Upadhyaya December 2013 | Page 6
ø√dü+ >∑D˙j·TyÓTÆq bÕÁ‘· ìs¡«Væ≤+#ês¡T. 1964˝À msTT&Ó&é
bÕsƒ¡XÊ\\≈£î Á>±+≥T¢ Ä\dü´eTe≥+ e+{Ï düeTdü´\ô|’ XÊdüq
eT+&É*˝À b˛sê&ç Á>±+≥T¢ düø±\+˝À $&ÉT<ä\j˚T´≥≥T¢ #˚XÊs¡T.
1965˝À f…+|üsØ ñ<√´>∑T\#˚ yÓ{ºÏ #êøÏØ #˚sTT+#·T≈£î+≥Tqï yÓHêìï
¡
’
XÊdüqeT+&É*˝À Á|ükÕÔ$+∫ yê]ì s>∑T´\¬sCŸ #˚jT· &ÜìøÏ ø£èwæ #˚XÊs¡T.
¬
’
1956 qT+&ç 1959 es¡≈£î »]–q ñ<ä´eT |òü*‘·+>± sêh+˝À
nH˚ø£ ÁbÕ+‘ê\˝À msTT&Ó&é bÕsƒ¡XÊ\\qT Á|üuÛÑT‘·«+ kÕ«BÛq+
#˚düT≈£îqï|üŒ{Ïø°, |ü•ÃeT>√<ëe], ‘·÷s¡TŒ>√<ëe], lø±≈£îfi¯+
õ˝≤¢\˝À Ç+ø± ø=ìï j·÷»e÷Hê´\ ÁøÏ+<ä ô|<ä› dü+K´˝À msTT&Ó&é
bÕsƒXÊ\\THêïsTT. yê{Ï kÕ«BÛHêìøÏ 1965˝À ñ<ä´e÷ìï #˚|{,ºÏ Ä
¡
ü
ñ<ä´e÷ìøÏ eT<䛑·T>± XÊdüqeT+&É*˝À ø£~*+~. Ä bÕsƒ¡XÊ\\
kÕ«BÛqeTj˚T´$<Û+>± ø£èwæ #˚XÊs¡T. ñqï‘· bÕsƒXÊ\˝À Áπ>&é I |ü+&ç{Ÿ
ä
¡
b˛düTº˝Ò m≈£îÿe>± ñ+&Ü*. #ê˝≤ ñqï‘· bÕsƒ¡XÊ\\˝À Áπ>&é I
b˛düT\T˝Òe⁄. nìï ñqï‘· bÕsƒXÊ\\˝ÀqT Áπ>&é I b˛düT\T eT+ps¡T
º
¡
º
#˚j·÷\ì XÊdüqeT+&É*˝À &çe÷+&é #˚j·T&É+ <ë«sê yê{Ïì
kÕ~Û+#·≥+ »]–+~. 1967˝À @s¡Œ&çq Ä]úø£ Çã“+<äT\ ø±s¡D+>±
10% ñ<√´>∑T\qT ]Áf…+#Y #˚j÷\ì Á|üuTÑÛ ‘·«+ ìs¡sTT+∫+~ BìøÏ
·
í
e´‹πsø£+>± XÊdüqeT+&É*˝À ø£èwæ#dæ Ä ìs¡j÷ìï ñ|üd+Vü≤]+|ü
˚
í ·
ü
#˚jT≥+˝À Á|üeTTK bÕÁ‘· eVæ≤+#ês¡T.
·
ñbÕ<Ûë´j·TT\T, ñ<√´>∑T\yêDÏì $ì|æ+#·{≤ìøÏ, ñ<√´>∑T\,
ñbÕ<Ûë´j·TT\T ñ<ä´e÷\T #˚dTqï|ü⁄Œ&ÉT yê{Ïì düuÑÛ <äèwæø,Ï Á|ü»\
üÔ
º
<äèwæøÏ rdüT≈£îyÓfifl¯ {≤ìøÏ XÊdüqeT+&É*ì düeTs¡e+‘·+>± $ìjÓ÷–+#·T
º
∆
ø√e#·TÃqì #ÓqTïbÕ{Ï \ø£àå j·T´ ìs¡÷|æ+#ês¡T. ø±ì H˚&TÉ Ä |ü]dæ‹
ú
ø£qã&É≥+˝Ò± XÊdüqeT+&É* @s¡Œ&çq ‘·sT¡ yê‘·
Ô
XÊdüqeT+&É* <ë«sê |ü]cÕÿs¡eTsTTq düeTdü´\T #ê˝≤ ‘·≈î£ ÿy˚.
