Tijdschrift voor innovatief hoger onderwijs nummer 1 - jaargang 1 - 2018 | Page 12

flexibel afstandsonderwijs in Hogeschool PXL Hustinx , et al .
een student te bepalen . Typevoorbeelden van summatieve evaluaties zijn examens en verdedigingen van eindwerken . Via evaluaties met een formatief karakter of ‘ assessment for learning ’ kan de lesgever het leerproces van de student en zijn eigen lesmethoden bijsturen . Mogelijke voorbeelden van formatieve evaluaties zijn informele vraaggesprekken bij het begin van de les en opdrachten die wel besproken worden maar waar geen cijfer aan toegekend wordt . ‘ Assessment as learning ’ houdt in dat de student zelf zijn vorderingen evalueert . Deze vorm van evaluatie richt zich op het meta-cognitieve . Door over eigen prestaties te reflecteren via self- of peerassessment leert de student over zichzelf als lerende . De student wordt verantwoordelijk voor zijn leerproces , krijgt meestal ook de vrijheid om zijn eigen leerdoelen te formuleren en leert strategieën ontwikkelen om deze leerdoelen te bereiken .
De feedback die hoort bij een evaluatie wordt algemeen beschouwd als een van de belangrijkste factoren die het leerproces kan sturen . Tijdens een feedback-moment wordt een prestatie besproken en komt aan bod waar de student staat in zijn prestatie , waar hij moet of wil terechtkomen en hoe hij dit kan bereiken . Verder is ook de interactie tussen studenten onderling en de interactie tussen student en lesgever een belangrijke factor die het proces van de evaluatie ondersteunt .
Zoals getoond in onderstaande figuur vormen evaluaties een integraal deel van het leerproces . Tijdens het leerproces gebeuren er verschillende evaluaties waarbij er gestreefd wordt naar een mix van evaluatiemethoden gaande van informeel naar formeel en van summatief naar formatief . Ook wordt er bij evaluaties niet enkel naar het product gekeken maar ook naar het proces en de vooruitgang ( progress ). De evaluaties gaan uit van authentieke opdrachten en er wordt bij de opdrachten gestreefd naar een n : n-relatie met de competenties . Elke evaluatie bevraagt meerdere competenties en elke competentie wordt bevraagd door meerdere evaluaties . In de mate van het mogelijke wordt er enkel aan de hand van een veelheid van evaluaties een high-stake beslissing genomen over het al dan niet behalen van de leerdoelen . De voornaamste doelen van evaluaties zijn het leveren van het bewijs dat de student de leerdoelen bereikt heeft enerzijds en het aansturen van het leerproces aan de hand van feedback en door de stimulatie van kritische zelfreflectie anderzijds .
FIGUUR 2 : EVALUATIE ALS DEEL VAN HET LEERPROCES
In het kader van contactonderwijs gebeuren de lesactiviteiten , evaluaties , interactie en reflectie face-to-face met de student . Binnen afstandsonderwijs worden een aantal van deze activiteiten op afstand ingericht . Om dit mogelijk te maken wordt binnen het leerplatform communicatie , feedback en opvolging van resultaten van studenten ondersteund . Verder wordt er bij evaluaties gewerkt met authentieke vormen van samenwerken die in de beroepssituatie gebruikt worden voor afstandswerken .
Aangezien de instroom uit een heterogene groep bestaat ( cf . basisprincipe 2 ), waarbij een aantal studenten al relevante ervaring opgedaan heeft in zijn beroepscontext , is het wenselijk om flexibel om te springen met differentiatie van de evaluatievorm . Het voornaamste criterium is dat de student kan aantonen dat hij alle leerresultaten behaalt . De differentiatie kan bestaan uit het geven van een deelvrijstelling op basis van de bewezen ervaring van de student of het voorzien van een aangepaste evaluatievorm voor een deel van een opleidingsonderdeel of een combinatie van één of meerdere opleidingsonderdelen . Dit wordt opgenomen in het aangepaste studieplan ( cf . basisprincipe 3 ). Er wordt hierbij uitgegaan van een hoge betrokkenheid en zelfsturing ( agency ) van de student .
In de mate van het mogelijke wordt er ook naar flexibiliteit in de examenmodaliteiten gestreefd . Dit kan gaan van het organiseren van examens op meerdere data tot het afleggen van meerdere van meerdere examens op één dag . Zolang de betrouwbaarheid van het examen niet in gedrang komt , kunnen examens ook op afstand afgelegd worden . Voor sommige mondelinge examens kan dit gebeuren via Skype , voor andere examens is hier een meer uitgebreide vorm van digitaal toezicht ( proctoring ) nodig .
12