … « υπενθυμίσει » το περιστατικό της κατάρριψης της Πτήσης 1812 της Siberia Airlines στις 4 Οκτωβρίου 2001 , κατά τη διάρκεια άσκησης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων , όταν ένας πύραυλος του συστήματος S-200 εγκλώβισε από λάθος το αεροσκάφος και το κατέστρεψε , με αποτέλεσμα τον θάνατο των 66 επιβατών και των 12 μελών του πληρώματός του ( βλέπε και σχετικό πίνακα ). Η παρουσία , πάντως , μαχητικών στην περιοχή ίσως έχει τελικά σημαντικό ρόλο στην υπόθεση . Σύμφωνα με κάποιες - ανεπιβεβαίωτες - αναφορές , ουκρανικά Su-27 σε καθήκοντα εναέριας αστυνόμευσης ( air policing ) πετούσαν συχνά στην επίμαχη περιοχή , κάποιες φορές επιτηρώντας τις κινήσεις διερχομένων επιβατικών . Υπήρχαν τέτοια αεροσκάφη στην περιοχή τη στιγμή του συμβάντος ; Απαντήσεις σε αυτά , αλλά και πολλά άλλα ερωτήματα μπορεί να δώσει μόνο η ουκρανική πλευρά . Ένα από τα κυρίαρχα σενάρια στο πλαίσιο της προσπάθειας των αυτονομιστών να επιβάλουν ζώνη απαγόρευσης πτήσεων στην Ουκρανική Αεροπορία με την πιθανολογούμενη κατοχή ισχυρότερων αντιαεροπορικών όπλων από τα MANPADS , θέλει την πλευρά αυτή να προσπαθεί να καταρρίψει στόχους σε όλο και μεγαλύτερα ύψη . Η αρχή φαίνεται ότι έγινε με το An-26 στις 14 Ιουλίου . Εάν δεχθούμε το ενδεχόμενο της κατοχής « Buk » από τους αυτονομιστές , εκλήφθηκε άραγε το Boeing της MH17 ως στρατιωτικό μεταγωγικό σε ένα μοιραίο λάθος των χειριστών του , οι οποίοι είχαν εντολή να καταρρίπτουν οποιοδήποτε ουκρανικό αεροπλάνο παραβίαζε την παραπάνω ζώνη , εικόνα που , ίσως , τους ενισχύθηκε και από τη φαινομενική γειτνίαση μαχητικών ( συμπεριλαμβανομένου φυσικά και του Su-25 , στο οποίο αναφέρεται η ρωσική πλευρά ); Επιλέχθηκε έτσι το Boeing ως ο « μεγαλύτερος στόχος »;
Το ποιος πάτησε τη σκανδάλη στην κατάρριψη της MH17 ίσως αποδειχθεί πολύ δύσκολο να απαντηθεί .
Το ερώτημα , βέβαια , στην προκειμένη περίπτωση είναι , εάν οι χειριστές του « Buk » μπορούσαν να διακρίνουν ένα επιβατικό από ένα στρατιωτικό μεταγωγικό αεροσκάφος , κάτι που σίγουρα μπορεί να γίνει με το σύστημα σε τακτική ανάπτυξη , αλλά είναι μάλλον απίθανο ότι ήταν εφικτό στο πλαίσιο διαδικασίας του σεναρίου που υποθέτουμε ότι ίσχυε . Παρά την ύπαρξη του ηλεκτροπτικού συστήματος στο « Buk », είναι αμφίβολο ότι μπορούσε να συμβάλει σε αναγνώριση και λόγω της περιορισμένης ορατότητας από την κακοκαιρία που αναφέρεται ότι επικρατούσε στην περιοχή . Ακόμη και με τη λειτουργία NCTR ( Non-Cooperative Target Recognition ), την οποία υποθέτουμε ότι διαθέτει το « Buk » σε επίπεδο TELAR και επιτρέπει την αναγνώριση στόχων με τα χαρακτηριστικά που εμφανίζει στο ραντάρ , η διάκριση θα ήταν πολύ δύσκολη ακόμη και για εκπαιδευμένο πλήρωμα . Πατήθηκε η σκανδάλη και οι … « ερωτήσεις αφέθηκαν για αργότερα »; Το παζλ του τραγικού περιστατικού , βέβαια , ελπίζουμε ότι θα συμπληρωθεί σταδιακά από τις πληροφορίες που θα γίνουν διαθέσιμες , αν και η εμπλοκή του στο νεοψυχροπολεμικό πλαίσιο που έχει ήδη αναπτυχθεί κάνει τις ελπίδες αυτές όλο και μικρότερες . Υπό αυτό το πρίσμα , τα συντρίμμια μπορούν να δείξουν πέραν πάσης αμφιβολίας το είδος του βλήματος που τερμάτισε τη ζωή 298 ανθρώπων . Δε μπορούν , όμως , να κάνουν το ίδιο και για το δάκτυλο που πάτησε τη σκανδάλη .
Στο άρθρο μας « JAWTEX 2014 , Καταστολή αεράμυνας και κρούση σε ευρωπαϊκές διαστάσεις » του προηγούμενου τεύχους , στην σελίδα 64 , παραλείψαμε το όνομα του φωτογράφου Pieter van Polanen , για την υπέροχη φωτογραφία του F-16 « 616 » και ζητούμε συγνώμη γι ’ αυτό .
Το άρθρο για τo ηλιακό αεροσκάφος « Solar Impulse 2 » που είχαμε ανακοινώσει για το τρέχον τεύχος , λόγω πληθώρας επίκαιρης ύλης μεταφέρεται για το επόμενο τεύχος , Σεπτεμβρίου .
08 / 2014 11