ΝΕΟΙ ΟΡΙΖΟΝΤΕΣ ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2016 | Page 11

Σαμποτάροντας τον Εαυτό μας 3 « αυτοκαταστροφικές » συμπεριφορές

1 . Εθισμοί και εξαρτήσεις
Η συστηματική αποφυγή ενός ανθρώπου να αντιμετωπίσει τα αρνητικά συναισθήματά του μπορεί να τον οδηγήσει σε κάποιου είδους εξάρτηση , προκειμένου να συντηρήσει την ά- ρνησή του για το πρόβλημα ή να μην ασχοληθεί με αυτό . Η εξάρτηση , είτε αυτή εκφράζεται με τη μορφή κατάχρησης ουσιών ( αλκοόλ , φάρμακα , ναρκωτικά , φαγητό , τσιγάρο ) είτε ως προσκόλληση σε ένα άτομο , κατάσταση ή δραστηριότητα ( social media , τζόγος , πορνογραφία , τηλεόραση κα ), αποδεικνύεται επιβλαβής σε όλα τα επίπεδα , σωματικά και ψυχικά . Πρόκειται για μια λανθασμένη επιλογή , έναν « ανθυγιεινό » τρόπο να δραπετεύουμε από τα πράγματα που μας βασανίζουν . Ο εθισμός είναι μια δύσκολη περίπτωση -ας μη γελιόμαστε- και χρειάζεται μεγάλη δύναμη , επιμονή και θέληση για να τον ξεπεράσουμε . Η εξάρτηση μας αποδυναμώνει , γι ’ αυτό και είναι σημαντική η αναζήτηση βοήθειας από έναν ειδικό και η υποστήριξη των αγαπημένων μας προσώπων .
Σπάμε τον φαύλο κύκλο !
l Κρατάμε ένα ημερολόγιο αναφορικά με το πώς αντιμετωπίζουμε τις στρεσογόνες καταστάσεις . l Αναγνωρίζουμε τη συμπεριφορά που ακολουθούμε . l Αποδεχόμαστε το πόσο μας βλάπτει . l Εκπαιδεύουμε τον εαυτό μας να αντιδρά διαφορετικά , βρίσκοντας , με τη βοήθεια των δικών μας ανθρώπων ή ενός ειδικού , εναλλακτικές λύσεις αντιμετώπισης του προβλήματος , όπως π . χ . ένα νέο χόμπι .
2 . Η δύναμη της αναβλητικότητας
Η αναβολή , η χρονική απόσταση που χωρίζει τις προθέσεις μας από το να γίνουν πράξη , η δράση που δεν αναλαμβάνουμε ποτέ , είναι ο πιο κοινός τρόπος να σαμποτάρουμε τον εαυτό μας . Και ενώ πιστεύουμε ότι η θέληση και οι λόγοι που γεννούν τους στόχους μας αρκούν για να μας κινητοποιήσουν , τελικά αποδεικνύεται ότι αυτό δεν ισχύει .
Η αναβλητικότητα είναι μια παράλογη καθυστέρηση . Στην πραγματικότητα , το πρόβλημα είναι ψυχολογικό και όλες οι δυσκολίες που προκύπτουν ή τα εμπόδια που βάζουμε απορρέουν από αυτό . Μπορεί το μυαλό μας να γνωρίζει και να κατανοεί
το τι πρέπει να κάνουμε , ωστόσο δεν έχουμε τη διάθεση να το κάνουμε . Έτσι , εστιάζουμε στα βραχυπρόθεσμα οφέλη , στο να νιώσουμε καλά αυτή τη στιγμή , θυσιάζοντας τα μακροπρόθεσμα οφέλη . Μάλιστα , όταν το πρόβλημα είναι χρόνιο και χαρακτηρίζει την καθημερινότητά μας , τότε κινδυνεύουμε να θυσιάσουμε ολόκληρη τη ζωή μας .
Υπάρχουν 4 βασικοί λόγοι για τους οποίους συνήθως κωλυσιεργούμε :
1 . Δεν θέλουμε να κάνουμε πράγματα που δεν μας αρέσουν ή μας αναστατώνουν με οποιονδήποτε τρόπο . Για παράδειγμα , αναβάλλουμε μια επίσκεψη στον γιατρό , γιατί δεν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε μια ενδεχομένως αρνητική κατάσταση , αλλά θέλουμε να συνεχίσουμε να νιώθουμε καλά . 2 . Συχνά οι προθέσεις μας ή / και ο στόχος μας είναι ασαφείς ή δεν είναι αρκετά ισχυροί για να μας κινητοποιήσουν . Αυτή η δίαιτα που ξεκινάει πάντα από Δευτέρα είναι ένα κλασικό παράδειγμα αναβολής . 3 . Η προσοχή μας αποσπάται εύκολα . Θα γράψουμε , για παράδειγμα , την επιστολή που πρέπει , αφού πρώτα απαντήσουμε στο μήνυμα της φίλης , διαβάσουμε ένα mail , τσεκάρουμε το facebook , δούμε τι καιρό θα κάνει αύριο … και ξαφνικά η μέρα πέρασε και η επιστολή δεν έχει ακόμα γραφτεί . 4 . Αναβάλλουμε πράγματα από φόβο , επειδή λόγου χάρη νομίζουμε ότι δεν έχουμε τις δυνάμεις και τα προσόντα που απαιτούνται ή ανησυχούμε για τα αποτελέσματα μιας πιθανής ενέργειας ή πρωτοβουλίας μας . Γενικά ο φόβος -το άγχος της αποτυχίαςείναι ένας παράγοντας που μας κρατάει πίσω .
