Àëï å ³ ïÙ ³ Ñáñ` ² ñï ³ ß » ë ² -Ý ÙÇ ³ Ý ·³ Ù ÁÝÏÝáõÙ ¿ ßñç ³ å ³ ïÙ ³ Ý Ù » ç , Ýñ ³ ÏÛ ³ ÝùÇÝ íï ³ Ý · ¿ ëå ³ éÝáõÙ £ ÎáÕùÇÝ ÉÇÝáõÙ ¿ Çñ ¹³ Û ³ Ïáñ ¹ ÇÝ ª ¶ Çë ³ ÏÁ , áñÁ ½ ·³ Éáí í » - ñ ³ Ñ ³ ë íï ³ Ý · Á , Ý » ïíáõÙ ¿ ³ é ³ ç » õ Çñ ¹» ÙùÇ íñ ³ ÁÝ ¹ áõ- ÝáõÙ ÃßÝ ³ Ù ³ Ï ³ Ý ëñÇ Ù ³ Ñ ³ óáõ Ñ ³ ñí ³ ÍÁ £ ² ñù ³ Ý ÷ ñÏíáõÙ ¿, μ ³ Ûó ½áÑíáõÙ ¿ ¶ Çë ³ ÏÁ ª ¹» ÙùÁ ÏÇëí ³ Í £
² Ûëï » ÕÇó ¿ É ¶ Çë ³ ÏÇ ïáÑÙÇÝ ïñíáõÙ ¿ ¸ÇÙ ³ Ï » ëÛ ³ Ý ³ Ýí ³ ÝáõÙÁ , áñÁ Ñ » ï ³·³ ÛáõÙ ÑÝãÛáõÝ ³÷ áËí » Éáí ª ¹³ é- ÝáõÙ ¿ ¸ÇÙ ³ ùëÛ ³ Ý £ ² ñ ¹» Ý áñå » ë ³ ½ ·³ ÝáõÝ ª ¸ÇÙ ³ ùëÛ ³ ÝÁ Ñ ³ Ý ¹ ÇåáõÙ ¿ Ý ³» õ Ñ ³ Ù » Ù ³ ï ³ μ ³ ñ Ýáñ Å ³ Ù ³ Ý ³ ÏÝ » ñáõÙ £ ÐÇß » Ýù ² É . ÞÇñí ³ ݽ ³¹» Ç §² ñë » Ý ¸ÇÙ ³ ùëÛ ³ Ý ¦ íÇå ³ ÏÁ £
Ð ² Úàò ² è ² æÆÜ ¸ð ² ØÜ º ðÀ
Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝáõÙ · ïÝí ³ Í ³ Ù » Ý ³ ÑÇÝ ¹ ñ ³ ÙÝ » ñÁ í » ñ ³ μ » - ñáõÙ » Ý Ù . à .³. 5-ñ ¹ ¹³ ñÇÝ £ ÀÝ ¹ Ñ ³ Ýñ ³ å » ë , ¹ ñ ³ Ýù Ñ ³ Û » ñÇ Ù » ç Ù » Í ï ³ ñ ³ ÍáõÙ » Ý · ï » É Ñ » ÉÉ » ÝÇëï ³ Ï ³ Ý ¹³ ñ ³ ßñç ³ - ÝÇ Ñ » Ýó ëϽμÇó £ ØÇç ³ ½ ·³ ÛÇÝ ³ é » õïñÇ ½ ³ ñ ·³ óÙ ³ Ý ßÝáñÑÇí ² É » ùë ³ Ý ¹ ñ Ø ³ Ï »¹ áÝ ³ óáõ ³ ñÍ ³ à » ¹ ñ ³ ÙÝ » ñÁ Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý ßáõÏ ³ » Ý Ã ³÷³ Ýó » É öáùñ ² ëÇ ³ ÛÇó » õ ØÇç ³ - ·» ïùÇó £
