FORUM
Νέο δόγ µ α ά µ υνας
Του Φαίδωνα Γ . Καραϊωσηφίδη ///////
Καθώς διαβάζετε αυτές τις γρα µµ ές , η διακλαδική άσκηση ΤΑΜΣ « Παρ- µ ενίων 2013 » θα βρίσκεται ήδη υπό εξέλιξη µ ε χώρο διεξαγωγής τόσο την ηπειρωτική όσο και τη νησιωτική Ελλάδα . Το σενάριο , µ άλιστα της κύριας αυτής εκπαιδευτικής δραστηριότητας των ενόπλων δυνά µ εων προβλέπει δυο ξεχωριστές « τελικές φάσεις », µ ια µ εγαλύτερη που θα πραγ µ ατοποιηθεί στη Θράκη στις 3 Οκτωβρίου και µ ια άλλη που θα εξελιχθεί στη Μυτιλήνη , στις ζώνες ευθύνης του ∆ ’ Σώ µ ατος Στρατού και της ΑΣ∆ΕΝ αντίστοιχα . Η άσκηση « Παρ µ ενίων » αποτελούσε κάποτε ετήσια δραστηριότητα , αλλά τα τελευταία χρόνια η διεξαγωγή της είχε επανειλη µµ ένα ανασταλεί µ ε διάφορες δικαιολογίες . Παλαιότερα -στην εποχή που « λεφτά υπήρχουν » - αυτό είχε γίνει στο πλαίσιο … οικοδό µ ησης µ έτρων ε µ πιστοσύνης και προσέγγισης µ ε την Τουρκία , έστω και εάν η Άγκυρα ακύρωνε µ εν και αυτή « α µ οιβαία » την αντίστοιχη δραστηριότητα στην Ανατολική Θράκη , αλλά διατηρούσε όλες τις υπόλοιπες , συ µ περιλα µ βανο µ ένης και της µ εγάλης αποβατικής άσκησης στις ακτές του Αιγαίου . Αργότερα , η οικονο µ ική κρίση ήταν αυτή που « επέβαλε » την αναστολή της ΤΑΜΣ µ ε αντικατάσταση από µ ικρότερης κλί µ ακας ασκήσεις και εκπαιδεύσεις , ενταγ µ ένες στο … πνεύ µ α του ότι « οι περικοπές δεν επηρεάζουν το αξιό µ αχο των ενόπλων δυνά µ εων ». Υπό το πρίσ µ α των παραπάνω και µ ε δεδο µ ένο ότι αφ ’ ενός δεν έχει ση µ ειωθεί κάποια αξιοση µ είωτη εξέλιξη στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ( ακό µ η και για τις πρόσφατες « εφ΄ όλης της ύλης » συνο µ ιλίες στη Νέα Υόρκη όλες οι πλευρές « κρατούν µ ικρό καλάθι ») αφετέρου η ανάκα µ ψη της οικονο µ ικής κατάστασης στην Ελλάδα είναι ακό µ η -επιεικώς- µ ία µ ακρινή θεωρητική έννοια , η διεξαγωγή της άσκησης µ ετά από εισήγηση του Αρχηγού ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Μιχαήλ Κωσταράκου υποδεικνύει άλλες παρα µ έτρους . Μια από αυτές , για την οποία µ πορείτε να διαβάσετε σε άλλες σελίδες του τεύχους , είναι ότι αποτελεί µ ια γενική δοκι µ ή στην πράξη ενός νέου δόγ- µ ατος ά µ υνας που βρίσκεται υπό δη µ ιουργία από το ΓΕΕΘΑ , όπου µ ία « δεξα µ ενή » χρησι µ οποιείται για τη συγκρότηση δυνά µ εων ταχείας αντίδρασης µ ε δυνατότητα επέ µ βασης σε οπουδήποτε ση µ είο της ελληνικής επικράτειας για την επίτευξη επιχειρησιακού πλεονεκτή µ ατος . Είναι µ άλιστα χαρακτηριστικό ότι , ενώ παλαιότερα η « δεξα µ ενή » αυτή περιλά µ βανε αποκλειστικά µ ονάδες ειδικών δυνά µ εων , υπάρχουν ήδη πολλές ενδείξεις ότι το επιχειρησιακό αυτό µ οντέλο έχει