Hê > ∑qïô |’ ìs ¡“+< Ûë \ T ` πødüT \ T ãHêsTT +| ü ⁄
$| ü ¢ e ø £ eT ÷´ ìdüT º bÕØ º Hêj · T≈ £ î \ T ˙ \+ sêeT #·+ Á < äj · T ´‘ √ Hê > ∑qï≈ £ î dü + ã +< Ûë \ T e ⁄ Hêïj · Tì uÛ≤ $+ ∫q dæ◊ & ç \ T, yê ] ì n ¬ sdüT º# ˚j · Te #· TÃqì Hê > ∑qïô |’ ì | òü ÷ y˚XÊs ¡ T. ˇø £ kÕ ] ˇø £ Ç +{ Ïô |’ < ë & ç # ˚dæ nø £ ÿ & É » s ¡ T > ∑T‘· Tqï düe ÷ y˚XÊìøÏ ˙ \+ e∫Ãe ⁄+{ ≤s ¡ ì n ¬ sdüT º # ˚j · Te #· TÃqì nø £ ÿ & É düe ÷ y˚X¯ + ˝À bÕ˝ § Zqï60 eT +~ ì n ¬ sdüT º# ˚dæ $$< Ûä b˛ © dtùd º wüq ¢ ˝À ìs ¡“+~ Û + ∫ s√E \‘· s ¡ ã & ç ∫Á‘· Væ≤ + dü \ ≈ £ î > ∑T ]# ˚XÊs ¡ T. ˙ \+ sêeT #·+ Á < äj · T ´, Hê > ∑qï‘ √bÕ≥T ns ¡ Te ~ eT +~ ô |’ ˇø £ ≈ £ îÁ≥πødüT ô | ≥ º ≥eTT »]–+~. & √Hé düuŸC …’\ T˝À ìs ¡“+~ Û +#· ã & Ü ¶ s ¡ T. eT ÷& ÉT dü + e‘·‡ sê \‘· sê «‘· u … sTT˝Ÿ sTTe « ã & ç +~. πødüT ø ={ Ï º y˚j · Tã & çq‘· sê «‘· Hê > ∑qï ‹]– ñ < √ ´> ∑eTT˝À # ˚sês ¡ T. ø £ s ¡÷ ï \ T õ˝≤ ¢ ø £ eT ÷´ ìdüT º bÕØ º Hêj · T≈ £ î˝À ¢ ˙˝≤ sêeT #·+ Á < äj · T ´ ˇø £ s ¡ T 1950 < äX¯≈ £+ eTT +< äT‘· sê «‘· ø =~› ø ±\+ ñbÕ < Ûë ´ j · TT & ÉT >±, ô | ò & ÉπswüHé õ˝≤ ¢ ôdÁø £ ≥Ø >± | üì # ˚XÊs ¡ T.‘· sê «‘· ñ < √ ´>± ìï $& ç∫ô |{ Ï º, ø £ eT ÷´ ìdüT º bÕØ º ˝À # ˚ ] | üì # ˚XÊs ¡ T.. ãdæÔbÕ & ÉT Vü≤‘·´ πødüT: ª ãdæÔbÕ & ÉTμ≈ £ î # Ó +~ q ª<=+> ∑sêeTT & ÉTμ nqTyêì Vü≤‘·´ πødüT˝À Hê > ∑qï eTT < ë › sTT >± sTT ] øÏ +#· ã & Ü ¶& ÉT. 302 ôdø £ ¸Hé ÁøÏ +< ä n ¬ sdüT º# ˚j · Tã & É ¶ Hê > ∑qï ¬ s +& ÉT dü + e‘·‡ sê \‘· sê «‘· C …’\ T qT +& ç $& ÉT < ä \ # ˚j · Tã & Ü ¶& ÉT.‘·< äT | ü ] πødüT ø ={ Ï º y˚j · Tã & ç +~. ‹]– Hê > ∑qï ñ < √ ´> ∑eTT˝À #] ˚ ø = qkÕ > ∑≥eTT »]–+~. 1982 m +. m˝Ÿ. dæ. mìïø £\ T Hê > ∑qïbÕÁ‘· eTs ¡ Tesêì ~. ø £ s ¡÷ ï \ T | ü≥ º DeTT˝À ô | ò & ÉπswüHé C …+& ÜqT Bs Èø ¡ ±\ eTT yÓ ÷ dæq yê ] ˝À s eTDeTà ¡, Hê > ∑qï, Hêsêj TD · eTTKT ´\ T. ø s £ ¡÷ ï \ T õ˝≤ ˝À ¢ ≈ îs £ Tedü ¡ +| òüT kÕú | üq:
¶
ñ < ä ´ eTy˚T J $‘ êX¯j · T +>± | üì # ˚dæq ø £ s ¡÷ ï \ T õ˝≤ ¢ XÊK Hêj · T≈ £ î \ T Hê > ∑qï eTè ‹
@.| æ.{ Ï. j · T | òt. ø £ s ¡÷ ï \ T { ÖHéXÊK ø ± s ¡´< ä ] Ù >±, sêÁwü º øöì ‡\ sY >±
| üì # ˚dæq Hê > ∑qï 19`5`2013q ø £ s ¡÷ ï \ T˝À eTè ‹ # Ó +< ës ¡ T. yês ¡ T ø =~› ø ±\+ ÁøÏ‘·+ ø ±´ q ‡ sY yê ´~ ÛøÏ > ∑T ¬ s’ ∫øÏ‘·‡ bı +< äT‘· THêïs ¡ T. ø £ s ¡÷ ï \ T õ˝≤ ¢ ˝À ø £ eT ÷´ ìdüT º bÕØ º øÏ eTTK ´ yÓTÆq Á >± eT + ãdæÔbÕ & ÉT˝À 1945˝À » ìà +# ês ¡ T. bÕsƒ ¡ XÊ \ $< ä ´ ø £ s ¡÷ ï \ T˝À | üP ] Ô # ˚XÊø £ q +< ë ´\ ˝À ñbÕ < Ûë ´ j · T • ø £ åD bı +< ës ¡ T. ø £ s ¡÷ ï \ T | ü≥ º D + ˝À ˇø £ msTT & Ó & é ÁbÕ < ∏ä $ Tø £ bÕsƒ ¡ XÊ \ ˝À ôdø £+& ÉØÁπ >& é {°#· sY >± ñbÕ < Ûë ´ j · T eè ‹ Ô˝À Á | üy˚ •+# ês ¡ T, m.| æ.{ Ï. j · T | òt. düuÛÑ ´‘ ê « ìï d”« ø £]+# ês ¡ T.
ÄHê { Ï {°#· sY ‡ ô | ò & ÉπswüHé Hêj · T≈ £ î \ T >± ñ < ä ´ e ÷ ìøÏ n + øÏ‘· yÓTÆ | üì # ˚dæq j · THé.$. s ¡ eTDeTà, ¬ ø. ø £ Á ¬ sqï, Hêsêj · TD \‘ √‘=\ T‘· Hê > ∑qï | üì # ˚XÊs ¡ T. ø £ Á ¬ sqï Hê > ∑qï≈ £ î ã +< ÛäTe ⁄ ≈ £ L & Ü.‘· sê «‘· ø £ Á ¬ sqï j · TT.{ Ï. j · T | òt. ˝ÀøÏ yÓfi≤fls ¡ T. Hê > ∑qïqT Ä dü + düú˝ÀøÏ rdüT≈ £ îyÓfi ‚ fl +< äT≈ £ î ø £ Á ¬ sqï # ˚dæq Á | üj · T‘ êï \ qT Á | ü ‹| òüT { Ï + ∫, ∫e ] ø £+{ ≤ @.| æ. { Ï. j · T | òt. ˝ÀH˚ ì * ∫ | üì # ˚XÊs ¡ T. 1976˝À õ˝≤ ¢ XÊK Á | ü < Ûëq ø ± s ¡´< ä ] Ù u≤ < Ûä ´‘·\ qT d”« ø £]+ ∫, düeTs ¡ o \+>± | üì # ˚dæq yÓ’. » eTàqï≈ £ î # ˚ < √ & ÉT yê < √ & ÉT >± ñ < ä ´ eTs ¡+> ∑ + ˝À ì *# ês ¡ T. ÄHê & ÉT õ˝≤ ¢ XÊK ø ± s ¡´ ø £ ˝≤bÕ \ ≈ £ î n < Ó › uÛÑeq +>± ì, kı +‘· uÛÑeq +>± ì ˝Ò < äT. s ¡ eTDeTà Ç˝Ò ¢ õ˝≤ ¢ XÊK ø ± sê ´\ j · T +>± e ⁄+& ˚ ~.