Ð » ÉÉ » ÝÇëï ³ Ï ³ Ý ¹³ ñ ³ ßñç ³ ÝÇÝ μÝáñáß Ñ ³ ÛÏ ³ Ï ³ Ý ¹ ñ ³ ÙÝ » ñÇ íñ ³, áñå » ë Ï ³ ÝáÝ , ÙÇ » ñ » ëÇÝ ÙÇ ³ å » ïÇ ¹ Ç- Ù ³ å ³ ïÏ » ñÝ ¿, ÙÛáõë » ñ » ëÇÝ ¹ ñí ³· í ³ Í » Ý ¹ Çó ³ μ ³ Ý ³ - Ï ³ Ý ËáñÑñ ¹³ Ýß ³ ÝÝ » ñ » õ ³ ñù ³ ÛÇ ³ ÝáõÝÝ áõ ïÇïÕáëÁ ÑáõÝ ³ ñ » Ý · ñ » ñáí £
Ð ³ Ûáó à ³·³ íáñÝ » ñÁ ë »÷³ Ï ³ Ý ¹ ñ ³ ÙÝ » ñÁ Ñ ³ ï » É » Ý Ù . à .³. 3-ñ ¹ ¹³ ñáõÙ £ Ø » ½ » Ý Ñ ³ ë » É ² ñï ³ ß » ëÛ ³ Ý Ã ³·³ íáñáõÃÛ ³ Ý ¹³ ñ ³ ßñç ³ ÝáõÙ Ñ ³ ïí ³ Í Ñ ³ Ù » Ù ³ ï ³ μ ³ ñ ß ³ ï Ù » ï ³ Õ ³¹ ñ ³ ÙÝ » ñ £ îÇ · ñ ³ Ý Ø » ÍÇ ¹ ÇÙ ³ å ³ ïÏ » ñáí ¹ ñ ³ ÙÝ » ñÁ Ñ ³ ïí » É » Ý îÇ · ñ ³ Ý ³ Ï » ñïáõÙ , ² ñï ³ ß ³ ïáõÙ , ² ÝïÇáùáõÙ , ¸ ³ Ù ³ ëÏáëáõÙ £ ¸ñ ³ Ýù ÝáõÛÝå » ë Ñ ³ Ûáó ÑÝ ³· áõÛÝ ¹ ñ ³ ÙÝ » ñÇó » Ý £ ä ³ Ñå ³ Ýí » É » õ Ù » ñ ûñ » ñÝ » Ý Ñ ³ ë » É ² ñï ³ ß » ëÛ ³ Ý · ñ » - à » μáÉáñ ·³ Ñ ³ Ï ³ ÉÝ » ñÇ ¹ ñ ³ ÙÝ » ñÇ ÝÙáõßÝ » ñÁ , ÇëÏ ³ Ñ ³ ² ñß ³ ÏáõÝÇ Ã ³·³ íáñÝ » ñÇ ¹ ñ ³ Ù ³ ÝÙáõßÝ » ñ ³ é ³ Ûëûñ · ïÝí ³ Í ã » Ý £
ÐèàØ º² òÆÜ º ðÀ êÊ ² Èì º òÆÜ ...
ÐéáÙáõÙ ÃáÕ ³ ñÏí ³ Í § Üí ³× í ³ Í Ð ³ Û ³ ëï ³ Ý ¦ ¹ ñ ³ ÙÁ £
¸ñ ³ ÙÝ » ñÁ å ³ ïÙáõÃÛ ³ Ý ÛáõñûñÇÝ ³ Ï í ³ í » ñ ³· ñ » ñ » Ý , ëϽμÝ ³ ÕμÛáõñÝ » ñ , áñáÝóáí Ï ³ ñ » ÉÇ ¿ áñáß ³ ÏÇ ·³ Õ ³÷³ ñ Ï ³ ½Ù » É ³ Ûë Ï ³ Ù ³ ÛÝ å ³ ïÙ ³ ßñç ³ ÝÇ , Ñ ³×³ Ë Ý ³» õ áñ » õ ¿ Ï ³ ñ » õáñ Çñ ³¹³ ñÓáõÃÛ ³ Ý Ù ³ ëÇÝ £ Ø » ñ Å ³ Ù ³ Ý ³ ÏÝ » ñáõÙ ¿ É Ï ³ ³ Û ¹ ëáíáñáõÛÃÁ ª áñ » õ ¿ ÑÇß ³ ñÅ ³ Ý ï ³ ñ » ÃíÇ Ï ³ Ù Çñ ³ - ¹³ ñÓáõÃÛ ³ Ý ³ éÇÃáí Ñ ³ ïíáõÙ ¿ Ù » ï ³ Õ ³¹ ñ ³ Ù £