επεκταθεί , περιλα µ βάνοντας πλέον και µ εγάλους σχη µ ατισ µ ούς , µ ονάδες ελιγ µ ού και µ ονάδες υποστήριξης . Το νέο µ οντέλο φαίνεται να δοκι µ άστηκε ήδη σε κάποιες πτυχές του µ ε ασκήσεις µ ικρής κλί µ ακας τύπου « Πυρπολητής » , οκτώ από τις οποίες διεξήχθηκαν πριν την άσκηση « Παρ µ ενίων 2013 », ειδικά στις δυο τελευταίες , που περιλά µ βαναν σενάρια εντελώς διαφορετικά από τις προηγού µ ενες µ ε τη χερσαία µ ετακίνηση δυνά µ εων και τη συ µµ ετοχή στοιχείων ΡΒΧ πολέ µ ου . Ένας βραχίονας της νέας φιλοσοφίας επιχειρησιακού σχεδιασ µ ού των Ελληνικών Ενόπλων ∆υνά µ εων αφορά στην περιοχή της χώρας δυτικά του ποτα µ ού Νέστου , στο πλαίσιο της νέας ∆ο µ ής ∆υνά µ εων , που επικυρώθηκε πρόσφατα από το Κυβερνητικό Συ µ βούλιο Εξωτερικών και Ά µ υνας ( ΚΥΣΕΑ ). Οι αλλαγές που επήλθαν από την τελευταία περιλα µ βάνουν , όπως έχου µ ε αναφέρει και παλαιότερα , την κατάργηση του Α΄ Σώ µ ατος Στρατού και τη ριζική αναδιοργάνωση των σχη µ ατισ µ ών που υπάγονταν σε αυτό , συ µ περιλα µ - βανο µ ένης και της µ εταστάθ µ ευσης και διάλυσης σχη µ ατισ µ ών και µ ονάδων . Με δεδο µ ένο ότι οι ό µ ορες προς Βορρά χώρες δε συνιστούν πλέον στρατιωτική απειλή , καθίσταται δυνατή η κατάργηση των µ ονάδων και σχη µ ατισ µ ών µ ικρής ( ελάχιστης έως και ανύπαρκτης ) στελέχωσης που υπήρχαν µ έχρι πρόσφατα και δεν προσέφεραν πρακτικά τίποτε στην αντι µ ετώπιση κλασικών απειλών , πολύ δε περισσότερο ασύ µµ ετρων . Επιπλέον , η διατήρηση των διάσπαρτων αυτών µ ονάδων δε µ πορούσε να συνεχιστεί µ ε τη δυσανά-
4 � 10 / 2013
λογα µ εγάλη αφαί µ αξη ( σε σχέση µ ε την προσφορά τους ) των διαρκώς συρρικνού µ ενων κονδυλίων για την Ά µ υνα , σε καθαρά λειτουργικό πλέον -εδώ και αρκετό καιρό- επίπεδο . Το υφιστά µ ενο µ έχρι πρόσφατα µ οντέλο , ό µ ως , που ανάγεται σε περιόδους µ ε καταστάσεις εντελώς διαφορετικές από αυτές που υπάρχουν σή µ ερα , δε µ πορεί να υποστηριχθεί ούτε από τις εφεδρείες σε ανθρώπινο δυνα µ ικό , που έχουν πρακτικά εξανε µ ιστεί και δε µ πορούν να υποστηρίξουν καν τις ανάγκες στελέχωσης των µ ονάδων πρώτης γρα µµ ής ανατολικά του Νέστου και των νησιών του Αιγαίου . Αντίθετα , οι µ εταβολές στοχεύουν σε µ ια σειρά πραγ µ ατικών αποτελεσ µ ά- των που περιλα µ βάνουν αλλά δεν περιορίζονται µ όνο σε : - πραγ µ ατική εξοικονό µ ηση πόρων από το λειτουργικό κόστος µ ε την κατάργηση δεκάδων στρατοπέδων και υποδο µ ών διάσπαρτων σε όλη την Ήπειρο και τη ∆υτική Μακεδονία . - πραγ µ ατική αύξηση της επιχειρησιακής δυνατότητας στην αντι µ ετώπιση ασύ µµ ετρων απειλών που είναι και οι πιο πιθανές να εκδηλωθούν . - ουσιαστική εξοικονό µ ηση προσωπικού