Hê > ∑qï, Hêsêj · TD, s ¡ eTDeTà ` eTT > ∑TZs ¡÷ ø £ s ¡÷ ï \ T { ÖHé˝ÀH˚ | üì # ˚j · T & É + e \ q õ˝≤ ¢ ñ < ä ´ e ÷ ìøÏ, dü +| òüT n _ Ûeè ~ ΔøÏ Ç‘ √ ~ Ûø £+>± | üì # ˚XÊs ¡ T. ñbÕ < Ûë ´ j · T düeTdü ´\ | ü ] cÕÿsêìøÏ, õ˝≤ ¢ n ~ Ûø ± s ¢¡ n $ ˙ ‹ nÁø £ e ÷\ ≈ £ î e ´‹ πsø £+>± õ˝≤ ¢ XÊK ìs ¡« Væ≤ + ∫q nH˚ø £ ñ < ä ´ e ÷\ T, < Ûäsêï \ T, | æ ¬ ø { Ï +>¥\ T $» j · Te +‘·+ ø ± e & É + ˝À Hê > ∑qï kÕ –+ ∫q ø £ èwæ m +‘ √ Á | üX¯ + dü˙j · TyÓTÆq ~. n +‘ ˚ >± ø £ @.| æ.{ Ï. j · T | òt. bÕ ´ b˛ º, C …@ dæ | üøå ± q sêÁwü º kÕúsTT ñ < ä ´ eT | æ \ T | ü ⁄* ∫Ãq | ü ⁄& ÉT õ˝≤ ¢ πø + Á < ä + ˝À •_ sê \ T @ sêŒ≥T # ˚dæHê, nedüs ¡ yÓTÆq ø £ s ¡| üÁ‘ ê \ T Á | ü #· T ]+ ∫, | ü +| æD °# ˚j ·÷\ Hêï Ä | üìì Hê > ∑qï uÛÑT » düÿ +< ë \ ô |’ y˚düTø = ì nVü≤ ] ïX¯ \ T | üì # ˚dæ, ø ± s ¡´ ø £ s ¡ Ô \ ≈ £ î m +‘ √ Ä < äs ¡ Ù +>± ì *# ês ¡ T.
1982˝À XÊdüqeT +& É * øÏ »]– q ñbÕ < Ûë ´ j T · ìjÓ ÷» ø £ es ¡ Z mìïø £ ˝À ¢ @.| æ.{ Ï. j · T | òt. nuÛ ´] Ñ >± ú b˛ {°# ˚dæq sê #·+¬ s & ç yÓ + ø £ Á { ≤eTT & ÉT $» j ·÷ ìøÏ mq˝Òì ø £ èwæ # ˚dæq ø ± s ¡´ ø £ s ¡ Ô˝À ¢ Hê > ∑qï ˇø £ s ¡ T.
@.| æ.{ Ï. j · T | òt. u≤ < Ûä ´‘· ˝À ¢ Hê > ∑qï e ⁄ Hêï ˝Òø £ b˛sTTHê ˇø £ ø ± s ¡´ ø £ s ¡ Ô >± dü + düú
$< ÛëHê \ ≈ £ î, ÄX¯j ·÷\ ≈ £ î ø £ ≥T º ã & ç J $‘ êX¯j · T +>± | üì # ˚dæq ø £ s ¡÷ ï \ T õ˝≤ ¢ XÊK eTTK ´ ø ± s ¡´ ø £ s ¡ Ô \ ˝À Hê > ∑qï e ⁄ Hêïs ¡ T. kÕe ÷ õø £ e ´ edüú˝À Á | üC≤‘·+ Á‘· e ÷ s ¡ TŒ \ T ø ± yê \ ì, Ä ] úø £ ndüe ÷ q‘·\ T ˝Òì kÕeT ´ yê < ä e ´ edüú sêyê \ ì Äø ±+ øÏå +#·& Éy˚T >± ø £ < ëìø√dü +‘· qe +‘· T >± ø £ èwæ # ˚XÊs ¡ T. á $< Ûä +>± | üì # ˚dæq Hê > ∑qï ø £ qTïeT ÷ j · T≥ +, ô | ò & ÉπswüHé≈ £ î mq˝Òì ˝À≥T nì @.| æ.