Ð ³ Ûáó ó » Õ ³ ëå ³ ÝáõÃÛáõÝÇó Ù ³ ½ ³ åáõñÍ Ñ ³ Û áñμ » ñÁ ³ å ³ ëï ³ Ý » Ý · ïÝáõÙ º ÃáíåÇ ³ ÛáõÙ :
ÝÇ ¨ ³ ÛÉ ½ÇÝ ³ ï » ë ³ ÏÝ » ñ » Ý Ù ³ ï ³ Ï ³ ñ ³ ñ » É £ ØÇÝ㨠³ ÛÅÙ Ù ³ Û- ñ ³ ù ³ Õ ³ ù ²¹ Çë ² μ » μ ³ ÛÇ ³ Ù » Ý ³ Ñ ³ ÛïÝÇ áõ Ëáßáñ · áñ ·³ - · áñÍ ³ Ï ³ Ý Ë ³ ÝáõÃ- ³ ñï ³¹ ñ ³ Ù ³ ëÁ å ³ ïÏ ³ ÝáõÙ ¿ Ñ ³ Û » ñÇÝ £
Ð ³ Û » ñÁ ãÝ ³ Û ³ Í ÷ áùñ ³ ÃÇí ¿ ÇÝ º ÃáíåÇ ³ ÛáõÙ , ë ³ Ï ³ ÛÝ í × - éáñáß ¹» ñ » Ý Ë ³ Õ ³ ó » É ³ Û ¹ » ñÏñÇ å ³ ïÙáõÃÛ ³ Ý Ù » ç , ó ³ ÝÏ ³ - ó ³ Í áÉáñïáõÙ Ñ ³ ë » É ½ ·³ ÉÇ Ýí ³× áõÙÝ » ñÇ , Ýå ³ ëï » É » ñÏñÇ ½ ³ ñ ·³ óÙ ³ ÝÝ áõ ³ é ³ çÁÝà ³ óÇÝ £
Ð ³ Û ³ ½ · Ç Øáõñ ³¹ â »¹» μÁ , áñÝ ³ åñ » É ¿ 103 ï ³ ñÇ , áõÕÇÕ Ï » ë ¹³ ñ º ÃáíåÇ ³ Ý Ý » ñÏ ³ Û ³ óñ » É ¿ » íñáå ³ Ï ³ Ý » ñÏñÝ » ñáõÙ , Ñ ³ Ý ¹ Çë ³ Ý ³ Éáí Ý ³ ¨ Ñ ³ ïáõÏ å ³ ïíÇñ ³ Ï ÈÛáõ ¹ áíÇÏáë XIV-ñ ¹ (² ñ¨ ³ ñù ³ ÛÇ ) å ³ É ³ ïáõÙ £
1539 à . È » μÝ ³ ¸ » Ý ·» É Ã ³·³ íáñÇ Ññ ³ Ù ³ Ý ³· ñáí º ÃáíåÇ ³ Ý ³ ÝóÝáõÙ ¿ Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý ïáÙ ³ ñÇ £
1632 à . º ÃáíåÇ ³ ÛÇ ü ³ ½ÇÉÇ ¹³ ë ³ ñù ³ Ý ½ ³ Ûñ ³ Ý ³ Éáí Ï ³ - ÃáÉÇÏ ÙÇ ³ å » ï » ñÇ íñ ³, Ï ³ ÃáÉÇÏÝ » ñÇÝ íï ³ ñáõÙ ¿ Çñ » ñÏñÇó £ ì » ñçÇÝÝ » ñë , ë ³ Ï ³ ÛÝ , Ñ ³· Ý » Éáí Ñ ³ Û Ñá · ¨áñ ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇ ëù » Ù- Ý » ñ , Ëáõë ³÷ áõÙ » Ý å ³ ïÅÇó £ ( Ð ³ Û Ñá · ¨áñ ³ Ï ³ ÝÁ º ÃáíåÇ ³ - ÛáõÙ ³ é ³ ÝÓÝ ³ Ñ ³ ïáõÏ Ñ ³ ñ ·³ Ýù áõ å ³ ïÇí áõÝ » ñ )£
