TTIP: ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ, ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
2.2.3 TTIP & Δημόσιος Τομέας
Οι δημοσιες υπηρεσιες απειλουνται απο τις διαπραγματευσεις για τις CETA και TTIP, αφου αυτες προβλεπουν την ανευ ορων και χωρις επιστροφη εμπορευματοποιηση τους, σε συνεχεια της ολοενα και αυξανομενης τασης αναθεσης τους στον ιδιωτικο τομεα. Επιπροσθετα περιοριζεται η δυνατοτητα των κυβερνησεων να ρυθμιζουν και να ελεγχουν την παροχη των υπηρεσιων αυτων ως προς την ποιοτητα, την προσβασιμοτητα κ. λπ., αφου μπαινουν σε καθεστως απελευθερωσης και ιδιωτικοποιησης
Το νομικο πλαισιο για δημοσιες υπηρεσιες οριζεται στη βασικη νομοθεσια της Ευρωπαϊκης Ένωσης. Το αρθρο 36 της χαρτας θεμελιωδων δικαιωματων αναφερεται στις υπηρεσιες γενικου οικονομικου συμφεροντος. Ενω με το αρθρο αυτο ρυθμιζονται τα της υπαρξης και λειτουργιας των υπηρεσιων γενικου συμφεροντος, αυτο που δεν αναφερεται πουθενα ειναι ποιες υπηρεσιες χαρακτηριζονται ως τετοιες. Μεχρι τωρα τα κρατη-μελη ειχαν την ελευθερια να ορισουν το καθενα ξεχωριστα τις υπηρεσιες γενικου συμφεροντος, και συμφωνα και με τις οδηγιες της ευρωπαϊκης επιτροπης καθε κρατος μελος εχει μεγαλο περιθωριο να ορισει αυτονομα την πολιτικη του σε σχεση με αυτες. Το κατα ποσο μια υπηρεσια πρεπει να θεωρειται « υπηρεσια γενικου συμφεροντος » οφειλει να ειναι διακριτο απο την μη-οικονομικης φυσης υπηρεσια, το οποιο περιοριζει ακομα περισσοτερο τον ορισμο.
Μεχρι σημερα, η υποχρεωτικη εκπαιδευση, η κοινωνικη ασφαλιση και η ασκηση δημοσιας διοικησης ανηκουν σε αυτη την κατηγορια, οπως και οι υπηρε-
Δη µ όσιες είναι οι υπηρεσίες εκείνες που παρέχονται από το κράτος στον πληθυσ µ ό και βασίζονται στην κοινωνική παραδοχή ότι ορισ µ ένες υπηρεσίες οφείλουν να είναι προσβάσι µ ες ανεξαρτήτως εισοδή µ ατος.
Περιλα µ βάνουν παροχές που προωθούν την υγεία και την κοινωνική ευη µ ερία και πρόοδο.
Ανάλογα µ ε τη χώρα περιλα µ βάνουν υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευσης, κοινωνικής πρόνοιας, ασφάλισης, µ εταφοράς, τηλεπικοινωνιών κλπ.
Επίσης ενδέχεται να περιλα µ βάνουν τις υπηρεσίες κοινής ωφέλειας όπως ενέργεια, νερό, διαχείριση απορρι µµ άτων κ. λπ.
Η ανάθεσή τους στον ιδιωτικό το µ έα είναι µ ια αυξανό µ ενη τάση, ό µ ως ακό µ α κι έτσι υπόκεινται σε περισσότερους περιορισ µ ούς από αυτές που παραδοσιακά εντάσσονται στην ελεύθερη αγορά.
σιες που σχετιζονται με τα εθνικα εκπαιδευτικα συστηματα και την υποχρεωτικη συμμετοχη σε ασφαλιστικους φορεις. Επισης εμπεριεχεται σε αυτη την ομαδοποιηση μεγαλο ευρος δημοσιων υπηρεσιων αναλογα με τις εξειδικευμενες τοπικες αναγκες οι οποιες μπορει να απορρεουν απο διαφορετικες γεωγραφικες, κοινωνικες η πολιτισμικες καταστασεις η την διασφαλιση της ποιοτητας, της ασφαλει-
[ 36 ]
ας και της προσβασιμοτητας στις υπηρεσιες. Επισημως λοιπον δεν υπαρχει ορισμος των δημοσιων υπηρεσιων και αγαθων που οφειλουν να βρισκονται υπο κρατικη διαχειριση και ελεγχο.
Απο τη Γενικη Συμφωνια για τις Συναλλαγες στον
[ 37 ]
Τομεα των Υπηρεσιων, προβλεπεται οτι απο το καθεστως της ελευθερης αγορας εξαιρουνται οι υπηρεσιες που παρεχονται στο πλαισιο ασκησης δημοσιας διοικησης. Παρολα αυτα η συνεχης μειωση των υπηρεσιων και αγαθων εκεινων που παραμενουν υπο δημοσιο ελεγχο εντος της ευρωπαϊκης ενωσης ειναι μια παγιωμενη κατασταση. Ταυτοχρονα, ειναι επισημη κατευθυνση της ευρωπαϊκης επιτροπης το να συμπεριλαμβανονται οι μεχρι σημερα θεωρουμενες δημοσιες υπηρεσιες και αγαθα στις εμπορικες συμφωνιες, εξαιρωντας μονο εκεινες που
[ 38 ] σχετιζονται με την ασφαλεια.
Καθορισμός Υπηρεσιών προς Απελευθέρωση
Απο την εμπειρια μεχρι τωρα, τοσο απο την GATS οσο ομως και απο τις διαπραγματευσεις της CETA οι οποιες εμφανιζονται αρκετα προωθημενες, ειναι εμφανες το ενδεχομενο υπαρξης « αρνητικης » λιστας. Αυτο σημαινει οτι ολες οι υπηρεσιες ειναι προς απελευθερωση εκτος αν υπαρξει σαφης εξαιρεση. Αυτο ερχεται σε αντιθεση με τη μεχρι τωρα πρακτικη της Ε. Ε., την καταρτιση « θετικης λιστας » που περιεχει μονο εκεινες τις υπηρεσιες που εχει συμφωνηθει να απελευθερωθουν, αφηνοντας τις υπολοιπες προστατευμενες. Η υιοθετηση της πρακτικης της αρνητικης λιστας εχει ως επακολουθο την δεσμευση των κυβερνησεων ακομα και για μελλοντικες υπηρεσιες.
Παραμενει μονο μια γενικη εξαιρεση η οποια αφορα τις υπηρεσιες στα πλαισια της ασκησης δημοσιας διοικησης. Όμως για να ενταχθει σε αυτη την κατηγορια, μια υπηρεσια οφειλει να μην παρεχεται σε εμπορικη βαση η ανταγωνιστικα σε εμπορικο παρο-
[ 39 ]
χο. Όμως, σχεδον σε καθε παραδοσιακα δημοσια παροχη, συνυπαρχουν ιδιωτικες εταιριες με δημοσιους παροχους.
Αυτη η αλλαγη προσεγγισης αναμενεται να αυξησει σημαντικα τον αριθμο των προς ιδιωτικοποιηση υπηρεσιων, ενω εκφραζονται φοβοι οτι μια τετοια εξελιξη θα εκανε αδυνατη την επανακρατικοποιηση
[ 40 ] υπηρεσιων που εχουν ιδιωτικοποιηθει.
29