{ Ï. j · T | òt. uÛ≤ $+#· T‘· Tqï ~. yê ] eTs ¡ D≤ìøÏ @.| æ.{ Ï. j · T | òt. Á | ü >±& ÛÉ dü +‘ ê | ü + Á | üø £{ Ï + ∫ +~. ≈ £ î≥T + ã düuÛÑT ´\ ≈ £ î kÕqTuÛÑ ÷‹ ì‘ Ó *| æ +~. @.| æ.{ Ï. j · T | òt. e ÷ J ø ± s ¡´< ä ] Ù m +. ÄsY.> √ $+< ä ¬ s & ç ¶ 19`5`2013q ø £ s ¡÷ ï \ T˝À Hê > ∑qï uÛÖ ‹ ø £ ø ± j ·÷ ìøÏ »]– q n +‘·´ ÁøÏj · T˝À ¢ bÕ˝ § Zì ÁX¯ < ëΔ +»* Á | üø £{ Ï +# ês ¡ T. sêÁwü º e ÷ J ñbÕ < Ûä ´ ≈ £ åî \ T yÓ’. » eTàqï Hê > ∑qï eTè ‹ øÏ dü +‘ êbÕìï Á | üø £{ Ï +# ês ¡ T. Hê > ∑qï≈ £ î uÛ≤s ¡´, Ç < ä › s ¡ T ≈ £ îe ÷ s ¡ T \ T, ˇø £ ≈ £ îe ÷¬ sÔ e ⁄ Hêïs ¡ T.
ñbÕ < Ûë ´ j · TT \ qT düMTø £]+ ∫ yê ]# ˚ kÕøå ±´\ T # Ó | æŒ +# ˚ u≤ < Ûä ´‘· qT d”« ø £]+ ∫ | üì # ˚dæHês ¡ T Hê > ∑qï.
Hê > ∑qïô |’ ìs ¡“+< Ûë \ T ` πødüT \ T ãHêsTT +| ü ⁄
$| ü ¢ e ø £ eT ÷´ ìdüT º bÕØ º Hêj · T≈ £ î \ T ˙ \+ sêeT #·+ Á < äj · T ´‘ √ Hê > ∑qï≈ £ î dü + ã +< Ûë \ T e ⁄ Hêïj · Tì uÛ≤ $+ ∫q dæ◊ & ç \ T, yê ] ì n ¬ sdüT º# ˚j · Te #· TÃqì Hê > ∑qïô |’ ì | òü ÷ y˚XÊs ¡ T. ˇø £ kÕ ] ˇø £ Ç +{ Ïô |’ < ë & ç # ˚dæ nø £ ÿ & É » s ¡ T > ∑T‘· Tqï düe ÷ y˚XÊìøÏ ˙ \+ e∫Ãe ⁄+{ ≤s ¡ ì n ¬ sdüT º # ˚j · Te #· TÃqì nø £ ÿ & É düe ÷ y˚X¯ + ˝À bÕ˝ § Zqï60 eT +~ ì n ¬ sdüT º# ˚dæ $$< Ûä b˛ © dtùd º wüq ¢ ˝À ìs ¡“+~ Û + ∫ s√E \‘· s ¡ ã & ç ∫Á‘· Væ≤ + dü \ ≈ £ î > ∑T ]# ˚XÊs ¡ T. ˙ \+ sêeT #·+ Á < äj · T ´, Hê > ∑qï‘ √bÕ≥T ns ¡ Te ~ eT +~ ô |’ ˇø £ ≈ £ îÁ≥πødüT ô | ≥ º ≥eTT »]–+~. & √Hé düuŸC …’\ T˝À ìs ¡“+~ Û +#· ã & Ü ¶ s ¡ T. eT ÷& ÉT dü + e‘·‡ sê \‘· sê «‘· u … sTT˝Ÿ sTTe « ã & ç +~. πødüT ø ={ Ï º y˚j · Tã & çq‘· sê «‘· Hê > ∑qï ‹]– ñ < √ ´> ∑eTT˝À # ˚sês ¡ T. ø £ s ¡÷ ï \ T õ˝≤ ¢ ø £ eT ÷´ ìdüT º bÕØ º Hêj · T≈ £ î˝À ¢ ˙˝≤ sêeT #·+ Á < äj · T ´ ˇø £ s ¡ T 1950 < äX¯≈ £+ eTT +< äT‘· sê «‘· ø =~› ø ±\+ ñbÕ < Ûë ´ j · TT & ÉT >±, ô | ò & ÉπswüHé õ˝≤ ¢ ôdÁø £ ≥Ø >± | üì # ˚XÊs ¡ T.