² Û ¹ åÇëÇ ÙÇ ¹ ñ ³ Ù ³ ÝÙáõß Ñ ³ ï » É » Ý ÑéáÙ »³ óÇÝ » ñÁ Ù . à .³. 20- ³ Ï ³ Ý Ãí ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇÝ £ ² ÛÝ áõÝÇ ß ³ ï Ñ » ï ³ ùñùÇñ Ý ³ Ë ³ å ³ ïÙáõÃÛáõÝ » õ Ï ³ åí ³ Í ¿ å ³ ïÙ ³ Ï ³ Ý ÙÇ Ï ³ ñ » õ- áñ ¹ ñí ³· Ç Ñ » ï £
ÐéáÙÇ ú · áëïáë Ï ³ ÛëñÇÝ ³ Û ¹ å » ë ¿ É ã ¿ ñ Ñ ³ çáÕíáõÙ Ïáïñ » É Ñ ³ Ûáó ³ ñù ³ ² ñï ³ ß » ë 2-ñ ¹ Ç Ñ ³ Ù ³ éáõÃÛáõÝÁ » õ Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÁ » Ýà ³ ñÏ » É Çñ » Ý £ êïÇåí ³ Í » Õ ³ í ¹ ÇÙ » É ÑÇÝ » õ ÷ áñÓí ³ Í ÙÇçáóÇ` Ñ ³ Ûáó ³ ñù ³ Ý ¹³ í ³¹ ñ ³ μ ³ ñ ëå ³ Ý- í » ó £
Ö ³ Ý ³ å ³ ñÑÁ ¹» åÇ Ð ³ Û ³ ëï ³ Ý Ñ ³ ñà ³ í ³ Ûñ ¿ ñ , » õ Ðéá- ÙÇ îÇμ » ñÇáë ½áñ ³ í ³ ñÁ Ù » Í ½áñùáí Ùï ³ í Ñ ³ Ûáó » ñÏÇñÁ £ Üñ ³ Ñ » ï ¿ ñ ² ñï ³ í ³ ½ ¹ 2-ñ ¹ Ç ÙÛáõë áñ ¹ ÇÝ ª îÇ · ñ ³ ÝÁ , áñÁ å » ïù ¿ Ýëï » ñ » Õμáñ ª ëå ³ Ýí ³ Í ² ñï ³ ß » ë 2-ñ ¹ Ç ·³ ÑÇÝ £
ÐéáÙ »³ óÇÝ » ñÝ Çñ » Ýó Ñ ³ ßí ³ ñÏÝ » ñÝ áõÝ » ÇÝ £ îÇ · ñ ³ ÝÁ Ù » Í ³ ó » É ¿ ñ ÐéáÙáõÙ , ¹³ ëïÇ ³ ñ ³ Ïí » É ÑéáÙ »³ Ï ³ Ý á · áí » õ , ¹³ éÝ ³ Éáí Ñ ³ Ûáó ³ ñù ³, å » ïù ¿ Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÁ ¹³ ñÓÝ » ñ ÐéáÙÇ í ³ ë ³ ÉÁ £
² ñï ³ ß » ëÇ ëå ³ ÝáõÃÛáõÝÁ » õ îÇ · ñ ³ ÝÇ Ã ³·³¹ ñáõÙÁ ÐéáÙÁ Ñ ³ Ù ³ ñ » ó Çñ Ù » Í Ñ ³ Õà ³ Ý ³ ÏÁ » õ , Ç Ýß ³ Ý ³ íáñáõÙÝ ¹ ñ ³, Ù » ï ³ Õ ³¹ ñ ³ Ù Ñ ³ ï » ó § Üí ³× í ³ Í Ð ³ Û ³ ëï ³ Ý ¦ Ù ³ - Ï ³· ñáõÃÛ ³ Ùμ £ ÐéáÙÇ μ ³ Ý ³ ëï » ÕÍÝ » ñÁ ÷³ é ³ μ ³ Ý » óÇÝ ³ Û ¹ Ñ ³ Õà ³ Ý ³ ÏÁ , μ ³ Ûó ...
