Ð ² Úø
Þáå » ÝÇ Ýß ³ Ý ³ íáñ ³ ß ³ Ï » ñïÁ
È » Ñ Ù » Í ÏáÙåá½Çïáñ Þáå » ÝÇ ëÇñí ³ Í ³ ß ³ Ï » ñïÝ » ñÇó ¿ » Õ » É Ñ ³ Û ³ ½ · Ç Î ³ ñÉ ØÇÏáõÉÇÝ ¥ 1819 ¬ 1897 ¤« áñÁ ë » ñáõÙ ¿ ñ 19 ¬ ñ ¹ ¹³ ñÇ ëϽμÇÝ ØáÉ ¹ áí ³ ÛÇó ´ áõÏáíÇÝ ³ ·³ Õà ³ Í Ñ ³ Û ³ ½Ýí ³ Ï ³ Ý ïáÑÙÇó £ Ü ³ ÇÝùÁ Ýß ³ Ý ³ íáñ ÏáÙåá½Çïáñ ¿ ñ « ¹³ ßÝ ³ Ï ³ Ñ ³ ñ « Ù ³ ÝÏ ³ í ³ ñÅ « Ñ ³ Ù » ñ · Ý » ñáí Ñ ³ Ý ¹» ë ¿ » Ï » É º íñáå ³ ÛáõÙ » õ èáõë ³ ëï ³ ÝáõÙ « ÁÝïñí » É ¶³ ÉÇóÇ ³ ÛÇ » ñ ³ Åßï ³ Ï ³ Ý ÁÝÏ » ñáõÃÛ ³ Ý Ý ³ Ë ³·³ Ñ « Ýß ³ Ý ³ Ïí » É ÈíáíÇ ÏáÝë » ñ- í ³ ïáñÇ ³ ÛÇ ïÝûñ » Ý £ Þáå » ÝÁ áã ÙÇ ³ ÛÝ ëÇñ » É ¿ Çñ ³ ß ³ Ï » ñïÇÝ « ³ ÛÉ » õ μ ³ ñÓñ · Ý ³ Ñ ³ ï » É Ýñ ³ » ñ ³ Åßï ³ Ï ³ Ý ï ³ Õ ³ Ý ¹ Á « íëï ³ Ñ » É » õ ë ³ - ï ³ ñ » É Ýñ ³ Ý £ ÆÝùÁ ª ØÇÏáõÉÇÝ « Ñ ³ Ù ³ ñíáõÙ ¿ Þáå » ÝÇ ëï » Õ- Í ³· áñÍáõÃÛáõÝÝ » ñÇ ³ é ³ çÇÝ » õ É ³ í ³· áõÛÝ ËÙμ ³· ÇñÁ « ¹ ñ ³ Ýó ³ ÝËáÝç Ññ ³ ï ³ ñ ³ ÏÇãÁ £
Î ³ ñÉ ØÇÏáõÉÇÝ » ñμ » ù ãÇ Ùáé ³ ó » É « áñ ÇÝùÁ Ñ ³ Û ¿« Ï ³ åí ³ Í ¿ » Õ » É É » Ñ ³ Ñ ³ Û Ñ ³ Ù ³ ÛÝùÇ Ñ » ï « ÈíáíÇ Ñ ³ Û » ñÇ ÑÇÝ ³ íáõñó » ñ- ·» ñÇ ÑÇÙ ³ Ý íñ ³ · ñ » É §² ñÙ » ÝÇ ³¦ Í ³ í ³ ÉáõÝ » ñÏÁ £
ØÇÏáõÉÇÝ Ã ³ Õí ³ Í ¿ ÈíáíÇ Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý » Ï » Õ » óáõ μ ³ ÏáõÙ £ ¶» ñ » ½Ù ³ ÝÇ Ñáõß ³ ï ³ Ëï ³ ÏÇÝ · ñí ³ Í ¿© § Î ³ ñÉ ØÇÏáõÉÇ £ 1819 ¬ 1897 £ Üß ³ Ý ³ íáñ ¹³ ßÝ ³ Ï ³ Ñ ³ ñÇÝ » õ ÏáÙåá½ÇïáñÇÝ « ¶³ ÉÇóÇ ³ ÛÇ » ñ ³ Åßï ³ Ï ³ Ý ÁÝÏ » ñáõÃÛ ³ Ý Ý ³ Ë ³·³ ÑÇÝ « ÏáÝë » ñí ³ ïáñÇ ³ ÛÇ ïÝûñ » ÝÇÝ £ ÞÝáñÑ ³ å ³ ñï ³ ß ³ Ï » ñïÝ » ñÇó » õ ³ ß ³ Ï » ñïáõÑÇÝ » ñÇó ¦£
Ð ³ Ûáó Ý ³ í » ñÇ ³ ÝáõÝÝ » ñÁ