XIX ¹³ ñáõÙ Â » á ¹ áñáë II Ï ³ ÛëñÁ μ ³ ñÏ ³ ÝáõÙ ¨ ³ Ý ³ éÇÏ ³ Ù- ñáóÝ » ñÇó Ù » ÏáõÙ å ³ ï ³ Ý ¹ ¿ å ³ ÑáõÙ ³ Ý · ÉÇ ³ óÇ ¹ Çí ³ Ý ³ - ·» ïÝ » ñÇÝ £ ² Ý · ÉÇ ³ ÛÇ ìÇÏïáñÇ ³ à ³· áõÑÇÝ , ÷ áñÓ » Éáí í » ñ ³ - ¹³ ñÓÝ » É Çñ » ñÏñÇ å ³ ïíÇñ ³ ÏÝ » ñÇÝ , ¹ ÇÙáõÙ ¿ º ñáõë ³ Õ » ÙÇ Ñ ³ Û Ñá · ¨áñ ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇÝ ª ê ³ Ñ ³ Ï » åÇëÏáåáë ² ëïí ³ Í ³ ïñ- Û ³ ÝÇÝ ¨ îÇÙáà » áë » åÇëÏáåáë ê ³÷ ñÇãÛ ³ ÝÇÝ , áñáÝù , Ùáï ³ - íáñ ³ å » ë » ñÏáõ ï ³ ñÇ ÁÝà ³ óáÕ μ ³ Ý ³ ÏóáõÃÛáõÝÝ » ñÇó Ñ » ïá , Ç í » ñçá , Ï ³ ñáÕ ³ ÝáõÙ » Ý Ñ ³ ëÝ » É ¹ Çí ³ Ý ³·» ïÝ » ñÇ ³ ½ ³ ï ³ ñÓ ³ Ï » ÉáõÝ £ ² Ý · ÉÇ ³ ÛÇ Ã ³· áõÑÇÝ , Ç Ýß ³ Ý » ñ ³ Ëï ³· Çïáõ- ÃÛ ³ Ý , Ññ ³ Ù ³ ÛáõÙ ¿ · Çñù Ññ ³ ï ³ ñ ³ Ï » É » åÇëÏáåáëÝ » ñÇ μ ³ ñ ¹ áõ ¹ Åí ³ ñÇÝ ³ é ³ ù » ÉáõÃÛ ³ Ý Ù ³ ëÇÝ £
1935 à . Æï ³ ÉÇ ³ Ý Ý » ñËáõÅáõÙ ¿ º ÃáíåÇ ³£ Æ ¹» å , º ÃáíåÇ ³ Ý ÙÇ ³ ÏÝ ¿ ñ § ê¨ ³ ßË ³ ñÑ ³ Ù ³ ëÇ ¦ » ñÏñÝ » ñÇó , áñ » ñμ » ù áã ÙÇ å » ïáõÃÛ ³ Ý ·³ ÕáõÃÁ ã ¿ ñ » Õ » É £ º Ãáíå ³ Ï ³ Ý ú ·¹» Ý ù ³ - Õ ³ ùÇ Ù ³ ïáõÛóÝ » ñáõÙ Çï ³ É ³ Ï ³ Ý ½áñù » ñÇÝ Éáõñç ¹ ÇÙ ³¹ ñáõ- ÃÛáõÝ ¿ óáõÛó ï ³ ÉÇë 800 Ñá · áõó μ ³ ÕÏ ³ ó ³ Í Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý ½áñ ³ - ÙÇ ³ íáñáõÙÁ , áñÁ Ï ³ ½Ù ³ íáñí » É ¿ ñ Ï ³ Ûë » ñ ³ Ï ³ Ý Ýí ³·³ ËÙμÇ Õ » Ï ³ í ³ ñ ¶ ¨áñ · Ü ³ Éμ ³ Ý ¹ Û ³ ÝÇ ¨ μñÇï ³ Ý ³ Ï ³ Ý μ ³ Ý ³ ÏÇ É » Û- ï » Ý ³ Ýï ´³ μÏ » Ý ê » ý » ñÛ ³ ÝÇ ç ³ Ýù » ñáí £ º Ãáíå ³ Ï ³ Ý Ï ³ é ³ í ³ ñáõÃÛáõÝÁ μ ³ ñÓñ å ³ ßïáÝÝ » ñÇ ¿ ³ ñÅ ³ Ý ³ óñ » É Ñ ³ Û ³ ½ · Ç · áñÍÇãÝ » ñÇÝ , áñáÝù ³ é ³ ÝÓÝ ³ Ñ ³ - ïáõÏ ³ ãùÇ » Ý ÁÝÏ » É Ñ ³ ïÏ ³ å » ë ¹ Çí ³ Ý ³· Çï ³ Ï ³ Ý ³ ëå ³ -
ñ » ½áõÙ ª Ø ³ ïà » áë Ñá · ¨áñ ³ Ï ³ ÝÁ º íñáå ³ Ù » ÏÝ ³ Í ³ é ³ çÇÝ ¹» ëå ³ ÝÝ ¿ ñ , Øáõñ ³¹ Ð ³ É » åóÇÝ º ÃáíåÇ ³ ÛÇ Ã ³·³ íáñÇ ³ é¨ïñ ³ Ï ³ Ý Ý » ñÏ ³ Û ³ óáõóÇãÝ áõ ¹» ë- å ³ ÝÝ ¿ ñ ÐÝ ¹ Ï ³ ëï ³ ÝáõÙ , ÇëÏ Ï ³ Ûë » ñ ËáñÑñ ¹³ Ï ³ ÝÝ » ñÝ ¿ ÇÝ Ñ ³ Û ³ ½ · Ç Î ³ åñá àñ ·» Ý ¨ ØÇñ ³× àñ ·» Ý £ XVIII ¹³ ñÇ » ñÏñáñ ¹ Ï » ëÇÝ º ÃáíåÇ ³ ÛÇ ³ ñùáõÝÇùÇ ·³ Ý- Ó ³ å » ïÁ ê » ý » É ³ ÝáõÝáí Ñ ³ ÛÝ ¿ ñ £ Üñ ³ Ù ³ ÑÇó Ñ » ïá ³ Û ¹ å ³ ßïáÝÝ ëï ³ ÝÓÝáõÙ ¿ ÐáíÑ ³ ÝÝ » ë ÂáíÙ ³× Û ³ ÝÁ , ³ å ³ Ýñ ³ áñ- ¹ ÇÝ ª äáÕáëÁ £ 20 ï ³ ñÇ » ñÏñÇ · ÉË ³ íáñ ׳ ñï ³ ñ ³ å » ïÝ ¿ ñ ¶ ñÇ · áñ ÐáíÛ ³ ÝÁ ( XIX ¹.), ÇëÏ ³ í » ÉÇ áõß ª ׳ Ý ³ ãí ³ Í ×³ ñï ³ ñ ³ - å » ï ØÇÝ ³ ë Ê » ñåÇÏÛ ³ ÝÁ , áñÇ Ý ³ Ë ³· - Í » ñáí » Ý Ï ³ éáõóí » É ß ³ ï Ï ³ ÙáõñçÝ » ñ áõ ׳ Ý ³ å ³ ñÑÝ » ñ º ÃáíåÇ ³ ÛáõÙ £ Ø » Ý » ÉÇù Ï ³ Ûë » ñ ( XIX ¹.) μÅßÏ ³ å » ïÝ ¿ ñ äáÕáë Ø ³ ñ ·³ ñÛ ³ ÝÁ , áëÏ » ñã ³ å » ïÁ ª îÇ · ñ ³ Ý Ð » å » Û ³ ÝÁ , áñ å ³ ïñ ³ ëï » É ¿ Ï ³ Ûë » ñ ³ Ý- ½áõ ·³ Ï ³ Ý Ã ³·» ñÁ £ Ð ³ ÛÉ » ê » É » ëÇ » Ï ³ Ûë » ñ ûñáù ³ ñùáõÝÇ ¹ ñ ³ Ù ³ ï ³ Ý å » ïÝ ¿ ñ ØÇù ³ Û » É Âá ÷ ãÛ ³ ÝÁ , ýÇÝ ³ Ýë ³ Ï ³ Ý · áñÍ » ñÇ Ï ³ é ³ í ³ ñÇãÁ ª ² μ- ñ ³ Ñ ³ Ù øáñÑ ³× Û ³ ÝÁ , ¹» Õ ³· áñÍÁ ª ² ñß ³ Ï Â » ñ · Û ³ ÝÁ £