´³ Ûó ÑéáÙ »³ óÇÝ » ñÁ ã ³ ñ ³ ã ³ ñ ëË ³ Éí » óÇÝ £ Ð ³ Ûáó Ýáñ ·³ Ñ ³ Ï ³ ÉÁ , áñÁ å ³ ïÙáõÃÛ ³ Ý Ù » ç Ùï ³ í îÇ · ñ ³ Ý 3-ñ ¹ ³ ÝáõÝáí , ã ¹³ í ³×³ Ý » ó á ° ã Çñ ÑáñÁ ª ² ñï ³ í ³ ½ ¹ 2-ñ ¹ ÇÝ , á ° ã » ÕμáñÁ ª ² ñï ³ ß » ë 2-ñ ¹ ÇÝ , á ° ã ¿ É Çñ ³ ½ · ÇÝ £ Ü ³ à ³·³ - íáñ » ó ³ í » ÉÇ ù ³ Ý 10 ï ³ ñÇ » õ ³ Û ¹ ÁÝà ³ óùáõÙ áã ÙÇ ³ ÛÝ Ð ³ Û ³ ëï ³ ÝÁ ã » Ýà ³ ñÏ » ó ÐéáÙÇÝ , ³ ÛÉ » õ å ³ Ñå ³ Ý » ó Ø » Í Ð ³ ÛùÇ ³ ÙμáÕçáõÃÛáõÝÝ áõ ³ ÝÏ ³ ËáõÃÛáõÝÁ £
úðÐÜ º ð ¶ Æ º ð ² ÄÞîàôÂÚàôÜÀ ª Ü ² È ´² Ü¸Ú ² ÜÆ
Ð ³ Û » ñÝ Çñ » Ýó · áñÍáõÝ » áõÃÛ ³ Ùμ Ï ³ ñ » õáñ ï » Õ » Ý · ñ ³ - í » É º ÃáíåÇ ³ ÛÇ å » ï ³ Ï ³ Ý-ù ³ Õ ³ ù ³ Ï ³ Ý ÏÛ ³ ÝùáõÙ £ Ð ³ Ûï- ÝÇ ¿, ûñÇÝ ³ Ï , áñ ¹» é » õë 1513 à . ³ ñùáõÝÇùÁ ¹ Çí ³ Ý ³· Ç- ï ³ Ï ³ Ý ³ é ³ ù » ÉáõÃÛ ³ Ùμ äáñïáõ ·³ ÉÇ ³ ¿ áõÕ ³ ñÏ » É Ø ³ à » õ- áë ³ ÝáõÝáí Ñ ³ Û Ñá ·» õáñ ³ Ï ³ ÝÇÝ ª μ ³ Ý ³ ÏóáõÃÛáõÝÝ » ñ í ³ - ñ » Éáõ Ñ ³ Ï ³ Ãáõñù ³ Ï ³ Ý ¹³ ßÇÝù ëï » ÕÍ » Éáõ ßáõñç £ 17-ñ ¹ ¹³ ñáõÙ Øáõñ ³¹ Ð ³ É » åóÇÝ » Õ » É ¿ º ÃáíåÇ ³ ÛÇ Ã ³·³ íáñÇ ¹» ëå ³ ÝÝ áõ ³ é » õïñ ³ Ï ³ Ý Ý » ñÏ ³ Û ³ óáõóÇãÁ ÐÝ ¹ Ï ³ ëï ³ - ÝáõÙ £ 18-ñ ¹ ¹³ ñÇ 60-70- ³ Ï ³ Ý Ãí ³ Ï ³ ÝÝ » ñÇÝ º ÃáíåÇ ³ ÛÇ å » ï ³ Ï ³ Ý ·³ ÝÓ ³ å ³ ÑÁ » Õ » É ¿ ê » ý » É ³ ÝáõÝáí ÙÇ Ñ ³ Û , Ýñ ³ Ù ³ ÑÇó Ñ » ïá ÝáõÛÝ å ³ ßïáÝÁ í ³ ñ » É ¿ ÐáíÑ ³ ÝÝ » ë ÂáíÙ ³ çÛ ³ ÝÁ , ³ å ³ í » ñçÇÝÇë áñ ¹ ÇÝ ª äáÕáëÁ £
² í » ÉÇ ù ³ Ý 20 ï ³ ñÇ » ñÏñÇ · ÉË ³ íáñ ׳ ñï ³ ñ ³ å » ïÝ ¿ » Õ » É ¶ ñÇ · áñ ÐáíÛ ³ ÝÁ ( 19-ñ ¹ ¹³ ñ )£ Ø » Ý » ÉÇù Ï ³ Ûë » ñ μÅß- Ï ³ å » ïÝ ¿ ñ äáÕáë Ø ³ ñ ·³ ñÛ ³ ÝÁ , áëÏ » ñã ³ å » ïÁ ª îÇ · ñ ³ Ý Ð » å » Û ³ ÝÁ £