ìs¡+‘·s¡ ø±s¡´o*, ì]«sêeTùdyêø±s¡T&ÉT n+‘˚>±ø£ #ÓqTïbÕ{Ï
\ø£åàj·T´ J$‘· |üs¡´+‘·+ ñbÕ<Ûë´j·TT\ düeTdü´\ |ü]cÕÿsêìøÏ,
ìkÕ«s¡+>±, ìØ“¤‹‘√ ñqï‘· Áø£eT•ø£D ø£*–q ø±s¡´ø£s\qT nH˚ø£
∆
å
Ô¡
eT+~ì ‘·j·÷s¡T #˚XÊs¡T. sê»ø°j·T bÕغ\ Á|üuÛ≤yê\T N*ø£\T
e∫Ãq|ü⁄Œ&ÉT mìï ˇ&ç<äT&ÉT≈£î\T, Çã“+<äT\T m<äT¬s’Hê ìã“s¡+‘√
e´eVü≤]+∫ dü+düqT ø±bÕ&ÉTø√e{≤ìøÏ ø£èwæ #˚XÊs¡T. á Áø£eT+˝À
ú
nbÕs¡ y Ó T Æ q nqTuÛ Ñ y ê\qT dü + dü ú ≈ £ î n+<ä # ˚ X Ês¡ T . dü + dü ú ô |’ q ,
ø±s¡´ø£s\ô|q rÁe ìs¡“+<Û+ e∫Ãq|ü⁄&T yÓTTø£ÿ‘√ì <Ûs´¡ kÕVü≤kÕ\qT
Ô¡ ’
ä
º É
’Ó
Á|ü<]Ù+∫, yê{Ïì n~Û>$T+#·≥y˚T ø±≈£î+&Ü, C…\TbÕ˝…q ø±s¡´ø£s\
ä
∑
’
’
Ô¡
Çfi¯fl≈£î yÓ[fl, yê] ≈£î≥T+u≤\qT |üsêeT]Ù+∫, Ä]úø£ düV‰j·÷ìï
ü
n+<ä#ù˚ dyês¡T. ìs¡“+<ÛëìøÏ >∑Tsq, Áø£eT•ø£D #·s´¡ \qT m<äTs=ÿ+≥Tqï
¬’
å
ø±s¡´ø£s¡Ô\ ≈£î≥T+u≤\≈£î Ä]úø£ düVü‰j·T+ ø=s¡≈£î $sêfi≤\Tb˛>∑T
#˚jT· {≤ìøÏ sêheT+‘·{≤ ‹]π>yês¡T. $<ë´s¡+>∑+˝À n_Ûeè~∆ #Ó+~‘˚
kÕe÷õø£ e÷s¡TŒ≈£î <√Vü≤<ä|ü&ÉT‘·T+<äì, <√|æ&ç |”&Éq\T ˝Òì
e´edüø√dü+ ø£èwæ#j÷\ì Äj·Tq ø±s¡´ø£s\≈£î ñ<√“~+#ês¡T.
ú
˚ ·
Ô¡
J$‘ê+‘·+ n#·]+#ês¡T. dü+|òTü Hêj·T≈£îì>± ìsê&É+ãs¡yTÓ q Ä<äsÙ¡
Æ
J$‘êìï >∑&|æ ñqï‘· Á|üe÷D≤\qT HÓ\ø=˝≤Œs¡T. #ÓqTïbÕ{Ï \ø£àå j·T´
ç
ÄX¯j·÷\kÕ<Ûäq≈£î yês¡T HÓ\ø=*Œq Á|üe÷D≤\‘√ ø£èwæ #˚j·T{≤ìï
ñbÕ<Ûë´j·TT\T ‘·eT ø£se´+>± d”«ø£]+#ê*.
Ô¡
i
dæ+>∑sêE sêeTø£èwüjT· ´ ñ<√´>∑+ #˚dTü Hêïs¡T. #ÓqTïbÕ{Ï \ø£àå j·T´
í
Ô
1948˝ÀH˚ ñ<√´>±ìøÏ sêJHêe÷#˚dæ ô|ò&ÉπswüHé˝À |üP]Ô ø±\+
|üì#˚dü÷Ô ñHêïs¡T. Ä |ü]dæú‘·T\˝À