Ð ³ Û » ñÁ « ãáõÝ » Ý ³ Éáí Íáí « Ý ³ í » ñ áõÝ » ó » É » Ý ¹» é » õë Ù » ñ Ãí ³ ñÏáõÃÛáõÝÇó ³ é ³ ç £ ÎÇÉÇÏÇ ³ Ñ ³ Û » ñÇ ÙÇ ³ í ³ Ý ¹³ ½ñáõÛóÇ Ñ ³ Ù ³ Ó ³ ÛÝ ª Ù © à ©³© ³ é ³ çÇÝ ¹³ ñáõÙ Ñ ³ Ûáó Ù » Í ³ ñù ³ îÇ · - ñ ³ Ý º ñÏñáñ ¹ Á Ï ³ éáõó » É ¿ ïí » É § Ü » ï ¦ ³ ÝáõÝáí ÙÇ Ý ³ í « áñÁ ÉáÕ ³ ó » É ¿ ØÇç » ñÏñ ³ Ï ³ Ý ÍáíáõÙ £
´³ Ûó ·³ Ýù ¬ Ñ ³ ëÝ » Ýù 19 ¬ ñ ¹ ¹³ ñ » õ ï » ëÝ » Ýù « à » ÇÝã Ý ³ - í » ñ áõÝ » ÇÝ Ñ ³ Û » ñÁ « ÇÝã ³ ÝáõÝÝ » ñ ¿ ÇÝ ï ³ ÉÇë ¹ ñ ³ Ýó » õ ÇÝãáõ £
Ð ³ ÛïÝÇ ¿« áñ 18 ¬ 19 ¬ ñ ¹ ¹³ ñ » ñáõÙ ÐÝ ¹ Ï ³ ëï ³ ÝáõÙ » Õ » É ¿ Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý Ù » Í ·³ ÕÃûç ³ Ë « áñÇ í ³×³ é ³ Ï ³ Ý ³ Ï ³ Ý Ë ³ íÝ Çñ Ù » Í ³ Ñ ³ ñáõëïÝ » ñáí Ëáßáñ ¹» ñ ¿ Ë ³ Õ ³ ó » É ³ Û ¹ » ñÏñÇ
ïÝï » ë ³ Ï ³ Ý ÏÛ ³ ÝùáõÙ « ½ ³ ñÏ ïí » É » íñáå ³ Ï ³ Ý áõ ³ ëÇ ³ - Ï ³ Ý ³ é » õïñ ³ ÛÇÝ Ï » ÝïñáÝÝ » ñÇ Ñ » ï Ýñ ³ · áñÍ ³ ñ ³ ñ Ï ³ å » - ñÇ ½ ³ ñ ·³ óÙ ³ ÝÁ £ ÐÝ ¹ Ï ³ Ñ ³ Û » ñÝ ëï » ÕÍ » É » Ý Çñ » Ýó Ý ³ í ³ - ïáñÙÁ £ 19 ¬ ñ ¹ ¹³ ñáõÙ ÐÝ ¹ Ï ³ Ï ³ Ý ûíÏÇ ³ ÝáëáõÙ » õ ä ³ ñëÇó ÍáóáõÙ ßñçáõÙ ¿ ÇÝ Ýñ ³ Ýó Ý ³ í » ñÁ ª § Ð ³ ÛÏ ¦« §² ñ ³ Ù ¦« § îÇ · - ñ ³ Ý ¦ ³ ÝáõÝÝ » ñáí £
Ð ³ Û » ñÁ ÝáõÛÝåÇëÇ ¹» ñ Ë ³ ÕáõÙ ¿ ÇÝ ´ ÇñÙ ³ ÛáõÙ ¥ Ý » ñÏ ³ - ÛáõÙë ª ØÛ ³ ÝÙ ³¤£ 19 ¬ ñ ¹ ¹³ ñáõÙ Ù » Í ³ Ñ ³ ñáõëï μÇñÙ ³ Ñ ³ Û » ñÇÝ å ³ ïÏ ³ ÝáÕ Ý ³ í » ñÁ ÏñáõÙ ¿ ÇÝ § Ð ³ ÛÏ ¦« §² ñ ³ ñ ³ ï ¦« § îÇ · - ñ ³ Ý ¦« § æáõÕ ³¦ » õ ÝÙ ³ Ý ³ ÛÉ Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý ³ ÝáõÝÝ » ñ £ Æ ¹» å « ¹ ñ ³ Ýó Ý ³ í ³ å » ïÝ » ñÁ » Õ » É » Ý μ ³ ó ³ é ³ å » ë Ñ ³ Û » ñ £
19 ¬ ñ ¹ ¹³ ñÇ » ñÏñáñ ¹ Ï » ëÇÝ üñ ³ ÝëÇ ³ ÛÇ Ø ³ ñë » É ù ³ Õ ³ - ùáõÙ · áñÍáõÙ ¿ ñ ßá ·» Ý ³ íÇ ² ñ ³ ÙÛ ³ Ý ÁÝÏ » ñáõÃÛáõÝÁ « áñÝ áõ- Ý » ñ » ñÏáõ Ý ³ í ª § Ð ³ Û ³ ëï ³ Ý ¦ » õ §² ñ ³ ñ ³ ï ¦ ³ ÝáõÝÝ » ñáí £