1882 à . » Ãáíå ³ Ñ ³ Û Ñ ³ Ù ³ ÛÝùÇ ³ ½ ¹» óÇÏ ¹» Ùù » ñÇó ¿ ñ ê ³ ñ · Çë  » ñ½Û ³ ÝÁ , áñÁ Ýß ³ Ý ³ Ï ³ ÉÇ ¹» ñ ¿ Ë ³ Õ ³ ó » É ûï ³ ñ ¨ Ý » ñùÇÝ ÃßÝ ³ ÙÇÝ » ñÇ ¹» Ù » Ãáíå ³ Ï ³ Ý ÅáÕáíñ ¹ Ç ÙÕ ³ Í å ³ Û- ù ³ ñÇ å ³ ïÙáõÃÛ ³ Ý Ù » ç £ Ü ³ Ø » Ý » ÉÇù II Ï ³ Ûë » ñ ³ Ù » Ý ³³ ½ ¹» - óÇÏ Ù » ñÓ ³ íáñÝ » ñÇó ¿ ñ , áñ ½μ ³ Õ » óñ » É ¿ ½ÇÝíáñ ³ Ï ³ Ý áõ í ³ ñ- ã ³ Ï ³ Ý ÙÇ ß ³ ñù å ³ ßïáÝÝ » ñ , · ÉË ³ íáñ » É º íñáå ³ Ù » ÏÝáÕ ß ³ ï å ³ ïíÇñ ³ ÏáõÃÛáõÝÝ » ñ £ Æñ ÙÇçáóÝ » ñáí 1894-1896 Ãà . Ñ ³ ÙÇ ¹ Û ³ Ý ç ³ ñ ¹» ñÇó Ù ³ ½ ³ åáõñÍ ß ³ ï Ñ ³ Û ÁÝï ³ ÝÇùÝ » ñÇ ³ å ³ ëï ³ Ý ¿ ïí » É º ÃáíåÇ ³ ÛáõÙ £  » ñ½Û ³ ÝÝ ¿ ³ é ³ çÇÝ Ù » ù » - Ý ³ Ý Ý » ñÙáõÍ » É º ÃáíåÇ ³£ Üñ ³ Ý º ÃáíåÇ ³ ÛáõÙ ÁÝÏ ³ ÉáõÙ ¿ ÇÝ áñå » ë ³ ½ ·³ ÛÇÝ Ñ » ñáëÇ £
Ð ³ Û » ñÇ Ñ ³ Ý ¹» å Çñ ³ é ³ ÝÓÝ ³ Ñ ³ ïáõÏ í » ñ ³ μ » ñÙáõÝùáí ³ ãùÇ ¿ ÁÝÏ » É Ï ³ Ûëñ Ð ³ ÛÉ » ê » É ³ ëÇ » ² -Ý £
§ Ò » ñ óáõó ³ μ » ñ ³ Í μ ³ ó ³ éÇÏ Ñ ³ í ³ ï ³ ñÙáõÃÛáõÝÁ » ñÏñÇ ÝÏ ³ ïÙ ³ Ùμ Ëáñ ³ å » ë Ñáõ½ » É ¿ ÇÝÓ £ º ë Ñå ³ ñï » Ù , áñ Ñ ³ Û ³ - ë » ñ » Ù £ ¸ ³ Ù » ñ ÁÝï ³ Ý » Ï ³ Ý Ùáï » óáõÙÝ ¿. Ñ ³ Ûñë ÝáõÛÝå » ë Ñ ³ Û ³ ë » ñ ¿ ñ £ º ë Ó » ½ ëÇñáõÙ » Ù Ýñ ³ Ñ ³ Ù ³ ñ , áñ Ñ ³ Û » ñÁ ÙÇßï ç » ñÙ » Ý í » ñ ³ μ » ñí » É