Ð ³ ÛÉ » ê » É ³ ëÇ » Ï ³ Ûë » ñ ûñáù ³ ñùáõÝÇ ÷ áÕ ³ å » ïÁ » Õ » É ¿ ØÇù ³ Û » É Âá ÷ ãÛ ³ ÝÁ , ýÇÝ ³ Ýë ³ Ï ³ Ý · áñÍ » ñÇ Ï ³ é ³ í ³ ñÇãÁ ª ² μñ ³ Ñ ³ Ù øáñÑ ³× Û ³ ÝÁ , ³ ñùáõÝÇ ¹» Õ ³· áñÍÁ ª ² ñß ³ Ï Â » ñ½Û ³ ÝÁ £ î ³ ñμ » ñ Å ³ Ù ³ Ý ³ ÏÝ » ñáõÙ º ÃáíåÇ ³ ÛáõÙ å » ï ³ Ï ³ Ý μ ³ ñÓñ å ³ ßïáÝÝ » ñ · ñ ³ í ³ Í Ñ ³ Û » ñÇ ³ Ûë óáõó ³ ÏÁ Ï ³ ñ » ÉÇ ¿ ß ³ ñáõÝ ³ Ï » É , μ ³ Ûó Ï ³ ÙÇ ÷³ ëï , áñ ³ ñÅ ³ ÝÇ ¿ ³ é ³ ÝÓ- Ý ³ Ñ ³ ïáõÏ ÑÇß ³ ï ³ ÏÙ ³ Ý £ 19-ñ ¹ ¹³ ñÇ ëϽμÝ » ñÇÝ º ÃáíåÇ ³ ÛÇ ³ ñùáõÝ ³ Ï ³ Ý Ýí ³·³ ËÙμÇ Õ » Ï ³ í ³ ñ » Õ » É ¿ ¶. Ü ³ É- μ ³ Ý ¹ Û ³ ÝÁ £ º Õ » éÝÇó ÷ ñÏí ³ Í » õ ³ å ³ ëï ³ Ý ï ³ Éáõ Ñ ³ Ù ³ ñ º ÃáíåÇ ³ μ » ñí ³ Í Ñ ³ Û áñμ » ñÇó Ý ³ ëï » ÕÍáõÙ ¿ § ø ³ é ³ - ëáõÝ Ù ³ ÝÏáõÝù ¦ ³ ÝáõÝáí » ñ · ã ³ ËáõÙμ ª ËáñÑñ ¹³ Ýß » Éáõ Çñ ÅáÕáíñ ¹ Ç ³ åñ » Éáõ Ï ³ ÙùÝ áõ Ñ ³ ñ ³ ï » õáõÃÛáõÝÁ £ º ñ · ã ³ - ËáõÙμÁ · áñÍáõÙ ¿ Ñ ³ çáÕáõÃÛ ³ Ùμ , ³ ñÅ ³ Ý ³ ÝáõÙ Ï ³ Ûë » ñ ûÅ ³ Ý ¹³ ÏáõÃÛ ³ ÝÁ £ ² í » ÉÇÝ , Ñ ³ Û áñμ » ñÝ ¿ É Ñ » Ýó Ï ³ ½ÙáõÙ » Ý ³ ñùáõÝÇ Ýí ³·³ ËÙμÇ ÏáñǽÁ £
´³ Ûó ÙÇ ³ ÛÉ μ ³ Ý . ³ ÛÝù ³ Ý Ù » Í ¿ ñ ¶. Ü ³ Éμ ³ Ý ¹ Û ³ ÝÇ Ñ » - ÕÇÝ ³ ÏáõÃÛáõÝÁ , áñ Ñ » Ýó Ýñ ³ Ý Ñ ³ ÝÓÝ ³ ñ ³ ñí » ó · ñ » É º ÃáíåÇ ³ ÛÇ å » ï ³ Ï ³ Ý ûñÑÝ » ñ · Ç » ñ ³ ÅßïáõÃÛáõÝÁ , » õ » à » Éë » Ýù ³ ÛÝ , ³ å ³ å » ïù ¿ ÇÙ ³ Ý ³ Ýù ª Ýñ ³ Ñ » ÕÇÝ ³ ÏÁ Ù » ñ Ñ ³ Ûñ » Ý ³ ÏÇóÝ ¿£ ä ³ ïñ ³ ëï » ó Ü . ØÆø ² Ú º ÈÚ ² ÜÀ
ÂÆì 24 ( 1489 ) 21 - 27 ÐàôÜÆêÆ 2023
21