ÜáõÛÝ ßñç ³ ÝáõÙ Î ³ ëåÇó ÍáíáõÙ · áñÍáõÙ ¿ ÇÝ Ñ ³ Û » ñÇÝ å ³ ïÏ ³ ÝáÕ Ý ³ í » ñ ª §² ñÙ » ÝÇ ³¦« §² ñÙ » Ý ³ Ï ¦« §² ñ ³ ñ ³ ï ¦« §² ÝÇ ¦« § Ø ³ ëÇë ¦« §² ñó ³ Ë ¦« § ê » õ ³ Ý ¦« §² ñ ³ ùë ¦« § ì ³ Ý ¦« § ì ³ ëåáõñ ³ Ï ³ Ý ¦« § Þáõß ³ ÝÇÏ ¦« §² ñ ³ ÙÛ ³ Ý ¦ » õ ³ ÛÉ Ñ ³ ÛÏ ³ - Ï ³ Ý ³ ÝáõÝÝ » ñáí £
Ð ³ Ûáó Ý ³ í » ñÇ ³ ÛëåÇëÇ ³ Ýí ³ ÝáõÙÝ » ñÁ å ³ ï ³ Ñ ³ Ï ³ Ý ã ¿ ÇÝ £ ¸ñ ³ Ýó Ù » Í ³ Ñ ³ ñáõëï ï » ñ » ñÁ « ½μ ³ Õí ³ Í ÉÇÝ » Éáí » Ï ³ Ùï ³ μ » ñ · áñÍáí « ³ Ûëûñí ³ É » ½íáí ³ ë ³ Í ª μÇ½Ý » ëáí « ã ¿ - ÇÝ Ùáé ³ ÝáõÙ Çñ » Ýó Ñ ³ ÛáõÃÛáõÝÝ áõ Ñ ³ Ûñ » ÝÇùÁ © Ýñ ³ Ýó ÏáÕ- ÙÇó Çñ » Ýó Ý ³ í » ñÇÝ Ñ ³ Ûáó ³ ëïí ³ ÍÝ » ñÇ « ³ ñù ³ Ý » ñÇ « ï » - Õ ³ ÝáõÝÝ » ñÇ ÑÇß ³ ï ³ ÏáõÙÁ Ñ ³ Ûñ » Ý ³ ëÇñáõÃÛ ³ Ý « ³ ½ ·³ ÛÇÝ Ñå ³ ñïáõÃÛ ³ Ý ÙÇ Ûáõñ ³ ï » ë ³ Ï óáõÛó ¿ ñ £ âÙáé ³ Ý ³ Ýù « áñ Ýñ ³ ÝóÇó ß ³ ï » ñÁ Ý ³» õ ³ ½ ·³ ÛÇÝ Ù » Í μ ³ ñ » ñ ³ ñÝ » ñ ¿ ÇÝ £
ØÇ Ñ ³ ïÏ ³ Ýß ³ Ï ³ Ý ÷³ ëï © ´³ ùíÇ Ñ ³ Û Ý ³ íà ³ ñ ¹ ÛáõÝ ³ - Ñ ³ ÝáÕ äáÕáë ê ³ ñ · ëÛ ³ ÝÇ ³ ÛñÇÝ ª ïÇÏÇÝ º ÕÇë ³ μ » ÃÁ « ³ ÛÝù ³ Ý ¿ ñ ï ³ ñí ³ Í § Øß ³ Ï ¦ à » ñÃÇ ÑÇÙÝ ³¹ Çñ » õ ËÙμ ³· Çñ « Ñ ³ - ë ³ ñ ³ Ï ³ Ï ³ Ý ¬ ù ³ Õ ³ ù ³ Ï ³ Ý · áñÍÇã ² ñÍñáõÝáõ ³ ½ ·³ - ÛÇÝ ¬³ ½ ³ ï ³· ñ ³ Ï ³ Ý ·³ Õ ³÷³ ñÝ » ñáí « áñ « Ç Ýß ³ Ý ¹ ñ ³ Ýó ç » ñÙ å ³ ßïå ³ ÝáõÃÛ ³ Ý « Î ³ ëåÇó ÍáíáõÙ ÉáÕ ³ óáÕ Çñ ë »÷³ - Ï ³ Ý ßá ·» Ý ³ íÁ Ñ » Ýó ³ Û ¹ å » ë ¿ É Ïáã » É ¿ ñ ª §¶ ñÇ · áñ ² ñÍñáõÝÇ ¦£
19 ¬ ñ ¹ ¹³ ñáõÙ « áõñ » ÙÝ « ûíÏÇ ³ ÝáëÝ » ñÇ » õ Íáí » ñÇ çñ » ñáõÙ Ñ ³ Ûáó Ù » Í ³ ÑáõÝã ³ ÝáõÝÝ » ñ ÏñáÕ Ý ³ í » ñÇ ÙÇ ³ ÙμáÕç § íï ³ é ¦ ¿ » Õ » É « ÙÇ § ÉáÕ ³ óáÕ Ð ³ Û ³ ëï ³ Ý ¦£
ä ³ ïñ ³ ëï » ó Üàð ² Úð ØÆø ² Ú º ÈÚ ² ÜÀ
ÂÆì 46 ( 1511 ) 11 - 18 ¸ º Îî º Ø ´º ðÆ 2023
15