Η ΜΕΛΕΤΗ | Page 17

TTIP : ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ , ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ , ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
αγαθων , μεχρι τη συγχρονη βιομηχανικη , αστικη πραγματικοτητα , το εμποριο αναπτυχθηκε , οχι απαραιτητως γραμμικα , μεσα απο συγκεκριμενες φασεις .
Απο τη φοινικικη επεκταση στη λεκανη της Μεσογειου και την αναπτυξη των ελληνικων εμπορικων κομβων στην κλασικη αρχαιοτητα , δια της περιοδου των μεγαλων αυτοκρατοριων - Ρωμαιοι , Βυζαντινοι , Άραβες και μουσουλμανικο τοξο - εως την εποχη των εξερευνητων προς δυση και ανατολη , εν μεσω της μεσαιωνικης , φεουδαρχικης παρενθεσης , και εν τελει την αποικιοκρατια και την ιμπεριαλιστικη χωρικη επεκταση του καπιταλισμου , το εμποριο , η κινητικοτητα εμπορευματων και κεφαλαιων , ηταν συναμα το εργαλειο αλλα και το αποτελεσμα απο τη μια των τεχνολογικων , γνωσιολογικων ανακαλυψεων , της οικονομικης μεγεθυνσης κι απο την αλλη των βαθυνουσων διαπεριφερειακων ανισοτητων και ανισορροπιων .
Η ιστορικη συναντηση των αντικειμενικων συνθηκων με την πνευματικη και πολιτισμικη Αναγεννηση θα οδηγησει στην εκδηλωση της βιομηχανικης επαναστασης , στη μαζικοποιηση της παραγωγης , καταληγοντας στη γενικευση της εμπορευματικης παραγωγης και τη συνεπακολουθη εκδηλωση της εμπορικης επαναστασης . Ο εκθετικα αυξανομενος ογκος των αγαθων , συναρτωμενος με την εξαθλιωση εργαζομενων και τις προκαλουμενες κρισεις υπερπαραγωγης , αποζητα συνεχως νεες αγορες σ ' ολα τα μερη της γης . Οι εμποροι και τα νεοαστικα στρωματα κερδιζουν σε οικονομικη και πολιτικη δυναμη , γινονται ρυθμιστες της καταστασης και ανεβαινουν συνεχως κοινωνικα , αρχικα στην Ευρωπη και στη συνεχεια σ ' ολο τον κοσμο .
Αφενος η επεκταση των συναλλαγων , η οποια ξεπερασε καθε προηγουμενο με τη γενικευση της εμπορευματικης παραγωγης , αφετερου η γεωγραφικη διευρυνση τους , αλλιως η διεθνοποιηση τους , καθορισαν το πλαισιο της συγχρονης κοινωνικοοικονομικης εξελιξης .
Τον 20ο αιωνα τα πραγματα μετεξελισσονται : νεες τεχνικες , μεθοδοι και μεταφορικα μεσα , εξελιξη των εμπορικων συναλλαγων , οικονομικες και δασμολογικες ενωσεις , ολικη πια αποξενωση του παραγωγου απο τον τελικο αποδεκτη των προϊοντων του . Το νεοαποικιακο καθεστως υποχωρει , το μεγεθος των επιχειρησεων διευρυνεται ( συγκεντροποιηση κεφαλαιου ) και διαπερνα τα εθνικα συνορα , προκαλωντας την αντιστοιχη μετεξελιξη των οργανωσιακων και διοικητικων προτυπων . Αναλογη ειναι και η συγκεντροποιηση του εμπορικου τομεα της οικονομιας με την αναπτυξη των μεγαλων καταστηματων ηδη απο το 2ο μισο του 19ου αιωνα και τις υπεραγορες στη συγχρονη πραγματικοτητα .
Όμως , οπως διατυπωθηκε προηγουμενα , η περιγραφομενη ιστορικη εξελιξη δεν ηταν γραμμικη . Ο Α ’ Παγκοσμιος Πολεμος ( 1914 - 1918 ) μειωσε την ταση διεθνοποιησης του εμποριου και εγκαινιασε μια καινουργια περιοδο κρατικων ρυθμισεων και ελεγχων , με αποτελεσμα ο ογκος των διεθνων συναλλαγων να ακολουθησει πτωτικη πορεια . Στο Μεσοπολεμο ολοκληρη η παγκοσμια κοινοτητα θα στραφει στον προστατευτισμο . Η σταδιακη ανεξαρτητοποιηση των αποικιων και η καταρρευση των τελευταιων αυτοκρατοριων , σε συνδυασμο με το ασχημο μεταπολεμικο κλιμα , αλλα και την γενικευμενη οικονομικη κατασταση , θα οδηγησει σε πιο κλειστες , προστατευτικες αστικες οικονομιες , διαμορφωνοντας ταυτοχρονα το νεο ιστορικο πλαισιο της επομενης φασης διεθνοποιησης .
Εξαιρεση θα αποτελεσουν οι Η . Π . Α ., οι οποιες μετα τη Μεγαλη Ύφεση του 1929 αναδυονται στη νεα ηγετιδα δυναμη του παγκοσμιου εμποριου : η ψηφιση του σχετικου νομου για την πραγματοποιηση εμπορικων συμφωνιων το 1934 αποτελει ιστορικο οροσημο . Αν και ο αριθμος των διμερων εμπορικων συμφωνιων που προεκυψαν δεν αρκουσε για την αναστροφη της τασης περιορισμου του παγκοσμιου εμποριου , εθετε ομως διχως αμφιβολια τις κανονιστικες και διεθνοπολιτικες βασεις για το νεο κυμα οικονομικης διεθνοποιησης μετα το Β ’ Παγκοσμιο Πολεμο . Εκει η εικονα θα αλλαξει αρδην καθως η αναγνωρισμενη αναγκη πολιτικης σταθεροτητας στο πλαισιο μιας νεας μακρας φασης οικονομικης αναπτυξης οδηγησαν στην υπογραφη των πρωτων παγκοσμιων εμπορικων συμφωνιων αλλα και τη σταδιακη φιλελευθεροποιηση της ασκουμενης εμπορικης πολιτικης .
2.1.1 Μετά τον Β ' Παγκόσμιο Πόλεμο
Οι Η . Π . Α . απο κοινου με την Αγγλια , πρωτοποροι αυτην την περιοδο , επιδιωκοντας αφενος την προωθηση της οικονομικης επιρροης τους και θελοντας αφετερου να εμποδισουν την εξαπλωση της Σοβιετικης Ένωσης θα ιδρυσουν το 1947 τη Γενικη Συμφωνια Δασμων και Εμποριου ( GATT ), η οποια θα αποτελεσει τον προδρομο ολων των συγχρονων εμπορικων συμφωνιων ( Βαταλαχος , 2016 ). Σε αυτην τη λογικη θα αναπτυχθουν και επιμερους , διμερεις η πολυμερεις συμφωνιες που αφορουν σε συγκεκριμενους κλαδους και αγαθα ( π . χ . τα γεωργικα προϊοντα και οι υπηρεσιες ). Στο ιδιο πλαισιο εντασσονται συμφωνιες που δημιουργουν το απαραιτητο διεθνες κανονιστικο πλαισιο για να λειτουργησει η οικονομια της αγορας - οπως η συμφωνια για την αναγνωριση και την προστασια των δικαιωματων πνευματικης ιδιοκτησιας στο διεθνες εμποριο ( TRIPS ), η ρητρα του « Μαλλον Ευνοουμενου Κρατους », η αρχη της ισοτιμης μεταχειρισης των
17