º ÃáíåÇ ³ ÛÇÝ £ ² Ûëûñ ¹ áõù ÉÇáíÇÝ óáõó ³ - μ » ñáõÙ » ù Ó » ñ ç » ñÙáõÃÛáõÝÁ , ÇÝãå » ë Ñ ³ ñÇñ ¿ ÙǨÝáõÛÝ ÅáÕáíñ- ¹ Ç ½ ³ í ³ ÏÝ » ñÇÝ ¦£ ø ³ ÝÇ áñ Ñ ³ Û Ñ ³ Ù ³ ÛÝùÁ ³ Ùáõñ Ï ³ åí ³ Í ¿ ñ Ï ³ Ûë » ñ ³ Ï ³ Ý ï ³ Ý å ³ ïÙáõÃÛ ³ Ý Ñ » ï , Ï ³ Ûëñ Ð ³ ÛÉ » ê » É ³ ëÇ » Ç ï ³ å ³ ÉáõÙÇó Ñ » ïá ( 1974 à .), ³ ÛÝ ÝáõÛÝå » ë ³ ÝÏáõÙ ¿ ³ åñáõÙ , ¨ Ñ ³ Û » ñÇ Ù » Í Ù ³ ëÁ ÉùáõÙ ¿ » ñÏÇñÁ ª ³ å ³ ëï ³ Ý · ïÝ » Éáí ³ í » ÉÇ ³ å ³ Ñáí » ñÏñÝ » ñáõÙ £ º ÃáíåÇ ³ ÛÇ Ñ ³ Û » ñÇ ÝíÇñí ³ ÍáõÃÛáõÝÁ É ³ í ³· áõÛÝë ¹ ñë¨áñí » ó 1935 à . Çï ³ É ³ Ï ³ Ý ý ³ ßǽÙÇ ¹» Ù » Ãáíå ³ Ï ³ Ý ÅáÕáíñ- ¹ Ç ³ ½ ·³ ÛÇÝ- ³ ½ ³ ï ³· ñ ³ Ï ³ Ý å ³ ï » ñ ³ ½ÙÇ Å ³ Ù ³ Ý ³ Ï , » ñμ Ï ³ ½Ù ³ íáñí » ó § Ð ³ Û Ñ ³ Ù ³ ÛÝùÇ ÙÇáõÃÛáõÝÁ ¦, áñÇ Ýå ³ ï ³ ÏÁ º ÃáíåÇ ³ ÛÇ ÅáÕáíñ ¹ ÇÝ û · Ý » ÉÝ ¿ ñ £ ÆëÏ º ñÏñáñ ¹ ³ ßË ³ ñÑ ³ - Ù ³ ñïÇ ï ³ ñÇÝ » ñÇÝ » Ãáíå ³ Ñ ³ Û » ñÁ Ù ³ ëÝ ³ Ïó » É » Ý § ê ³ ëáõÝóÇ ¸ ³ íÇà ¦ ï ³ ÝÏ ³ ÛÇÝ ß ³ ñ ³ ëÛ ³ Ý Ñ ³ Ý ·³ Ý ³ ÏáõÃÛ ³ ÝÁ £
´³ ó ³ éÇÏ ¿ º ÃáíåÇ ³ ÛÇ Ñ ³ Û Ñ ³ Ù ³ ÛÝùÇ ¹» ñÁ Ñ ³ Û ³ å ³ Ñ- å ³ ÝáõÃÛ ³ Ý · áñÍáõÙ £ Æ ï ³ ñμ » ñáõÃÛáõÝ ÙÛáõë Ñ ³ Û Ñ ³ Ù ³ ÛÝùÝ » - ñÇ , ³ ÛÝ Ó¨ ³ íáñí » É ¿ Ý ³ Ëù ³ Ý Ð ³ Ûáó ó » Õ ³ ëå ³ ÝáõÃÛáõÝÁ ¨ ÙÇßï í ³ é ¿ å ³ Ñ » É Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý ¹ ÇÙ ³· ÇÍÁ £
ä ³ ïñ ³ ëï » ó Ð ² êØÆÎ Ø ² ¸àÚ ² ÜÀ
ÂÆì 40 ( 1505 ) 30 ÐàÎî º Ø ´º ðÆ - 6 ÜàÚ º Ø ´º ðÆ 2023
29