10
këshillë
shprehitë e këqija të
dëgjimit të leksioneve
Para disa vitesh pata hulumtuar rreth asaj se cilat
mund të jenë dhjetë shprehitë më të këqija të dëgjimit
të ligjëratave. Edhe pse diskutimi tyre këtu është në
lidhje me mënyrat që ato mund të na ndikojnë në një
situatë të dëgjimit formal, efektet e këtyre shprehive
mund të jenë po aq shkatërruese në situata më pak
formale të dëgjimit në shtëpi, në shkollë, në grupe
shoqërore dhe të biznesit.
1.Të quajturit e lëndës “e mërzitshme”
Dëgjuesit e këqij zakonisht e quajnë lëndën si të
hidhët që ta udhëheqin vëmendjen e tyre dhe këtë e
përdorin si një arsyetim për bredhjen e mendjes së
tyre. Dëgjuesit e mirë mund të ketë dëgjuar me qindra
biseda për të njëjtën temë, por ata shpejt vendosin për
të dëgjuar nëse folësi do të thotë ndonjë gjë që mund
të jetë e dobishme për ta.
Çelësi i dëgjuesve të mirë është tek fjala me shumë
pak shkronja të përdorura. Dëgjuesit e mirë janë
shumë analizues, shoshitës, hedhin grurin nga kashta.
Ata janë gjithmonë në gjah të diçkaje më praktike ose
më të vlefshme për të ruajtur mbrapa në mendjen e
tyre që ta shtyjnë në funksion në muajt apo vitet në
vijim. G.K.Chesterton ka thënë para disa viteve që në
këtë botë nuk ka diçka si ajo material jo interesant por
vetëm njerëz të pa interesuar.
dhjeta herë më i rëndësishëm se sa veshja apo pamja
e jashtme.
3.Të filluarit e mbi stimulimit
Dëgjimi efikas bie në zero kur dëgjuesi preokupohet shumë për një pjesë të prezantimit që e bënë të
humb pjesën vijuese. Në Universitetin e Minesotas ne
mendojmë se ky zakon i mbrapsht është shumë kritik,
kështu që në klasat ku ligjërojmë kemi vënë në ballë
të secilës dërrasë të zezë thënien : ‘Mbaje vlerësimin
përderisa sa kuptimi të jetë plotësuar – lëre folësin të
thotë’’. Është me rëndësi të kuptojmë pikëpamjet e
folësit si tërësi për t’i pranuar apo refuzuar ato.
4.Dëgjimi vetëm për faktet
Kam menduar që është e rëndësishme dëgjimi i fakteve. Por e kam zbuluar që pothuajse pa përjashtim
janë dëgjuesit e varfër që thonë se dëgjojnë faktet
apo pikat kryesore. Ata i marrin faktet, por i ngatërrojnë në mënyrë tronditëse dhe në përgjithësi i humbin
shumicën e tyre.
Dëgjuesi i mirë dëgjon për pikat kryesore të folësit
apo ligjëratës dhe i përdorë ato për ti lidhur temat dhe
për t’u dhënë kuptim atyre si një tërësi. Në fund ata
kanë më shumë fakte të bashkangjitura me temat e
ndërlidhura më shumë se shënimet e atyre që dëgjojnë
vetëm për fakte. Nuk është edhe aq e nevojshme që të
shqetësohemi shumë për faktet, por faktet kanë kuptim
vetëm kur parimet plotësojnë kontekstin.
2.Kritika ndaj folësit
Është një sport i brendshëm i dëgjuesve të mbrapshtë
që të gjejnë gabime se si folësi duket, vepron dhe fletë.
Dëgjuesi i mirë mund të ketë parë kritika por shpejt
vendos t’i kushtoj vëmendje asaj çfarë folësi fletë dhe
jo si e thotë. Për pak minuta, dëgjuesi i mirë e kupton që kjo është mënyra se si folësi i fletë me gjithë
gabimet e mundshme. Ata e dinë që mesazhi është
11