µ ε σκοπό την ενίσχυση στον Έβρο και το Ανατολικό Αιγαίο , εκεί δηλαδή που υπάρχει και εξελίσσεται η κύρια στρατιωτική απειλή που αντι µ ετωπίζει η χώρα . Όσοι λοιπόν αντιδρούν στις αλλαγές , ειδικότερα στην κατάργηση στρατοπέδων και τη µ εταστάθ µ ευση µ ονάδων µ ε το πρόσχη µ α ότι δήθεν η βορειοδυτική Ελλάδα αφήνεται απροστάτευτη , είναι πλέον καιρός να ρίξουν τις µ άσκες . Αυτό που σίγουρα παύει είναι το στρεβλό οικονο µ ικό µ οντέλο , όπου οι τοπικές κοινωνίες συνήθισαν επί δεκαετίες να ζουν µ ε µ εταγγίσεις χρη µ άτων από την ύπαρξη στρατιωτικών εγκαταστάσεων και προσωπικού ως µ ια µ ορφή … επιδοτήσεων , ενταγ µ ένη βέβαια στο γενικότερο πνεύ µ α της « Ελλάδας των δανεικών » που µ ας έφερε στο τραγικό ση µ είο που βρισκό µ αστε σή µ ερα . Η αντι µ ετώπιση των όποιων απειλών εξακολουθούν να υφίστανται στη ∆υτική Μακεδονία και την Ήπειρο , θα προέλθει αποκλειστικά από τη « δεξα µ ενή δυνά µ εων » και το επιχειρησιακό µ οντέλο που περιγράφηκε παραπάνω . Επιστρέφοντας , ό µ ως , στο φετινό « Παρ µ ενίωνα » οι πληροφορίες λίγες η µ έρες πριν τη διεξαγωγή του ανέφεραν ότι και εκεί υπάρχουν ση µ αντικές αλλαγές που αντανακλούν το νέο δόγ µ α και δεν επαναλα µ βάνουν τα παλιά « χιλιοπαιγ µ ένα » σενάρια , µ ε έ µ φαση στη « δεξα µ ενή δυνά µ εων » και την άντληση από αυτή για την αντι µ ετώπιση των επιχειρησιακών αναγκών . Να ελπίσου µ ε µ όνο ότι οι ευοίωνες αυτές εξελίξεις όχι µ όνο θα συνεχιστούν αλλά θα ολοκληρωθούν ( στο µ έτρο του δυνατού έστω και χωρίς τη δυνατότητα υποστήριξης προς το παρόν µ ε νέους εξοπλισ µ ούς ) και δε θα πέσουν θύ µ ατα σκοπι µ οτήτων και , κυρίως , αλλαγής προσώπων . (µ ε τη συνεργασία του Ινστιτούτου Αναλύσεων Ασφαλείας και Ά µ υνας , Ι . Α . Α . Α . / ISDA )
Του Γεράσι µ ου Βέβη ///////
Εκπαίδευση στη ΠΑ : ώρα « και πέντε »
Πριν από δέκα µ ήνες , στο τεύχος ∆εκε µ βρίου του 2012 ( τ . 323 ), θίγα µ ε από την ίδια στήλη το ζήτη µ α της πτητικής εκπαίδευσης στην Πολε µ ική Αεροπορία , υπό το πρίσ µ α των προβλη µ άτων που δη µ ιουργούσε η οικονο µ ική κρίση , αλλά και η σχεδόν απόλυτη έλλειψη προοπτικών και προγρα µµ α- τισ µ ού ( σε βαθ µ ό « αδιαφορίας ») εκ µ έρους της πολιτικής ηγεσίας για το πολύ ευαίσθητο αυτό ζήτη µ α , που απειλεί το θε µ έλιο της επιχειρησιακής δραστηριότητας της ΠΑ - σίγουρα όχι µ ε ευθύνη των στελεχών της . Από τότε µ έχρι σή µ ερα ελάχιστα πράγ µ ατα άλλαξαν , εκτός από το έχου- µ ε ένα T-41 λιγότερο , τα εκπαιδευτικά αεροσκάφη φορτώθηκαν µ ε ακό- µ α ένα χρόνο « στην πλάτη τους , µ ε ακό µ α περισσότερες ώρες και κύκλους , σε πορεία αντιστρόφως ανάλογη µ ε τη ροή ανταλλακτικών και τη