Σημαντικό στοιχείο της αναβλητικότητας είναι η λεγόμενη αυτοεξαπάτηση , τα μικρά
ψέματα που λέμε στον εαυτό μας προκειμένου να νιώσουμε καλύτερα που δεν κάνουμε αυτό που πρέπει , οι δικαιολογίες που ε- φευρίσκουμε ή τα προβλήματα που αφήνουμε άλυτα επειδή μας βολεύουν .
Ξεκινάμε σταδιακά
l Καλό είναι να θέτουμε μικρούς και εφικτούς στόχους και όχι μακρινούς και μεγάλους . Κάνοντας ένα βήμα τη φορά , θα πάρουμε θάρρος για να συνεχίσουμε και θα φτάσουμε σταδιακά στον τελικό μας στόχο . l Φροντίζουμε να παίρνουμε συγκεκριμένες αποφάσεις και όχι να κάνουμε γενικές δηλώσεις . l Βρίσκουμε αυτό που μας αποσπά την προσοχή και το απομακρύνουμε . l Βάζουμε σε πρόγραμμα τη δουλειά μας και προσπαθούμε όσο γίνεται να το τηρήσουμε . l Επιβραβεύουμε τον εαυτό μας κάθε φορά που καταφέρνουμε να τηρήσουμε το οργανόγραμμά μας .
3 . Η έλλειψη αυτοπεποίθησης
Μπορεί η μετριοφροσύνη να θεωρείται αρετή και ο υπέρμετρος εγωισμός να είναι κοινωνικά κατακριτέος , ωστόσο όταν το Εγώ καταπιέζεται σε υπερβολικό βαθμό , αυτό αποτελεί δείγμα χαμηλής αυτοεκτίμησης . Όταν συνεχώς υποτιμούμε τον εαυτό μας , γινόμαστε οι ίδιοι τροχοπέδη στην εξέλιξή μας , αφού η αρνητική εικόνα που έχουμε για εμάς τους ίδιους μας αποτρέπει από το να πάρουμε ρίσκα ή να θέσουμε υψηλούς στόχους .
Ακόμα χειρότερα , η προβολή μιας τέτοιας εικόνας αποτρέπει και τους άλλους από το να μας πάρουν στα σοβαρά , από το να μας αναθέσουν ρόλους και ευθύνες , και μας εμφανίζει λιγότερο ικανούς στην εκτέλεση καθηκόντων . Η διαρκής αναζήτηση έγκρισης και αποδοχής στα μάτια των άλλων δεν δείχνει πάντα πόσο εκτιμάμε τη γνώμη τους , αλλά μας κάνει να φαινόμαστε αδύναμοι και λιγότερο ικανοί .
Επίσης , η εξαρχής δήλωση της « ανικανότητάς » μας , όπως , για παράδειγμα , « Δεν θέλω να οδηγήσω . Είμαι κακή οδηγός », μας καλύπτει σε περίπτωση που κάτι πάει στραβά . Ο φόβος της έκθεσης υπάρχει και στην περίπτωση αυτή , γι ’ αυτό εμείς προειδοποιούμε τους γύρω μας για την έλλειψή μας , θέλοντας να εκμηδενίσουμε τις πιθανότητες αρνητικής κριτικής ή αρνητικού αποτελέσματος .
Όμως , στις ανταγωνιστικές κοινωνίες που ζούμε , όπου η ατομικότητα είναι κύριο χαρακτηριστικό , καλούμαστε συχνά να παρουσιάσουμε τον εαυτό μας ως μοναδικό , να τον προβάλουμε όσο καλύτερα μπορούμε , προκειμένου να εξελιχθούμε . Ο χρόνος , όμως , που συνήθως μας δίνεται είναι ελάχιστος και μέσα στα στενά αυτά όρια πρέπει να παρουσιάσουμε τις καλύτερες και πιο δυνατές πτυχές μας , να δώσουμε τις καλές πληροφορίες που διαφορετικά δεν θα ήταν διαθέσιμες . Το να υποτιμάμε , λοιπόν , τον εαυτό μας δεν είναι δείγμα καλής συμπεριφοράς , αλλά χαμηλής αυτοεκτίμησης .
Μαθήματα αυτοεκτίμησης
l Φροντίζουμε να έχουμε μια σφαιρική άποψη για τα πράγματα , εστιάζοντας ισότιμα τόσο στις θετικές όσο και στις αρνητικές πλευρές του εαυτού μας . l Καταγράφουμε τα 10 πράγματα για τα οποία είμαστε περήφανοι . Αν δεν μπορούμε μόνοι μας , ζητάμε τη βοήθεια των γύρω μας . l Στοχεύουμε στην ενίσχυση των θετικών μας σημείων και στη βελτίωση των αρνητικών μας .