çıxan qəhrəmanları daha cəsarətli və daha güclü rəqiblər yıxıb yenə də zülmətə göndərmişlər . Bu , elə bir inqilab idi ki , Fransa inqilabı bunun yanında ancaq uşaq oyunu idi ; bu , elə cahanşümul bir mübarizə idi ki , onun yanında diadoxların 3 mübarizəsi adama heç bir şey kimi görünür . Bəzi prinsiplər başqa prinsipləri misli görünməmiş sürətlə sıxışdırıb aradan qaldırırdı , bəzi fikir qəhrəmanları başqalarını yıxıb devirirdi ; odur ki , üç il ərzində — 1842-dən 1845-dək Almaniyada keçirilən təmizləmə ondan əvvəl üç əsrdə keçirilmiş təmizləmədən daha əsaslı oldu . Bunların hamısı da xalis fikir sahəsində baş veribmiş . Hər halda qarşımızda maraqlı bir hadisə : mütləq ruhun pozulub dağılması prosesi durur . Mütləq ruhda son həyat qığılcımı sönüb gedəndə bu caput mortuum 1 -un müxtəlif tərkib hissələri dağıldı , yeni birləşmələrə daxil olub yeni maddələr əmələ gətirdi . Fəlsəfə ilə məşğul olub o vaxtadək mütləq ruhdan istifadə etməklə yaşayanlar , indi bu yeni birləşmələrin üstünə düşdülər . Onlardan hər biri özünə düşən payı çox böyük səylə satmaqla məşğul olmağa başladı . İş rəqabətsiz keçə bilməzdi . Əvvəlcə rəqabət çox abırlı , bürgercəsinə ədəbli xarakter daşıyırdı . Lakin alman satış bazarı ağzınadək dolandan , dünya bazarında isə edilən bütün səylərə baxmayaraq , əmtəə tələb edilməyəndən sonra bütün iş adi almansayağı gedib , fabriklərdə istehsalın şişirdilməsi , keyfiyyətin pisləşməsi , xammalın və etiketin saxtalaşdırılması , yalançı alışlar , veksel kələkbazlığı və həqiqi zəmini olmayan kredit sistemi üzündən korlandı . Rəqabət dönüb şiddətli mübarizəyə çevrildi ; indi bu mübarizəni tərifləyib bütün dünyada tarixi əhəmiyyəti olan bir çevriliş kimi , çox böyük nəticə və nailiyyətlər verən bir amil kimi təsvir edirlər .
1 Hərfən : cansız baş , buradakı mənası : cansız qalıqlar . Red .
4