‘· sê «‘· ñ < √ ´>± ìï $& ç∫ô |{ Ï º, ø £ eT ÷´ ìdüT º bÕØ º ˝À # ˚ ] | üì # ˚XÊs ¡ T.. ãdæÔbÕ & ÉT Vü≤‘·´ πødüT: ª ãdæÔbÕ & ÉTμ≈ £ î # Ó +~ q ª<=+> ∑sêeTT & ÉTμ nqTyêì Vü≤‘·´ πødüT˝À Hê > ∑qï eTT < ë › sTT >± sTT ] øÏ +#· ã & Ü ¶& ÉT. 302 ôdø £ ¸Hé ÁøÏ +< ä n ¬ sdüT º# ˚j · Tã & É ¶ Hê > ∑qï ¬ s +& ÉT dü + e‘·‡ sê \‘· sê «‘· C …’\ T qT +& ç $& ÉT < ä \ # ˚j · Tã & Ü ¶& ÉT.‘·< äT | ü ] πødüT ø ={ Ï º y˚j · Tã & ç +~. ‹]– Hê > ∑qï ñ < √ ´> ∑eTT˝À #] ˚ ø = qkÕ > ∑≥eTT »]–+~. 1982 m +. m˝Ÿ. dæ. mìïø £\ T Hê > ∑qïbÕÁ‘· eTs ¡ Tesêì ~. ø £ s ¡÷ ï \ T | ü≥ º DeTT˝À ô | ò & ÉπswüHé C …+& ÜqT Bs Èø ¡ ±\ eTT yÓ ÷ dæq yê ] ˝À s eTDeTà ¡, Hê > ∑qï, Hêsêj TD · eTTKT ´\ T. ø s £ ¡÷ ï \ T õ˝≤ ˝À ¢ ≈ îs £ Tedü ¡ +| òüT kÕú | üq:
>= i ¿\… ô |+| üø ± ìï ø = qkÕ – dü ÷ Ô sêÁwü eT º +‘ ê ª ≈ îs £ e ¡ \ Tμ` >= i ¿‘…
√ø ˝≤ £ +{ Ï u …‘ ÓÔ & ÉT J $‘ êìï, < äTs ¡“¤ s ¡< ë ] Á < ë ´ ìï nqTuÛÑ $+#· ≥eTT » s ¡ T > ∑T #· Tqï < äì Hê > ∑qï >± s ¡ T ≈ £ îs ¡ e \ qT düyÓTÆø £´| üs ¡ ∫ ª ≈ £ îs ¡ e dü +| òü ÷\ qTμ kıôd’{°\ qT j˚TsêŒ≥T # ˚XÊs ¡ T. ≈ £ îs ¡ e \ ˝À # Ó’‘· Hê ´ ìï‘ Ó # êÃs ¡ T. >= i …¿\ ô |+| üø ± ìï Áb˛‘·‡ Væ≤ +# ês ¡ T. kıôd’{°\ < ë « sê ñìï ô |+| üø ± ìï, ñìï‘ √ ø £ eTàfi¯fl‘· j ·÷ Øì Áb˛‘·‡ Væ≤ +# ês T ¡. Á | üuÛ ÑT‘·« eTT < ë « sê Ä ] úø £ düVü ‰ j ·÷ ìï bı +< ä≥eTT »]–+~. $| ü‘· TÔ \ dü +< äs ¡“¤+>± >= i …¿\ T eTs ¡ DÏùdÔ qwü º| ü ] Vü ‰ sêìï bı +< äT | ü < äΔ‘· T \ qT dü +| òü ÷\ ≈ £ î‘ Ó * j · TCÒXÊs ¡ T Hê > ∑qï.
Hê > ∑qï ñ < ä ´ eT ÄX¯j ·÷\ T, Ä < äsêÙ \ T ∫s ¡ düàs ¡ D ° j · T +! pHé 2013
31 ñbÕ < Ûë ´ j · T