30
Οδηγός Δυτική Αθήνα - Αττική / Guide West Athens - Attica
Το διατηρητέο κτίριο της
οινοπνευματοποιίας ΚΡΟΝΟΣ
στην Ελευσίνα, δεκαετία του
1920, ένα από τα παλαιά
εργοστάσια της περιοχής τα
οποία παρουσιάζουν ιστορικό,
αρχιτεκτονικό και κοινωνικό
ενδιαφέρον.
Ελευσίνα
Σε αυτό τον τόπο πρώτη φορά η θεά Δήμητρα δίδαξε στους ανθρώπους τα μυστικά της γεωργίας. Ο
Παυσανίας λέει πως η πεδιάδα της, το Ράριο πεδίο, είναι «το μέρος που για πρώτη φορά οι άνθρωποι
έσπειραν σιτάρι». Σήμερα τα ερείπια του ναού της Δήμητρας και το Τελεστήριον βρίσκονται ανάμεσα
στα κτίρια της σύγχρονης πόλης, τις προσφυγικές γειτονιές και τη σύγχρονη λαϊκή της παράδοση.
Το παραθαλάσσιο μέτωπο της πόλης αντανακλά το έντονο βιομηχανικό της παρελθόν, με σημαντι-
κά παραδείγματα βιομηχανικής αρχιτεκτονικής όπως τα Οινοπνευματοποιία «ΚΡΟΝΟΣ» (1922), η
Χρωματουργία «ΙΡΙΣ» (1925), η Ελαιουργία – Σαπουνοποιία «Ελαιουργική» (1955), η Οινοπνευ-
ματοποιία «ΒΟΤΡΥΣ» (1906), η Σαπουνοποιία – Ελαιουργία «Ελαιουργείο» (1875), η Τσιμεντο-
βιομηχανία «ΤΙΤΑΝ» (1902 - 1910).
Θεσμοί όπως η Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021, τα Αισχύλεια και ο Μήνας
Λαογραφίας ενεργοποιούν τόπους σημαντικούς για την άυλη και υλική πολιτιστική κληρονομιά της
πόλης. Εκθέσεις και πολιτιστική δραστηριότητα βλέπουμε σε όλη την πόλη, από τη γειτονιά των Μι-
κρασιατών και τον Σιδηροδρομικό Σταθμό έως το Παλαιό Ελαιουργείο.
Καθώς πλησιάζουμε προς τον αρχαιολογικό χώρο, επί της Πλατείας Ηρώων βρίσκεται ο Άγιος Ζα-
χαρίας που ξεχωρίζει με την απλότητα και την κομψότητά του. Από το 1834 μέχρι το 1889 ήταν το
«ανεπίσημο μουσείο» της πόλης, συνοψίζοντας στο κτίριό του την αρχιτεκτονική αίσθηση της πόλης.
Το μεταβυζαντινό εκκλησάκι χτίστηκε με αρχιτεκτονικά μέλη και σπαράγματα από αρχαία κτίρια,
πάνω στα ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής.